GOE’ler artık küresel gelişmelerin rehinesi değil

Dünya ekonomisi için son dönemde ön çıkan en çarpıcı tespitlerden birisi, gelişmiş ekonomiler değil, artık yükselen gelişmekte olan ekonomiler (E7) ve onlardan feyz alan diğer gelişmekte olan ekonomilerin (GOE'ler) dünya ekonomisinin lokomotifi konumuna ulaştıkları gerçeği. Uluslararası Para Fonu'nun iki uzmanı tarafından kaleme alınan son araştırma makalelerinden birisi, GOE'ler artık dünya ekonomisinde inovatif çalışmalarıyla, kendi yerel, özgün çözümleriyle küresel gelişmelere 'rehine' olmadıklarına işaret ediyor. Küresel büyümenin motor gücünü oluşturan GOE'ler, aynı zamanda gelişmiş ekonomilerden mukayese edilmeyecek kadar düşük borç stoku oranlarıyla, yani aşırı borçlanmaya ihtiyaç duymadan kendi hikayelerini yazmaktalar.
G7 ülkelerinin ve kişi başına geliri hayli yüksek olan ekonomilerin önemli bir bölümü ise bir yandan ciddi bir borç sarmalı ile boğuşurken, bir yandan da sürekli kendini tekrarlayan bocalamaların içerisine düşmüş durumdalar. Mario Draghi'nin başkanlığındaki bir uzmanlar grubunun '2030 ve ötesinde Avrupa'nın Rekabetçiliği' raporu, bu tespitlerin tümüne değinen çarpıcı bir rapor olarak yayınlandığından bu yana Avrupa ekonomi çevrelerinin bir numaralı gündem maddesi haline dönüşmüş durumda. Bilhassa E7'ler ve GOE'lerin dünya ekonomisinin lokomotifi konumuna yükselmelerinin ve küresel gelişmelere artık rehin kalmaktan kurtulmalarının özünü ise rekabetçilik becerilerini kaslandırmaları oluşturmakta.
Küresel ekonominin iki önemli megatrendi olan dijital dönüşüm ve enerji dönüşümünde E7 ve GOE'lerin özgün çözümleri dünya ekonomisinin lokomotifi olmalarında en kritik rolü oynamakta. Türkiye'nin savunma endüstrisindeki ve güvenlik alanındaki destansı başarısı gibi, GOE'ler yerel, milli ve özgün çözümlerle stratejik sektör ve alanlarda gelişmiş ekonomilere göre rekabetçilik becerilerini katlamaktalar. Nitekim, kritik mineraller başta olmak üzere, küresel ölçekte stratejik ürünlerde de kendi aralarındaki işbirliği ağını derinleştirmeleri halinde, GOE'lerin dünya ekonomisinde trendleri belirleme gücü daha da katlanmış olacak. IMF küresel ekonomik sistemin sürücü koltuğunda artık ağırlıklı olarak GOE'lerin oturduğunu hatırlatıyor.
GOE'lerin özgün çözümleri ve rekabetçilik becerilerindeki artış, aynı zamanda cari dengelerinde de iyileşmeyi hızlandırarak, dış şoklara karşı dayanıklılıklarını arttırmakta. GOE'ler yerel ve özgün çözümleriyle, artan bir tempoda başka ülkelere bağımlılıklarını azaltabildikleri ölçüde, 'stratejik otonomi' başarısını yakaladıkları ölçüde, birçok gelişmiş ekonomiye göre daha farklı bir 'rekabetçilik' hikayesi de yazıyor olacaklar. Küresel ekonomide 'parçalanma' (fragmentation) riskinin tartışıldığı bir ortamda, IMF'in makalesi GOE'lerin başarılarıyla aynı zamanda çok taraflı küresel ekonomik sistemde parçalanmayı bertaraf edecek yeni bir işbirliği sürecine de katkı sağlayabileceğini vurguluyor. GOE'lerin küresel ekonomik sisteme entegrasyonda artık daha başarılı bir derinlik kazanmış olmaları, küresel gelişmelere artık seyirci olmamaları, çok taraflı sistemin parçalanmasını da bertaraf edebilir. GOE'ler küresel mal, hizmet, sermaye ve bilgi akışında kesintisiz işbirliğini derinleştirerek büyüme, üretkenlik, inovasyon ve yoksulluğun azaltılması adına etkilerini daha da arttıracaklardır.