Gerçek, yalan ve biz

Gerçek ve yalan günün birinde buluşurlar...
Yalan, doğruyu söyler: "Bugün hava çok güzel!" Gerçek, şaşırır. Çünkü yalan, doğruyu söylemektedir; yalana güvenmeye karar verir.
Havuz gibi görünen bir kuyunun başına geldiklerinde yalan, "Hadi hava güzelken suya girelim" der.
Soyunup suya girerler.
Yalan, birden fırlar ve gerçeğin kıyafetlerini de alıp kaçar.
Öfkelenen gerçek sudan çıkıp kıyafetlerini arar ama onu görenler tarafından ayıplanır.
Bellidir ki, "çıplak gerçek" rahatsızlık uyandırmaktadır.
Suya geri döner, kuyuya doğru dalar ve kaybolur.
O zamandan beri yalan, onun kıyafetleriyle dolaşmaktadır.

***

Bu efsane havasına sokulmuş hikâyeyle bir yerlerde karşılaşmışsınızdır...
Sokrates öncesinde yaşamış düşünür Demokritos'a atfedilen bir söze dayandığı iddia edilir.
Malum, "Gerçeğe dair hiçbir şey bilmiyoruz, çünkü o bir kuyuda saklanmaktadır" demiş düşünür...
Ama modern Batı kültür paradigması işleri karıştırmıştır: Nedir burada "gerçek" diye bahsedilen?
Yaşadığımız gerçek mi yoksa "şeylerin arkasındaki" hakikat mi? (Unutmayın, dilin bize verdiği imkânları kullanmalıyız, eşanlamlı kelime yoktur; her kelimenin arkasındaki kültür yükü farklıdır.)

***

Hikâyeyi niye buraya aldım?
Şundan...
Yaşadığımız hayata bir bakın!
Artık sadece şüphe var sanki...
Ne yalan, ne doğru; bilip ayırt etme imkânları dijital teknoloji ve medya yoluyla birer birer siliniyor.
Hikâyedeki gerçek kuyuda unutuldu, yalan ise ormanda deli gibi koşturup duruyor.
Şimdi "üretilmiş gerçeklik" çağı açılıyor çünkü...
"Yapay zekâ"nın ve global para düzeninin sahipleri yeni bir feodalite düzeni inşa ediyor.

***

Bütün bunların üzerinde duruyor muyuz? Hayır!
Olup bitenler sadece "faydalı" gelişmeler mi?
Müslümanlar dijital teknolojideki gelişmeleri ve "Yeni İnsan" tasarımını gerçekten sorguluyorlar mı?
Mesela Nazife Şişman'ın yıllar önce yazdığı "Dijital Çağda Müslüman Kalmak" ve "Yeni İnsan-Kaderle Tasarım Arasında" kitaplarını merak edip kaç kişi okumuştur?
Ama böyle olmaz ki...

***

NOT DEFTERİ
İnsan zaten dertli değildir, derdin kendisidir. İnsan öyle büyük bir derttir ki bu büyüklükte bir şeyin kendine sığacağını aklına getirmez de bunu dünyanın, hayatın derdi sayar. (ŞULE GÜRBÜZ / Coşkuyla Ölmek)