İfrat, tefrit…

Ülkemizde ahkam kesme alışkanlığında olanlar ciddi bir orana sahip. Ancak, çeşitli konularda ifrat ve tefrit arasında gidip gelişler normal kabul edilse de ilgili ya da bilgili olmadığı konularda ahkam kesmenin sağlıklı olmadığını da not etmek gerek. Son dönemin en hararetli konularından birisi başıboş sokak köpekleri ile ilgili yapılacak yeni hukuki düzenleme.

Başıboş köpeklerin belediyelerce toplanıp kısırlaştırılmaları ve sahiplendirilmesini öngören mevcut kanun işe yaramamış gibi. 2004-2023 arasında 2 milyon 450 bin başıboş köpek kısırlaştırılıp, 530 bini sahiplendirilse de yetmemiş. Şu andaki sayıları ile ilgili tahminler 1,5 milyondan başlayıp yukarılara doğru gidiyor.

Başarısızlığın temel sebebi, belediyelerden bazıları 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun gereğini yaparken çoğunun yan çizmesi. Barınak yapmak yerine sokak köpeklerini toplayıp komşu belediye sınırlarına bırakmak, sıkça başvurulan yollardan. Bunların en bilineni de İmamoğlu yönetimindeki İBB ekiplerinin 2020'de, topladıkları sokak köpeklerini Gebze'ye bırakırken yakalanmaları.

İstatistiklere göre 2018 ile 2023 arasında başıboş köpeklerin sebep olduğu 3 bin 476 trafik kazasında 67 kişi hayatını kaybederken, 5 bin 200'den fazla kişi de yaralanmış. Sahipsiz hayvanların saldırıları sebebiyle hayatını kaybedenlerin ve yaralananların sayısında da ciddi artış var.

Mesele bunlardan ibaret de değil. Son 20 yılda 4 milyondan fazla kuduz riskli temas ve 30 adet kuduz vakası var. Bu sayı 2018-2022 arası ortalama 261 bin iken, 2023'te 438 bini bulmuş. Kuduz aşısı için yılda 1 milyar TL harcanıyor.

Başıboş hayvanların toplanması, kısırlaştırılıp sahiplendirilmeye çalışılması yeni düzenlemenin ana gövdesi. Ancak bundan sonrasının ne olacağı ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Düzenleme netleşmeden gürültü koparanlar arasında çıkarılan söylentilere inanıp hayvanların doğrudan telef edileceğini düşünenler var. Ancak meselenin bam teli sahipsiz hayvanlar üzerinden maddi ve siyasi rant devşirmeye meraklı olanlar. Son 5 yılda 50 milyarın üzerine çıkan köpek maması piyasasının şu anda 2 milyar doları aştığı ve ithalatın da sürekli arttığı biliniyor.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'nın 5 bin kişi ile yaptırdığı Halkın Nabzı Sokak Köpekleri Araştırması, konunun ciddiyetini anlamaya kafi. Araştırmaya katılanlardan yüzde 84'ü başıboş köpekleri problem olarak görüyor. Barınaklarda kısırlaştırılıp sahiplendirilsin ve hasta olanlar uyutulsun diyenler yüzde 80.

Başıboş köpeklerin problem olmadığını belirten yüzde 16'4'lük kesimden, 'bir sokak köpeğini sahiplenmeyi düşünür müydünüz?' sorusuna 'hayır' diyenlerin oranının yüzde 75 olması da ciddi bir samimiyet testi.

Başıboş köpekler meselesinin bize yakışan bir şekilde halledilmesi, önemli. Bunun yolu da ifrat ve tefritten uzak durmaktan geçiyor…