Avrupa’nın gıda krizi, Putin ve Erdoğan’ın elinde

Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna'daki tahılın çoğunun yoksul ülkelere değil de AB ülkelerine gittiğini belirterek tahıl güzergâhının değiştirilmesi gerektiğini söyledi. "Bu, gelişmekte olan ülkelere gönderilenlerin sadece yüzde üçü" diyen Putin, ürünlerin varış noktalarını sınırlamayı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşeceğinin altını çizdi. Putin ayrıca küresel gıda sorunlarının artmasının olası olduğunu ve insani bir felaketin yaklaştığını da söyledi.
Rusya enerjiden sonra şimdi gıda kozunu da masaya sürüyor. Avrupa, soğukla nasıl baş edeceğinin yollarını henüz bulamamışken bir de gıda krizi kapılarına dayandı. Türkiye ve Birleşmiş Milletler gözetiminde yapılan tahıl koridoru anlaşmasının süresi kasım ayında doluyor.
Şanghay İşbirliği Örgütü'nün Özbekistan'da düzenlenecek zirvesinde Tayyip Erdoğan ve Putin'in tahıl anlaşmasının şartlarını yeniden değerlendirmesi bekleniyor. Putin'in talepleri arasında daha çok Rus tahılının satılıyor olması da var. Şanghay'da her ne görüşülecekse bu şartların Avrupa'nın lehine olmayacağını şimdiden söyleyebiliriz. Avrupa'nın midesi Erdoğan ile Putin'in elinde.
ABD, YUNAN'IN İPİNİ GEVŞETTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Yunanistan'a yönelik "Bir gece ansızın gelebiliriz" sözlerine tepki doğal olarak Yunanistan'ın ipini elinde tutan ABD'den geldi. PKK/YPG'den sonra yeni gözdesi olan Yunanistan'a sahip çıkan ABD Dışişleri Bakanlığı, "Her ülkenin egemenliği ve toprak bütünlüğüne saygı duyulmalıdır ve bunlar korunmalıdır. Yunanistan'ın bu adalar üzerindeki egemenliği sorgulanamaz" diye açıklama yaptı. Bizim de Amerika'ya söyleyeceğimiz tek şey var: "Yunanistan'ın ipini kısa tutsun. Elimizden bir kaza çıkabilir."
Öte yandan iç siyasette Amerika'nın gözünden düşen PKK'nın siyasi uzantılarına bakanlık verilip verilmeyeceği ve Kılıçdaroğlu'nun adaylık sorunu tartışılıyor. Durum altılı masada o kadar karıştı ki, Yüksek Seçim Kurulu'na aday bildirilme süresinin son anına kadar tartışmanın devam edeceğini söyleyenler bile var. Sebebi ise çok dramatik. "Erken açıklanırsa adayımız yıpranır" diyorlar. 24 Haziran 2018 seçimlerinden bu yana, yani yaklaşık 5 yıl önce adaylığını açıklayan Recep Tayyip Erdoğan'ın karşısına çıkıp "Ben adayım" deme cesaretini göstermek bu kadar zor mu?
BALKAN TURUNUN ANLAMI
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Balkan turu salı günü başladı. Bosna Hersek'te başlayan bu önemli ziyaretin dünkü durağı Sırbistan'dı. Karşılıklı ticaret hacmi konusunda önemli açıklamalar yapıldı. Bence en önemlisi, Bosna Hersek'ten sonra Sırbistan'a da artık karşılıklı olarak kimlik kartıyla gidebileceğiz. Erdoğan, Ukrayna-Rusya Savaşı'na yönelik sorulara çok çarpıcı cevaplar verdi. Dahası, Rusya'yı köşeye sıkıştırmak için yapılanların bütün dünyada bir enerji ve tedarik krizine yol açtığını söyledi. Batı'ya da bir eleştirisi vardı: "Ukrayna'ya silah değil hurda gönderiyorsunuz."
Balkanlar bizim için çok önemli bir coğrafya. Osmanlı'nın Türkiye Cumhuriyeti'ne bir mirası. Belki artık bizim sınırlarımızda değil ama bu coğrafyaya sahip çıkmak tarihsel bir sorumluluk. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bosna Hersek ve Sırbistan ile ilişkileri sıcak tutarak bölgede patlak verme potansiyeli taşıyan bir çatışma ortamının da önüne geçmeye çalışıyor. Rusya-Ukrayna ilişkilerinde olduğu gibi çok hassas bir dış politika adımları bunlar. Dünyadaki liderlerin diplomasi konusunda Erdoğan'dan öğreneceği çok şey var.