Osman Gazi, Osmanlı Devleti'nin kurucusudur. Devlet adını ondan alır. Dünyada kurulan en büyük iki-üç imparatorluktan biri olan Osmanlı'nın kurucusu Osman Gazi 1257 veya 1258'de doğdu. 1324'te vefat etti. Marmara Denizi'nin doğusunda küçük bir bölgede tutunmaya çalışan Türkmen topluluğunu, büyük bir devletin çekirdeği haline getirdi.
RÜYADAN CİHAN DEVLETİ'NE
İlk Osmanlı tarihçileri Osman Gazi'nin devlet kurmasını bir rüya motifiyle anlatırlar. Osman Gazi rüyasında Şeyh Edebali'nin koynundan bir ayın doğup, kendi koynuna girdiğini ve göbeğinden çıkan ağacın bütün dünyayı kapladığını görmüştü. Uykudan uyanınca rüyasını Şeyh Edebali'ye anlattı. Bölgenin saygıdeğer din adamlarından olan Şeyh Edebali rüyayı "Oğul Osman Gazi, sana müjdeler olsun. Yüce Allah sana ve nesline padişahlık verdi, kutlu olsun. Ayrıca benim kızım da senin eşin olacak" diye tabir etmişti.
Şeyh Edebali'nin müritlerinden Derviş Durdu oğlu Kumral Dede denen derviş Osman Gazi'ye, "Ey Osman! Sana padişahlık verildi. Bize de bir şükran borcu vermen gerek" deyince, Osman Gazi "Ne vakit padişah olursam sana bir şehir vereyim" dedi. Derviş ise "Bize şu Köyceğiz yeter" dedi. Osman Gazi bu isteği kabul etti. Derviş "Öyleyse bize bir kâğıt ver" dedi. Osman Gazi, "Ben yazmak bilir miyim ki benden kâğıt istersin. İşte bir kılıcım var. Babamdan ve dedemden kalmıştır. Onu vereyim. Bir de maşrapa vereyim. Neslinden gelecekler bu nişanı saklasın. Eğer Hak Teâla beni padişahlığa eriştirirse benim neslim dahi bu alameti görüp kabul etsin, köyünü almasın" cevabını vermişti.
Osman Bey aşiretin başına geçtiğinde, çevredeki tekfurlarla iyi ilişkileri devam ettirdi. Ancak 1284'ten sonra gaza peşinde koştu.
GAZADAN GAZAYA KOŞTU
İlk önce Kulacahisar'ı fethetti. 1288'de fethettiği Karacahisar'ı kendisine merkez yaptı. 1299'da aleyhine düzenlenen tuzağı boşa çıkarıp Bilecik ve Yarhisar'ı ele geçirdi. Komutanlarından Turgut Alp İnegöl'ü zaptetti. 1301'de Yenişehir ve Yund Hisar, 1302'de Köprühisar fethedildi. 1302'de Koyunhisar Savaşı'nda Bizans'ı yendi. Osman Gazi bu zaferle büyük itibar kazandı ve Osmanlı hanedanı ortaya çıktı. 1303'te Bizans tekfurlarına karşı Dimbos zaferini kazandı. Bursa, Kestel, Kite, Adranos ve Bidnos tekfurlarını mağlup etti. Dimbos zaferi ile Ulubad'a kadar Bursa Ovası ve Uludağ, Türkmen yerleşmesine açıldı. 1304'te Sakarya seferine çıktı. Leblebüci Hisarı, Çadırlu, Lefke (Osmaneli), Mekece, Akhisar Geyve, Tekfur Pınarı, Kara Çepüş, Absuyu, Kara Tigin, Akyazı ve Tuz Pazarı'nı ele geçirdi. Bursa'yı ve İznik'i ele geçirmeye çalıştı. Amacı bu iki eski başkentten birini kendisine başkent yapmaktı. Ama elindeki kuvvetler büyük bir şehri fethetmeye yetmiyordu. Bursa ve İznik 25-30 yıl kuşatılsa da fethedilemedi. Osman Gazi de bölgenin stratejik noktalarını ele geçirip Beyliğinin temellerini güçlendirdi. Zaman zaman Bizans'a ve Moğollar'a meydan okudu ama Türkmen topluluğunun refahını ve güvenliğini hiç riske atmadı. Ele geçirdiği yerlerdeki Hıristiyan ahaliye iyi davrandı. Böylece kuvvet ve hoşgörü, cesaret ve tedbir, askeri güç ve strateji gibi unsurları daima birlikte kullandı.