CANLI YAYIN
Yaşımız ilerledikçe sesimiz neden daha yaşlı çıkar? Meğer ardındaki neden oymuş...
Bir okul gösterisinde büyük anne ve büyük babayı oynayan herhangi bir küçük çocuk yaşlı birinin sesini çıkarmak istediğinde her zaman tiz ve cızırtılı bir ses taklidi yapar. Her ne kadar tasvir edilenin bir karikatür olduğunu hepimiz anlasak da, benzer değişikliklerin giderek kendi sesimizde de belirginleştiğinin farkında olmayabiliriz. Sesinizin dengesizleştiğini, zayıfladığını veya soluklaştığını fark ettiyseniz, yaşlanan sesteki değişiklikleri ifade eden bir terim olan presbifoni belirtileri yaşıyor olabilirsiniz.
Wisconsin-Madison Üniversitesi'nde konuşma-dil patoloğu ve öğretim üyesi olan Lisa Vinney'e göre, bu değişiklikler genellikle yaşlandıkça tüm insanlarda bir dereceye kadar meydana geliyor. "Ancak bu değişiklikler genetik, yaşam tarzı ve sağlık faktörleri sayesinde daha hızlı gerçekleşebilir veya daha belirgin olabilir."
Vinney, yakın zamanda yapılan bir meta-analizin, halihazırda ses bozukluğu olduğu belirlenen yaşlı yetişkinler üzerinde yapılan 11 çalışmanın %17,87'sinde presbifoni bulunduğunu öne sürdüğünü açıkladı. Vinney, "Bu genel bir yaşlı yetişkinler örneği değil, kendilerini ses sorunlarıyla tanımlayan yaşlı yetişkinlerden oluşan bir örnekti" diye açıkladı.
Dr. Dehra McGuire, presbifoninin 50'li yaşlarda başlayabildiğini, ancak insanlar yaşlandıkça yaygınlığının arttığını söyledi. "Gördüğüm hastaların çoğu emeklilik yaşı civarında veya daha yaşlı" dedi.
NEDEN OLUYOR?
Dr. Robert T. Sataloff, yaşlandıkça sesin zayıflamasına katkıda bulunabilecek bir dizi faktörden bahsetti. "Hormonal, nörolojik, metabolik ve çevresel etkilerden dolayı ses tellerimiz kas kütlesini kaybediyor" dedi. "Kaslar köreldikçe ve hacimleri azaldıkça, ses telleri o kadar sıkı kapanmaz, dolayısıyla ses zayıflar ve soluklaşır."
"Ayrıca ses tellerinin yüzey tabakasının kalınlığında, sinir liflerinin sayısında, sesin güç kaynağını oluşturan solunum sistemi ve buna bağlı karın ve göğüs kaslarının kuvvet ve etkinliğinde, üst kısımdaki dokularda değişiklikler olur. Gırtlak, boğaz ağzı, dil ve başka yerlerdeki ses kıvrımları, yüz kemik yapısındaki değişiklikler ve sesin tonunu etkileyen diğer değişiklikler" diye ekledi.
Yaşlanmadan kaynaklanan doğal değişikliklerin yanı sıra hastalıkların da ses sorunlarına katkıda bulunabileceğini söyleyen kendisi, mide asidinin reflü, solunum bozuklukları ve otoimmün hastalıklar gibi şeylere değindi. Dr. Sataloff, "Obezite aynı zamanda sesi de olumsuz etkiliyor ve yaşlanmayla ilişkili değişiklikleri daha belirgin hale getirebilir" dedi.
Yaşlanan sesteki diğer bir faktör de yüksek sesleri alçak seslere ve alçak sesleri daha yüksek perdelere çıkarabilen hormonal değişikliklerdir. Vinney bunu şu şekilde açıkladı: "Menopoz sırasında kadınlarda östrojen progesterona göre azalır, bu da potansiyel olarak ses tellerinin daha kalın ve ses perdesinin daha düşük olmasına neden olur. Testosteron seviyeleri 50 yaş civarında düşmeye başlayan erkeklerde ses telleri incelmeye başlar ve ses perdeleri yükselebilir."
SESİN TONU NEDEN ÖNEMLİ?
Uzmanlar, sürekli olarak başkaları hakkında yargılarda bulunduğumuzu ve birinin sesinin kesinlikle başka bir kişinin güvenilirliği hakkındaki algıları etkilediğini söylüyor.
Dr. Sataloff, "Dinleyiciler sıklıkla sesteki istikrarsızlık ve zayıflığı konuşmacının güvenilirliğinin azaldığının göstergesi olarak yorumluyorlar" dedi. Ancak zayıf bir ses mutlaka zayıf bir zihinle aynı şey değildir.
"Ses değişiklikleri genellikle bilişsel yeteneklerde herhangi bir değişiklik olmaksızın meydana gelir. Ancak bunlar, insanların, yaşlı konuşmacıların bilge ve deneyimli içgörülerine yeterince güvenmemelerine yol açabilir."
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
