Amerika, Amerika

"Amerika, Amerika Türkler dünya durdukça beraberdir yanında"
NATO'ya üyeliğimizden iki yıl sonraydı...
1954 Yılında İzmir Fuarı'nın ziyaretçilerine zamanın ünlü hafif müzik sanatçısı Celal İnce'nin bu plağı dağıtılıyordu.
Şarkının adı "Türk-Amerikan Dostluğu"ydu ama sözlerine bakınca anlardınız; kendini kaybedecek ölçüde gevşek bir Amerikan hayranlığının şarkısıydı.
"O muhteşem beldelerin,
Pınarların nehirlerin,
Ünlü şelalen
Niagara,
Türkler dünya durdukça
Beraberdir seninle
Hürriyet savaşında"

***

Bütün bunlar nereden aklına geldi demezsiniz, eminim.
Çünkü 1946'da başlayan ABD'yle yakınlaşma hikayemizin düğüm noktasına doğru yaklaşıyoruz.
Her şeyin yeniden şekilleneceği tarihsel momente doğru...
2023 önemli.

***

Büyük Savaşın hemen ardından Sovyet tehditinin de etkisiyle Truman doktrinine ve yardımlarına dört elle sarılmıştık.
"Moskof" endişemiz ancak bu kadar iyi istismar edilebilirdi.
1947-49 arasında askeri olanlar da dahil topu topu152 milyon dolar yardım gelmişti.
Yunanistan'a aynı çerçevede dört katı yardım yapılmıştı.
Yani daha en başta her şey bugünkü gibiydi ve hep öyle sürdü.

***

Tarihler önemli...
1946'da Hürriyet gazetesi kuruldu ve gazete Amerikan cemiyet haberlerine Türkiye'de olup bitenden daha çok yer veriyordu.
Tek parti vekili Abidin Daver Cumhuriyet'te çıkan makalesinde ABD'yi "harikalar diyarı" olarak tanımlamıştı.
14 Mayıs 1948'de de İsrail'in kuruluşu ilan edildi.
Sonra 14 Mayıs 1950'de DP iktidara geldi.
25 Haziran 1950'de Kore Savaşı başladı.
Türk tugayı Kore savaşına katılmak üzere 17 Eylül 1950'de İskenderun'dan yola çıktı.
18 Şubat 1952'de meclisimiz Türkiye'nin NATO'ya katılmasını onayladı.

***

ABD'yle ilişkimiz hiç Celal İnce'nin dediği gibi geçmedi.
Hep huzursuz bir ittifaktı aramızdaki...
Hani DP'den söz ettim ya...
Daha 1950'lerin ortasında Menderes ABD yardımlarının samimiyetinden ve yeterliliğinden şüphe duymaya başlamıştı.
Nitekim, 1959'da Washington'da Eisenhower doğrudan Menderes'e "artık yardım yok" demişti.
Malum, 27 Mayıs darbesinde Menderes'in altyapı yatırımları için Sovyetler'e dümen kırmasının büyük payı vardır.

***

Bunları hatırlayalım istedim...
Tam zamanı çünkü.
Sonra üzerine çok konuşacağız.

***

NOT DEFTERİ
Görüyorum ki dünya gerçekten yuvarlakmış.Fırıldak gibi de dönüyormuş. ( KEMAL TAHİR / Kurt Kanunu )