Küresel ekonomi, son 2 yılda iki 'siyah kuğu' ile karşı karşıya kalmanın şokunu yaşıyor. 'Siyah Kuğu' küresel ekonomipolitikte, gerçekleşmesi hayli düşük bir risk başlığı iken, gerçekleşmesiyle birlikte dünya ekonomisi ve küresel siyasette geri dönülemez köklü değişiklikleri sebep olan bir olay ve süreç anlamına geliyor. 'Küreselvirüs salgını' küresel riskler arasında ilk 10'da ve 'bölgeselçatışma ve gerginlikler' ise ilk5'de sıralanmaktaydı. 'Kovid-19' ve 'Rusya-Ukrayna gerginliği', 2 'Siyah Kuğu' olarak, küresel sisteme ciddi şoklar yaşatmış durumda. 'Kovid- 19'un ana ve artçı etkileri nedeniyle, zaten 'artık hiç bir şey eskisi gibiolmayacak' diyorduk.
Küresel üretim, küresel tedarik zinciri, küresel ticaret, dünya genelinde çalışma yaşamına yönelik, konutlara yönelik, hatta turizm endüstrisine yönelik geri dönülmez etkiler. Uluslararası Para Fonu (IMF) şimdide Rusya-Ukrayna gerginliğinin 'uzun vadede küreselekonomik düzeni temel olarakyeniden şekillendirebileceği' değerlendirmesine işaret etmekte. IMF de, OECD gibi, tüm küresel ekonomiyi etkileyecek; küresel büyümeyi yavaşlatıp enflasyonu artıracağı bir tabloyu vurguluyor. IMF gerginlik uzadıkça küreselbüyümeye zarar verecek ve fiyatları daha da artıracak, küresel ekonomiye büyük bir darbe indirebilecek bir riskten söz ediyor.
IMF, gerginliğin, savaşın, zorunlu göçü tetiklemesiyle birlikte, insanlık adına sebep olduğu tarihi ve trajik yönlerinin yanı sıra; küresel gıda veenerji fiyatlarını artırması yetmezmiş gibi, Ukrayna'ya komşu ülkelerde ticareti sekteye uğratması, tedarikzincirinde ve para transferindetıkanmalara neden olması boyutuyla da ortaya çıkan ağır maliyeti de hatırlatıyor. Gerginliğin, savaşın uzaması, bölgesel ve küresel ölçekte iş dünyasında özgüvenin aşınması ve yatırımcıları aşırı belirsizlik algısına sürüklemesi boyutuyla da tehlike arz ediyor. IMF, böyle bir algının orta ve uzun vadede varlık fiyatlarınındüşmesine ve ülkelerden gereksizsermaye çıkışına yol açabileceğine de değiniyor.
Gerginliğin, Afrika'da ve Orta Doğu'da, buğday ithalatlarının önemli bir kısmını Rusya ve Ukrayna'dan gerçekleştiren ülkelerde gıdasıkıntısını artırabileceği uyarısında da bulunan IMF, Ukrayna ve Rusya'da derin resesyonlar yaşanabileceğinin, Avrupa'nın doğal gaz ihracatında ve tedarik zincirinde görülecek tıkanıklıkların da göz ardı edilmemesi gerektiğini hatırlatıyor. Ayrıca, Kafkasya ve Orta Asya'da yer alan ve Rusya'yla yakın ticari ve ödeme sistemleribağı olan ülkelerin yaşanacak resesyondan daha fazla etkileneceği kaydedilmekte. ASEAN Ülkeleri'ne de dikkat edilmesi gerektiğini hatırlatan IMF, kimi Asya-Pasifik ülkelerinde yeni yakıt sübvansiyonlarının olumsuz etkileri azaltabileceğinin de altını çiziyor
Keza, OECD de, üye ülkelerin kamu harcamalarını GSYH'nın binde5'i oranında yükseltmesinin enflasyon artışına yol açmadan gerginliğin ekonomik etkilerini yarı yarıya azaltabileceğini belirtmekte. Rusya ve Ukrayna küresel GSYH'nın yüzde2'sini bile oluştursa, iki ülke arasında süregelen gerginliğin uzaması halinde, OECD Euro bölgesinin büyümesine olumsuz etkinin 1,4 puan, ABD'ye ise yaklaşık binde 9 olabileceğini öngörmekte. Umalım ki, gelecek haftaya dünya bir 'ateşkes' ile girsin.
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz. Ayrıntılar için lütfen tıklayın.