Her işimizde, sanki referans alınmayı hak edecek bir ahlaki üstünlüğe sahipmiş gibi Avrupa Birliği'ni örnek göstermekten hazzetmiyorum. Ancak serbestpiyasaya "imanedenler", temeltüketim ürünlerindekifahiş fiyatartışına müdahaleyieleştirdiğiiçin size bugün ABuygulamalarındanbahsedeceğim.
Avrupa Birliği, üye ülkelerdeki perakende fiyatlarını çok yakından izliyor ve denetliyor. Ayrıca AB ülkeleri, gıdaürünlerinin ihracat ve ithalatındaağır bir müdahaleyesahip. "Bırakınız yapsınlar,bırakınız geçsinler"tarzı bir alım-satım mümkündeğil. Mesela bir ürününfiyatında ortaya çıkan aşırıartışla ilgili çiftçiler, çiftçilikleuğraşan firmalar, kabzımallar,tüccarlar ve meyve-sebze halleriçok sıkı denetime giriyorlar. Stokçuluk veyafiyat artsın diye ürünimhası yapan aktörlerde para cezasındanhapis cezasınakadar ağır yaptırımlaratabiler.
Avrupa, izleme işlemini "The EuropeanFood PricesMonitoring Tool" üzerinden gerçekleştiriyor. En önemlisiise sebze-meyvearacıları. AB, buaracıların sayısını azaltmakiçin politika üretiyor. Çiftçiyle doğrudan temaskurmaya çalışıyor.
Öyle ki; çiftçinin ne kadar ekip biçeceğine, tüccarın ne kadar alıp satacağına, hatta ne kadar stok yapabileceğine, taban ve tavan fiyatının ne kadar olacağına kadar tüm limitler devlet tarafından belirleniyor.
Fiyatlara ise iki yolla doğrudan müdahale ediyor: Yafiyatları sabitliyor, yani şufiyattan alım-satım yapacaksındiyor. Ya da ihaleyleyüklü miktarda ürün alıyor,böylelikle piyasadakiürünün büyük bir bölümüelinde olduğu için otomatikmanfiyatı devlet belirliyor. Türkiye'de buna benzerbir uygulama "tanzimsatış uygulaması" ile devreyealınmıştı.
AB'de geçerli öyle kanun maddeleri var ki "Ama devlet serbest piyasaya müdahale etmemeli" diye nutuk çekenler okusa kanı çekilir. Kaynak linkindeki özellikle 5. ve 17. maddelere bakmanızı tavsiye ederim. AB'de devlete hem piyasayamüdahale edip fiyatsabitleme hakkı hem dearacılar kaynaklı fahiş fiyatartırımına set çekmek içinek önlemler alma hakkıtanınmış. Ticaret Bakanlığı dabu paralelde bir çalışmayla ülkemizdekifiyat gidişatını milletinhak ettiği şekilde yönlendirebilir.
(Kaynak: eur-lex.europa.eu)
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz. Ayrıntılar için lütfen tıklayın.