Kapitalizmin yeni nesille sınavı (2)

Kapitalizmin yeni nesille, çeşitli akademik ve entellektüel ortamlarda 'Y' ve 'Z' Kuşağı olarak adlandırılan yeni nesille sınavı hakkında ilk yazım 3 Şubat 2021'de yayınlanmıştı. 'Kovid-19' küresel virüs salgını, küresel pandemi ve Rusya- Ukrayna Savaşı, iki 'siyah kuğu' yeni neslin kapitalizmle sınavını daha da çetrefilli hale getirdi. Bir detayı tekrar hatırlatmak açısından, her sanayi devrimi ve her küreselleşme modeli, her versiyon bir 'üretim-malzeme', 'ticaret-ihracat', 'enerji' değişimidir. Kömürden petrole, petrolden nükleere, nükleerden hidrojene, hidrojenden belki gelecekte yeni bir enerji türevine, her enerji dönüşümü, yeni bir değişim anlamına geliyor. Tüm, küresel ekonomi-politik sistem de buna göre yeniden yapılanıyor.
'Y' ve 'Z' kuşağı ise, artık sadece üretim- malzeme, ticaret-ihracat ve enerji dönüşümü ile yetinebilecek nesiller değil, hiç kuşkusuz. Yeni nesillerin beklentisi esasen 'kültürel dönüşüm'. Geniş kapsamlı bir zihinsel dönüşümden, yepyeni bir iş yapma kültüründen bahsediyoruz. Yeni nesillerin beklentisi 'bilinçli kapitailzm'. Çevreye, iklime, çalışan kesimin hakkına duyarlı, paylaşım ekonomisine dayalı, döngüsel ekonomi ile sürdürülebilirliği önceliklendirecek bir zihinsel dönüşümden, bir kültürel dönüşümden söz ediyoruz. Bu nedenle, döngüsel ekonomi ve yeşil kalkınmanın merkezde yer aldığı bir üretim-malzeme dönüşümü, ticaret- ihracat dönüşümü ve enerji dönüşümü temel önceliği oluşturmakta.
Rusya-Ukrayna Savaşı, Asya-Pasifik'te hissedilen tansiyon, Y ve Z Kuşağı'nın 'kültürel dönüşüm'le beklentisinde bir kırılmaya sebep olmadı, olmayacak da. Hayli ağır küresel gündem nedeniyle bu yöndeki beklentinin buharlaşacağını sanmayalım. Yeni nesillerin daha iyi bir gelecek, daha sürdürülebilir bir dünya için beklentileri oldukça güçlü. Bu nedenle, yeryüzünü koruyacak, iklim değişikliğini engelleyecek, net-sıfır karbon hedefine ulaştıracak her türlü yazılım, yeni nesil donanım, komponent ürünler, malzemeler Y ve Z Kuşağı'nın entellektüel temsilcilerinden çıkıyor. Dünyanın dört bir yanında yeni neslin girişimci temsilcilerinin bir araya geliştirdikleri startuplar, ardı ardına dünyayı değiştirecek akıllı buluşlara imza atıyorlar. Sıcak çatışmaların ve soğuk savaşların temsilcisi konumundaki X Kuşağı dünyayı belirsizliklere sürüklerken, 'kültürel dönüşüm' için ağır bir 'nesiller savaşı' yaşanıyor.
Küresel enerji, tedarik, lojistik ve malzeme savaşlarından beslenen 'dayatmacı liberalizm' ile 'bilinçli kapitalizm' arasında giderek tırmanan 'kültürel savaş', Y ve Z Kuşağı ülkelerin ve küresel ekonomi-politiğin yönetiminde ağırlığını arttırdıkça 'bilinçli kapitalizm' lehine şekillenecek. Diplomatik diyaloğun güçlendiği bir 'zihinsel dönüşüm' ağırlık kazanacak. Türkiye'nin 'insanı ve girişimci diplomasi' mücadelesi daha güçlü bir sahiplenme yaşayacak. Ancak, bu şekilde, daha yaşanabilir bir yeryüzüne ulaşabileceğiz. Bakalım, Atlantik'in mi, yoksa Asya-Pasifik'in mi yeni nesilleri daha başarılı olacak.