İletişim tarihine baktığımızda ateşle haberleşmeden at üzerinde ulaklara, mektuptan sabit telefonla haberleşmeye uzanan bir süreç karşımıza çıkıyor. Bazen günler bazen aylar süren iletişim süreci 20. yüzyılla birlikte daha hızlı bir ivme kazanmaya başlıyor.
Ev telefonlarının ardından hepimizin hatıralarını süsleyen kocaman tuşlu cep telefonları... Muhakkak hemen hemen herkesin bir anısı vardır. Kemerlere takılıp arkadaşlarla kol kola poz verilen cep telefonlarından bahsediyorum.
İNTERNETLE BİRLİKTE BAŞ DÖNDÜRÜCÜ DEĞİŞİM
20. yüzyılın sonları 21. yüzyılın başında kablosuz internet, jet hızıyla iletişim vs vs. küresel olarak hayatı ve ticareti kolaylaştırmış gibi görünse de herkesin hayatından birçok şeyi aldı götürdü. Hayatı daha sade ve yavaş yaşayan herkes bu hızlı değişime ayak uydurma telaşına girdi.
Gelelim bu hızlı değişimin hayatımızı kolaylaştırdığı kadar kötü niyetli kişiler tarafından nasıl farklı kullanıldığına...
Dolandırıcılar dünyanın her yerinde her zaman birilerinin canını yakmak için akla gelmeyecek yöntemler kullanmışlar...
Teknolojinin baş döndürücü değişimiyle bu art niyetli kişiler de kendilerini geliştirmekten geri kalmıyor tabi ki!!
Son dönemlerin en dikkat edilmesi gereken dolandırıcılık yöntemlerinden biri OLTALAMA yani phishing!
Bu kurnazca hazırlanan tuzağa düşmemek için mutlaka double check (çifte kontrol) yapmak gerekiyor. Dolandırıcılar bu yöntemde rastgele bir mail atıyorlar. Yani hedeflerindeki kişinin ilk etapta hiçbir önemi yok. Attıkları linki vatandaşların merakını uyandıran konular üzerinden seçiyorlar genelde. E-Devlet şifreniz çalındı, bankanızdan promosyon ödemesi, kredi kartı kullanım iadeleri, çekilişte araç kazandınız gibi başlıklar dolandırıcıların en çok kullandığı yöntemler. İşte burada kesinlikle bu linklere tıklamadan önce detaylı bir kontrol yapılmalı. Bankanızla görüşmeli, E-Devlet şifrenizi kendi hesabınızdan kontrol etmelisiniz.
"TEK HARF" DOLANDIRICILIĞI
Şimdilerde akıllara gelmeyecek bir yöntem daha gündemde. Dolandırıcılar tanınmışlığı yüksek kurumların sadece tek harfini değiştirip kopya site linki oluşturup cep telefonlarına gönderiyor. Telefona gelen linkteki ismin bilindik bir kuruma ait olduğunu düşünen vatandaşlar linke bastıklarında ise gerçek kurum hesabı üzerinden işlem yaptıklarını düşünerek sırasıyla, kimlik numaraları ve hesap numaralarını girerek dolandırıcıların ağına düşüyor. Bu yüzden gelen linklere emin olmadan kesinlikle tıklamamak yani tek tuşla tuş olmamak gerekiyor.
Aslında teknoloji geliştikçe dolandırıcılarda boş durmuyor. Yazmaya kalksak bu liste uzayıp gider. Son olarak özellikle ticari faaliyetlerde bulunan şirketlerin dikkat etmesi gereken bir noktaya temas edelim.
ARADAKİ ADAM'LA VURGUN
Nedir bu aradaki adam? Bir başka deyişle "Man in the midele"
Yukarıda da bahsettiğimiz üzere vatandaş olarak ne kadar tedbirli olmaya çalışsa dolandırıcılarda yeni yeni yöntemlerle vatandaşı mağdur etme çabasından vazgeçmiyor. Bu yöntemde ise uluslararası şirketler arasındaki mail trafiğine giren dolandırıcı kendisini taraflardan biri olarak gösterip karşı tarafa mail atıyor. İnandırıcılığını korumak için satış karşılığında havale edilecek paranın falanca hesaba aktarılmasını isteyen bir mail atıyor. Şirketler arası yazışma yaptığını düşünen karşı taraf söylenen hesaba yüklü miktarda parayı aktarıyor.
ÖZETLE
Her gelen linke tıklamayın,
Yazışma yaptığınız mail adresiyle telefonda görüşerek yazışmaları teyit edin,
E-Devlet, banka ve mail şifrelerinizi belirli aralıklarla yenileyin
Yani tek tuşla "tuş" olmayın.