Saatte 6 litre su temizliyor: Marmara pinaların, pinalar da Marmara’nın son umudu
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, Marmara Denizi'nde müsilajla mücadele çalışmalarında, Akdeniz'in en büyük çift kabuklusu 'pina'ların önemine dikkat çekti. Akdeniz ve Ege'de kirlilik ve kaçak avcılık gibi sebeplerle popülasyonu azalan pinaların, son olarak 2016'da ortaya çıkan bir parazit nedeniyle Antalya Körfezi'nde tamamen yok olduğunu, tek yaşam alanlarının Marmara Denizi olduğunu söyleyen Sarı, "Ortalama bir pina saatte 6 litre deniz suyunu berraklaştırıyor" dedi. Tek hücreli bir organizma, Cebelitarık’tan Çanakkale Boğazı’na kadar tüm pinaların ölümüne sebep oldu. Deniz suyunu temizleyen bir midye türü olan pinalar, sadece Marmara Denizi’nde hayatta kaldı. Prof. Dr. Mustafa Sarı, “Marmara pinaların, pinalar da Marmara’nın son umudu” dedi.
Akdeniz'in yaşamasındaki en önemli canlılardan biri, deniz çayırlarını mesken tutan ve 'yelpaze midyesi' olarak da bilinen pinalar. Kıyı dolguları, turizm faaliyetleri, balıkçılık ve kirlilik yüzünden zor zamanlar geçiren pinalar, 2016 yılında ortaya çıkan tek hücreli bir organizma nedeniyle yok olmanın eşiğine geldi. 2019 yılına gelindiğinde Cebelitarık Boğazı'ndan Çanakkale Boğazı'na kadar neredeyse tümü topluca öldü. Ancak Marmara Denizi'ndeki ikili akıntı sistemi ve düşük tuzluluk oranı hayatta kalmalarını sağladı.
YUVALARI BULUNDU
Bandırma 17 Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı'nın başında bulunduğu bir grup biliminsanı, Marmara Denizi'ni müsilaj ve kirlilikten kurtarmak için düzenli olarak yaptıkları dalışlarla pina popülasyonunun yaşadığı yerleri tespit etti. Borusan Holding ve İmpact Hub İstanbul'un katkılarıyla 'Marmara'nın Umudu Pina' projesi hayata geçirildi.
Prof. Dr. Mustafa Sarı projenin detaylarını şöyle anlattı: "Pina 1992 yılından beri ülkemizin de taraf olduğu Barcelona Sözleşmesi'yle koruma altına alınmış durumda. 2016'da başlayan toplu ölümlerden sonra Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) pinanın popülasyon statüsünü Kritik Düzeyde Tehlikede (CR) olarak değiştirdi." dedi.
