Enerji verimliliği için tarihi dönem mi?

'Kovid-19' küresel virüs salgının sebep olduğu arz ve talep şoku, dünya ekonomisi ve küresel ticaretteki kritik yavaşlama, fosil yakıt fiyatlarını, kömür, petrol ve doğalgaz fiyatlarını geriletince, dünya ekonomisinin önde gelen aktörlerinin 'enerji dönüşümü', 'yeşil dönüşüm', 'karbon azaltımı' gibi, yeryüzünü ve iklimi korumaya yönelik proje ve yatırım iştahları bir nebze de olsa gevşemişti. Küresel pandeminin sebep olduğu küresel, bölgesel ve yerel öncelikler ve tartışmalar, enerji dönüşümü ve 'enerji verimliliği' gibi kritik önemde konu başlıklarının bir miktar gündemin arkasında kalmasına sebep olmuştu. 4. ayını çoktan geride bırakmış Rusya- Ukrayna Savaşı, bu savaşın sebep olduğu 'küresel enerji arz krizi' ve enerji arz güvenliği boyutu, bilhassa petrol ve doğalgaz tedarikinde, fiyatlarında tarihi kırılmaları, tarihi endişeleri bir anda küresel gündemin üst basamaklarına tırmandırdı.
Başta G7 ve G20 ülkeleri olmak üzere, önde gelen ekonomilerin tümü petrol ve doğalgaz ithalatına bağımlılığı azaltacak ve enerji maliyetlerini daha yönetilebilir kılacak tüm imkan ve desteklere adeta odaklanmış durumdalar. Hem hane halkı, hem de reel sektör enerji tasarrufu ve enerji verimliliği gibi iki kritik önemdeki alanda ortaya konan çabalara destek vermeleri adına, bir ulusal seferberliğe davet edilmiş durumdalar. Türkiye, bu noktada, dünyanın en yüksek enerji tüketicisi konumunda olan Avrupa'nın enerji güvenliğine yönelik, mevcut doğalgazın verimini arttıracak hidrojen imkanlarına yönelik bir 'çekim merkezi'ne, bir 'bölgesel enerji köprüsü'ne dönüşürken, enerji verimliliğini arttıracak tedbirler konusunda da hızlı adımlar atıyor.
Kimi önde gelen ülkeler, bilhassa Avrupa ülkeleri, bu yazı, doğalgaz depolarını dünyanın her yerinden temin edecekleri doğalgaz ile doldurmakla ve bilhassa hem evlerde, hem de iş yerlerinde ve sanayide kullanıcıları ciddi manada enerji tasarrufuna yönlendirecek teşvik ve desteklerle geçirecekler. Gaz tüketimini ciddi manada azaltan şirketlere önemli mali destekler sağlanacak. Bu konuda elde edilecek ek tasarruf katkısı da, yaz ayları boyunca doğalgaz depolarının kış için daha hızlı doldurulması yönünde değerlendirilecek. Tüm binalarda, evlerde, tüm yaşam ünitelerinde geniş kapsamlı 'yalıtım' hamlesi önde gelen ekonomilerin tümünün gündemine girmiş durumda. Çünkü, konutlarda, binalarda, fabrikalarda, tesislerde yapılacak enerji kaybına sebep olan yalıtım sorunları giderilirse, ülke ekonomilerinin yüzde 28 ile 37 oranında ciddi bir enerji tasarrufu elde edecekleri fark edilmiş durumda.
Bu nedenle, Rusya-Ukrayna Savaşı, daha öncekilerle karşılaştırılamayacak ölçüde, önde gelen ekonomilerin tümünde daha kapsamlı bir 'enerji verimliliği' ve 'enerji tasarrufu' çağrı, kampanya ve destek sürecini tetiklemiş durumda. Termostatların 21 dereceden 19 dereceye düşürülmesi dahi, Avrupa bütününde yüzde 16-18 oranında doğalgaz tasarrufu anlamına geliyor. Bu nedenle, 'evde sıkı giyinin, ülkenizi milyarlarca dolar doğalgaz ithalatından kurtarın' sloganları neredeyse her yerde. Binaların yalıtımı ise, aynı sıcaklık seviyesinde bina içerisinde doğru iklimlendirme yapılmasını sağlaması adına, hem kış, hem yaz kritik değerde bir enerji tasarrufu sağlıyor. Bu nedenle, ekonomi yönetiminin son destek ve teşviklerinden herkesin yararlanması, Türkiye'nin 'sürdürülebilir enerji' stratejisi açısından vazgeçilmez bir önem arz ediyor.