Eşyalar ve biz

"Ekseriya yolda bir ağacın, odamda lambamın, yatakta yastığın, hamamda tasın bana bir canlı gibi baktığını, hatta bir canlıdan daha ileri vararak fikrime bile nüfuz ettiğini gördüm, duydum ve çok defa zihnimden geçirdiklerimden utanarak şaşkın kaldım!" Hepimizin hissettiklerini Refik Halid ne güzel anlatır...
Bizim "cansız varlık"larla ilişkimiz başkadır.
Gelin görün ki, bu güzel hasleti eşyalar üzerinden ciddi bir problem haline getirmişiz.
Konuşuruz, bozuşuruz onlarla...
Atamayız, satamayız ve farkına bile varmadan istifçi olup çıkarız.
Onlara iyi bakalım derken, neredeyse mahkûmları oluruz.
Neden?
Belki kolektif bilincimizin derinlerindeki göçebelik çağrısına yüzyıllar boyu eşyalara tutunarak karşı koymuşuzdur.

***

Ah eşyalarımız!...
Biliyorsunuz, değil mi?
Depremlerde yatak ve oturma odalarımızdaki eşyalar, büyük depremlerde öldürücü bir silaha dönüşüyor.
Unutmamak gerek ki, Gölcük depremindeki can kayıplarının yüzde 30'unun devrilen eşyalara bağlı olduğu iddia ediliyor.
Son Düzce depreminde bir kez daha anladık...
Binaların sapasağlam kalması, maddi kayıpları ve yaralanmaları önlemiyor.
Çünkü mobilyalar yerlerinde durmuyor; devrilmeyen dolap, havada uçmayan biblo, devrilip koridoru kapatmayan ayna yok gibi...
Zaten 2017 yılında yapılan bir akademik çalışma, ülkemizdeki hanelerin yüzde 40'ında deprem kaçış yollarını engelleyecek mobilyalar kullanıldığı görülmüştü.

***

Bir depreme hazırlık broşüründe okudum...
"Vazo, biblo ve benzeri cam ve türevi eşyalar; güvenlik mumu ile sabitlenmelidir" diye yazıyor.
Aklınızda bulunsun, içinizden geliyorsa uygulayın.
Böyle tavsiyeler bizim kolektif karakterimize hiç uymaz, onu da biliyorum.
Deprem falan bir yana...
Yaklaşan çağa bakıyorum da, şurası kesin...
Artık istifçi evlerimizin ve eşyalarla kurduğumuz mahkûmiyet ilişkimizin sonuna geliyoruz.
Sade bir hayat yaşayacaksak, biz seçelim; istediğimiz gibi ve ruhumuza uygun bir sadelik olsun!
Mecbur bırakılmayalım!

***

NOT DEFTERİ
İnsanların görünüşlerine bakarak onlarda üstünlük bulmaya çalışanlar hep kaybetti. Yanıldı. Hüsrana uğradı. Allah katında makbul olanı görecek göz kimde var? (CAHİT ZARİFOĞLU / Bir Değirmendir Bu Dünya)