Hedef ‘gerçek piyasa ekonomisi’

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın geçtiğimiz pazartesi günü ulusal medyanın temsilcileri, finans sektörü ekonomistleri ve ekonomi alanındaki köşe yazarlarıyla birlikte gerçekleştirdiği '2019 Değerlendirme Toplantısı'nda dile getirdiği en çarpıcı tespitlerden birisi, 'gerçek piyasa ekonomisi'ni anlayış olarak hayata geçirecek reformlara, tedbirlere ve adımlara hız verileceği yönündeki vurgusuydu. Türk reel sektörü, üretim, istihdam ve ihracata yönelik becerileri açısından, nasıl ki, katma değer odaklı, verimlilik odaklı, maliyet yönetimi odaklı, küresel rekabet odaklı bir yeniden yapılanmayı hızla tamamlamak adına hızlanıyor; Türk bankacılık sektörünün de benzer bir 'zihinsel dönüşüm'den hızla geçmesi gerekmekte.
Bakan Albayrak, Türk bankacılık sektöründe, yıllara dayanan alışkanlıkların ve iş yapma anlayışının, sektörü ciddi anlamda 'plaza bankacılığı' anlayışına mahkum ettiğine işaret etti. 'Plaza bankacılığı', bankaların anlamlı bir bölümünü, Türkiye Ekonomisi'ndeki müthiş dönüşümün dinamiklerinden, reel sektörün 'saha'daki beklentilerinden, finansmana erişim noktasında 'saha'daki talep ve beklentilerde gözlenen büyük değişimden adeta koparmış durumda. Bu nedenle, bankacılık sektöründeki finansal aktörlerin 'plaza bankacılığı'nı bir kenara bırakarak, gerçek bir 'saha bankacılığı', 'piyasa bankacılığı'na geçişi, bu noktaya yönelik bir 'zihinsel dönüşüm'ü hızla tamamlaması gerekiyor.
1994 Krizi'nden bu yana, Türkiye Ekonomisi'ndeki son 25 yıllık devinime, inişli çıkışlı sürece odaklandığımızda, Türk reel sektörünün, koşullar ne olursa olsun, yatırıma, istihdama ve ihracata odaklanmayı hiç kaybetmeyerek, Türkiye Ekonomisi'ni 800 milyar doların üzerinde bir milli gelir büyüklüğüne, 180 milyar doları aşan bir ihracat hacmine getirdiği aşikar. Ancak, konu Türk bankacılık sektörüne geldiğinde, 'zor günlerin' bankası konumundaki bir kaç bankamız dışında, sektörün belirli sayıdaki bankasının 'saha'daki bu mücadeleye hayli 'mesafeli' yaklaştıkları onlarca kez görüldü.
Bu nedenle, Bakan Albayrak'ın 2020-2022 dönemi için vurguladığı 'Ekonomide Değişim' dönemi, 'katma değeri yüksek ihracata ve istihdama odaklı' büyüme modeli adına reel sektöre ne ölçüde bir misyon yüklüyor ise, gerçek bir 'piyasa ekonomisi' modelini oluşturmak adına, en az reel sektör kadar, bankacılık sektörüne de 'plaza bankacılığı' anlayışını terk ederek, 'saha bankacılığı', 'piyasa bankacılığı' yapmak adına önemli bir misyon, 'zihinsel dönüşüm' sorumluluğu yüklüyor. Bakan Albayrak, bu açıdan, 2019'un Türk bankacılık sektörü açısından 'başarılı bir yıl olmadığını' da hatırlatıyor. Ekonomik dengelerindeki her iyileşmeyi hızla reel sektöre yansıtan yeni bir 'bankacılık anlayışı' adına, 2020 'milat' olmalı.