Ruble ile gaz

Rusya'ya yönelik yaptırımlarda yeni bir evreye girdik. Avrupa birçok yaptırıma dahil olmasına rağmen gaz konusunda yaptırımlar devreye sokulmamıştı. Çünkü Avrupa'nın Rus gazına ciddi bir bağımlılığı söz konusu. Avrupa'da Rus gazına en bağımlı ülke Almanya. Gazının yaklaşık yüzde ellisini Rusya'dan alıyor. Bu nedenle baştan beri yaptırımlar konusunda çekinceliydi.
Gerçi Kuzey Akım 2 Projesi askıya alındı ama Kuzey Akım 1 akmaya devam ediyordu. Böylece hem Rus ekonomisi diğer alanlarda sıkışmış olacaktı hem de Avrupa en az derecede etkilenecekti. Batı başkentleri en azından bu konuda anlaşabilmişti. Biden da Rusya'ya uygulanan yaptırımların Batı'ya en az zarar verme ilkesine göre planlandığını söylüyordu.
Tabii bu da tek taraflı bir işlem değil. Rusya'nın en güvendiği alan gaz meselesiydi. Ve dün itibarıyla Rusya karşı adım attı. Putin gaz ödemeleri için bundan böyle dolar ve euro kabul edilmeyeceğine, ödemelerin Rus Rublesi olarak yapılmasına dair bir kararnameyi imzaladı.
"Siz beni yıkabilirsiniz ama ben de sizi peşimden sürüklerim" demenin en açık yolu. Avrupa'dan buna karşılık sert açıklamalar geliyor. Sözleşmenin çiğnendiği söyleniyor. Ama tartışmanın bir sonuç üreteceği yok. Karar bir kere alındı ve Avrupa bunun için bir çözüm üretmek zorunda.
Gaz almayı bırakmak veya başka kaynaklardan gaz almak gibi bir seçenek en azından şimdilik yok. Bahsi geçen alternatif yolların oluşması bile yılları alacaktır. ABD kendi rezervlerini açtığını duyuruyor, ama tankerle gaz taşımak boru hatlarıyla taşımanın yerini asla tutamaz. Yani kısa vadede, hatta orta vadede bile Avrupa, Rusya ile anlaşmadan gaz açığını kapatamaz.
Bu da sadece Avrupa için değil, tüm dünya ekonomisi için bir felaket senaryosu. Avrupa için aslına bakarsanız Rusya ile bir ara formül üretmekten başka seçenek yok. Dahası bu ara formül her ne olursa olsun, ABD ile Avrupa'nın arasını açması kaçınılmaz gibi. ABD doğrudan sahneye inmedikçe Avrupa, Rusya'ya taviz vermek durumunda kalacaktır. Yani Rusya'ya karşı Batı'nın birleştiği hikâyesinin yakın dönemde bu ve benzeri olaylar üzerinden çökmeye başladığına şahit olabiliriz.
ABD'nin Avrupa'yı arkadan iterek liderlik etme yöntemi daha fazla sürdürülemeyecek gibi. Çok kritik birkaç güne girdik. Avrupalılar sıkışıp kaldı ve çok da fazla seçenek yok. Ukrayna Savaşı bu haliyle Rusya'yı çökertebilir ama Batı'ya da büyük zarar verecek hale geldi.