Beklenti anketinden ‘kur’ çıksın

TCMB'nin beklenti anketine her ay 70 civarında reel sektör ve finans sektöründe görev yapan iktisatçı ile öğretim üyesi, gazeteci ve diğer profesyonel iktisatçılardan oluşan bir grup cevap veriyor. İktisatçıların hiç hoşuna gitmeyen, en çok zorlandıkları başlık elbette dolar kuru tahmini. Öyle ki, mayıs ayı beklenti anketinde 70 iktisatçının nisan sonu için dolar kuru beklentisinin ortalaması 4.41 TL, yıl sonu ise 4.43 TL. Yıl sonu dolar kuru haziran anketinde 4.58 TL'ye, temmuzda 4.83 TL'ye, ağustosta 5.98 TL'ye, eylül anketinde ise 6.59 TL'ye yükseliyor. Ekim anketinde, bu defa, yıl sonu dolar kuru tahmini 5.99 TL'ye; dün açıklanan kasım beklenti anketinde ise 5.64 TL'ye geriliyor.
Sorunun özü şu: Türkiye ile ABD arasında pek çok konuda yaşanan görüş ayrılıkları, ABD'nin Türkiye'ye açıkça 'ekonomik savaş' başlattığını ilan etmesi, dolar-TL kurunu belirli bir seviyeye tırmandırdı; ardından, ekonomi yönetiminin aldığı tedbirler ve ekim ortasından itibaren Türkiye- ABD ilişkilerinin normalizasyon sürecine girmesiyle, 5.4 TL'nin dahi altını gördük. 2015, 2016 ve 2017 sonbaharında, takip eden yılın eurodolar paritesi tahminlerinde tüm uluslararası finans kurumları çuvalladılar ve müşterilerini delirttiler. Paritenin 1.04 dolar ve altını göreceği, hatta 1 doların altını göreceğine dair tüm analizler yanlış çıktı. Bugün, ülkelerin para birimlerinin birbirine olan değerleri tümüyle küresel ekonomi-politik gerginlik ve gelişmelere açıktır. Bu nedenle, iki ayda dolar kuru tahmini 1 TL'ye yakın oynuyor ise, iktisatçıları da zor durumda bırakmamak gerekir.
2017 biterken, 2018 sonu için 70 iktisatçının dolar-TL kur tahmini 4.08 ile 4.15 TL arası gezinmiş. 2019 başı için ise '4.17 ile 4.20 arası olabilir' demişler. İktisatçılar için bugünlerde isabetli tahminde bulunmak zor. Rüzgârın estiği yöne göre tahmin ve beklentiler şekilleniyor. 2017 biterken, 2017 için büyüme beklentisi 5.5-5.7 iken, gerçekleşme 7.44 oldu. Kanımca, en azından 'kur' tahminini beklenti anketinden çıkaralım.