Oxfam: “Eşitsizlik insanlığı öldürüyor”

Geride bıraktığımız haftanın, Birleşmiş Milletler'in (BM) küresel ekonomik görünüm raporu ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) küresel istihdam ve çalışma hayatına yönelik 2022 yılı trendleri raporu kadar bir başka raporu da, Oxford Kıtlıklara (Yokluklara) Yardım Komitesi tarafından (Oxford Committee for Famine Relief; Oxfam) tarafından Dünya Ekonomik Forumu'nun sanal 'Davos' için hazırladığı 'Eşitsizlik Öldürüyor' (Inequality Kills) raporuydu. Başta 'Kovid-19' küresel virüs salgını olmak üzere, kritik önemde küresel nedenlere bağlı olarak, dünya ekonomisinde, kıtalar, coğrafyalar, bölgeler ve ülkeler arasında derinleşen 'eşitsizlik' sorununun en trajik, en acımasız, en insanlık dışı sonuçlarından birisi, 'her dört saniyede bir insanın yaşamını yitirdiği' acı gerçeği.
Eşitsizlik öyle acımasız ki, dünyanın en zengin 10 insanı küresel pandemide servetini ikiye katlarken, dünya vatandaşlarının yüzde 99'u fakirleşmiş durumda. Erkekler ile kadınlar arasındaki 'cinsiyet eşitsizliği' (gender inequeality) o kadar derinleşmiş durumda ki, dünyanın en zengin 252 erkeğinin serveti, Afrika, Latin Amerika ve Karayipler'deki 1 milyar kadının gelirine eşit. 1995'den bu yana dünyanın en zengin yüzde 1'inin küresel servetten aldığı pay, dünyanın en fakir yüzde 50'sinin servetinden 20 kat daha fazla artmış durumda. Küresel pandemi nedeniyle, pandemi öncesinde yaşam beklentisi risk altında olan 2,1 milyon siyah Amerikalının sayısı şu anda 3,4 milyona çıkmış durumda. Dünyanın en zengin 20 milyarder, dünyanın en fakir 1 milyar insanından 8 bin kez daha yüksek oranda karbon salıyor.
Dünyanın en zengin 10 insanın günlük kazancı, 3,1 milyar insanın günlük kazancına eşit. Ve, dünyanın en zengin 10 insanı bu sabahtan itibaren gelir elde etmekten vazgeçseler, gelir ve servetleri kendileri ve ailelerine bugünden 414 yıl sonraya kadar yetiyor. Dünyanın en zengin 10 insanının servetlerini basılmış dolar olarak bir araya getirip, aya kadar bu paraları yan yana dizmeye kalksak,. aya kadar giden yolun yarısını bu dolarlarla kaplamış oluyoruz. Dünyanın en zengin 10 insanının sadece küresel pandemide katladıkları servetlerine ve gelirlerine bir an için yüzde 99 vergi uygulasak, elde edilen kaynakla dünyanın tümüne aşı yapabiliyor ve 80 ülkede küresel ve bölgesel yoksulluktan kaynaklan tüm insanı sorunları çözebiliyoruz.
Ancak, ne yazık ki, küresel eşitsizliklerden günde 21 bin 300 insaın yaşamını yitirdiği bir dünyada yaşıyoruz. Küresel pandemide, dünyanın en zengin on insanı toplam varlıklarını 700 milyar dolardan 1,5 trilyon dolara çıkarmayı başarırken, yaklaşık 160 milyon kişi daha da ürkütücü bir yoksulluğa sürüklendi. Oxfam'ın tüm hesapları yaparken dikkate aldığı dünyanın en zengin 10 erkeği; Elon Musk, Jeff Bezos, Bernard Arnault ve ailesi, Bill Gates, Larry Ellison, Larry Page, Sergey Brin, Mark Zuckerberg, Steve Ballmer ve Warren Buffet. Salgın, pek çok gelişmekte olan ülkeyi ulusal borçları arttıkça sosyal harcamalarını kısmaya zorluyor.