Panik tehlikesi

Hepimiz bu sıralar insan hayatını istatistiklere indirgedik. Test sayısı, pozitif vaka sayısı, ölüm sayısı inceliyoruz. Ülkeler arası karşılaştırmalar yapıyoruz. Hiç hoş değil. Ama sürecin gidişatını görmek için de bu rakamlar bize yardımcı olacak. O istatistikler bize sürecin kötü yönetildiği ülkelerde dahi belli bir süreden sonra hem vaka sayısında hem de ölüm oranların yavaşlama olduğunu gösteriyor. Karamsar olmak için çok sebep var ama veriler bir yandan da iyimserlik üretecek nitelikte. Mesela Amerika'da ilk yapılan tahminler 100 bin civarında ölüm beklendiği yönündeydi ama şimdilerde 100 binin altına çekilebileceği konuşuluyor.
Ben şahsen ülkemiz adına daha da iyimserim. Bir ay içerisinde başta sağlık çalışanlarımız olmak üzere sert bir mücadele veriyoruz. Hem siyaset hem toplum işi yeterince ciddiye aldı. Birçok ülkenin yaptığı sistematik hataları yapmadık. Hem hayatı devam ettirmek hem de toplumsal mesafeyi korumak için elimizden geleni yaptık.
Bu çerçevede büyükşehirlerde haftasonu sokağa çıkma yasağının ilan edilmesi de doğru bir karardı. Ancak karar akşam saatlerinde ilan edilmesine rağmen bir iki saat içerisinde sokaklarda bir karmaşa yaşandı. Baştan beri panik yapılmaması gerektiği söyleniyordu ama biz birden panik görüntüleriyle karşılaştık. Şimdi herkes bir fikir ileri sürüyor. Açıklamanın daha önce yapılması gerektiğini söyleyen de var daha geç vakitte yapılmalıydı diyen de var. Gerçekten hangisinin doğru olduğuna emin değilim. Belki üç dört gün önceden ilan edilseydi daha doğru olabilirdi diye düşünüyorum. Ama hepsinden önemlisi açıklamanın içeriği. Aslında açıklamada fırınların, eczanelerin ve diğer bazı hayati işletmelerin çalışmaya devam edeceği vardı. Ama insanlar panikle bu içeriğe bakmadı. Çünkü tvlerde hemen bir altyazı ile geçince ayrıntıya çok az insan bakmış olabilir. En doğrusu bu tür durumlarda sözlü açıklama yapmak ve sorulara doğrudan ve detaylı cevaplar vermek olsa gerek.
Bu iki saat içinde virüsün ne kadar yayıldığına dair elimizde henüz veri yok. İnşallah bir aylık emeklerimizi boşa çıkaracak oranda değildir. İç İşleri bakanı rakamların çok olmadığını söyledi. Ben de aynı kanaatteyim. İnşallah o geceyi az bir hasarla atlatmış olalım. Ama beni çok üzen bir başka şey o panik görüntüleriydi. Yağmaya koşan bir Amerikan toplumu görüntüsü eminim birçoğumuzu rahatsız etti. Bu toplum vakar sahibidir. Sokağa ne zaman çıkacağını iyi bilir. Bu görüntüler tabii ki bizi yansıtmıyor. Ancak bunu abartıp meseleyi vatandaşa hakaret edecek noktaya getirenler de çok rahatsız edici. Kimisi gerçekten paniklemiş olabilir. Kimisi de yanlış hesap yapmış olabilir. Dahası toplumun büyük çoğunluğu kurallara harfiyen uyarken bu tür görüntüleri büyüterek sanki tüm toplum paniklemiş gibi sunmamak lazım. Bu toplum gerçekten erdem sahibi olduğunu defalarca gösterdi. Çoğunluğun inancı da iradesi de sağlamdır. Darbeye direndiği gibi salgınla da mücadele eder. Ama içimizde darbeyi alkışlayanlar olduğu gibi panikle bakkala koşanlar da olacaktır. Büyütmemek lazım.