Lise öğrencisi Dilay Dal robotik protez çalışmasıyla dünya dördüncüsü oldu

Liseli Dilay Dal bilim dünyasının Oscar’ı kabul edilen İSEF’in yarışmasında robotik protez çalışmasıyla, dünya dördüncüsü oldu. Dilay Dal ayrıca jüri özel ödülü kategorisinde dünya ikinciliği kazandı. Türkiye’nin göğsünün kabartan Dilay Dal, “Projem, uzuv eksikliği olan insanların tekrar yürüyebilmesini sağlayabilecek yeni bir robotik protez teknolojisi. Tekerlekli sandalye ve koltuk değnekleri bireye çevreye uyum konusunda zorluklar yaşatıyor, sosyal hayatlarını etkiliyor.” dedi.

Bilim dünyasının Oscar'ı kabul edilen Uluslararası Bilim ve Mühendislik Fuarı'na (ISEF 2021) TÜBİTAK desteğiyle katılan 13 Türk öğrenciden Dilay Dal, uzuv eksikliği olan bireylerin tekrar yürüyebilmesini sağlamak için tasarladığı robotik protez çalışmasıyla dünya dördüncüsü, Patent ve Ticari Marka Ofisi Derneği'nden (PTOS) jüri özel ödülü kategorisinde ise dünya ikincisi olma başarısı gösterdi.

1969'dan beri düzenlenen Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'nda başarı gösteren öğrenciler, TÜBİTAK'a bağlı Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından seçilerek bin 800 öğrencinin katıldığı ISEF'e başvurdu. Öğrenciler Türkiye'ye 10 projeden 13 ödül getirdi. Kovid-19 döneminde okulların kapalı olması nedeniyle projesini evde tamamlamak zorunda kalan Özel ENKA Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi makine bölümü son sınıf öğrencisi Dal projesini anlattı:

"Projem, uzuv eksikliği olan insanların tekrar yürüyebilmesini sağlayabilecek yeni bir robotik protez teknolojisi. Tekerlekli sandalye ve koltuk değnekleri bireye çevreye uyum konusunda zorluklar yaşatıyor, sosyal hayatlarını etkiliyor. Amacım bu bireyler için kullanımı kolay, yeni bir protez geliştirip yürümelerini sağlayarak bu bireylerin sosyal olarak daha aktif olmalarına yardımcı olmak.

En büyük desteğim TÜBİTAK. Bana yardımcı olması ve bilimsel açıdan yol göstermesi için profesör danışman atadı ve projemi geliştirmem için maddi destek sağladı. Benim için bambaşka bir deneyim oldu ve yurt dışında ülkemi temsil ederek derece getirdiğim için çok mutlu oldum.

Ülkemde kalıp TÜBİTAK ile olan çalışmalarıma devam etmek ve ülkeme hizmet etmek istiyorum. Ailemin, TÜBİTAK'ın ve ENKA Vakfı'nın bana desteği çok önemliydi. Kadınların bilim, teknoloji ve mühendislik alanlarında yer almasının çok önemli olduğunu düşünüyorum. Tıp ve mühendislik alanlarında eğitim alıp ülkeme ödüller getirmeye devam etmek istiyorum. Bu benim için en büyük gurur."