Güneşe uzun süre maruz kalmak cilt lekelerine neden oluyor!

Ciltte oluşan kahverengi lekeler, genellikle güneşe uzun süre maruz kalmanın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Güneş ışığına maruz kalmayı sınırlamak ve cilt bakımına özen göstermek, kahverengi lekelerin önlenmesi ve tedavisinde önemli adımlardır.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Elçin Akdaş, ciltte kahverengi lekelerin neden oluştuğu konusunda açıklamalarda bulundu.
Lekelerin nedenleri
Uzm. Dr. Akdaş, ciltteki kahverengi lekelerin nedenlerini şöyle sıraladı:
"Güneşe uzun süre maruz kalmak, ciltte kahverengi lekelerin en yaygın nedenidir. Güneş ışınları, ciltteki melanin üretimini artırarak güneş lekeleri (lentigo) veya yaşlılık lekeleri (age spots) gibi kahverengi noktaların ortaya çıkmasına yol açabilir. UV ışınları, cildin erken yaşlanmasına ve pigmentasyon sorunlarına neden olabilir.
Hormonal değişiklikler (Melasma): Hamilelik, doğum kontrol hapı kullanımı veya menopoz gibi hormonal değişiklikler, ciltte kahverengi lekelerin oluşmasına sebep olabilir. Bu tür lekeler genellikle melasma olarak bilinir ve yüzün özellikle alın, yanaklar ve çene bölgelerinde görülür.
Yaşlanma: Yaşlanmayla birlikte, ciltteki melanin üretimi düzensizleşebilir ve bu da ciltte yaşlılık lekeleri (lentigolar) adı verilen kahverengi lekelerin oluşmasına neden olabilir. Bu lekeler, genellikle 40 yaş ve sonrasında görülmeye başlar ve güneşe maruz kalma ile ilişkilidir.
Çiller (Efelid): Çiller, genellikle güneşe maruz kalma ve genetik yatkınlık sonucu ciltte küçük, düz, kahverengi veya sarımsı lekeler şeklinde görülen pigmentasyonlardır. Çiller, genellikle genetik faktörlere bağlı olarak, açık tenli kişilerde daha yaygın olarak görülür.
Melanom, cilt kanserinin en tehlikeli türüdür ve genellikle deri altındaki pigment hücrelerinden (melanositler) gelişir. Melanom, ciltteki koyu kahverengi veya siyah lekeler şeklinde başlar ve hızla yayılabilir. Erken teşhis edilmezse, oldukça tehlikeli olabilir.
Akne izleri: Akne ya da sivilce, ciltte iltihaplanma ve yara izlerine neden olabilir. Akne iyileştikten sonra, özellikle ciltteki iltihaplanmalar sonucu koyu kahverengi izler (post-inflamatuar hiperpigmentasyon) kalabilir. Bu lekeler zamanla solabilir, ancak tedavi edilmedikleri takdirde uzun süre kalabilir.
Genetik faktörler: Bazı kişiler, doğuştan gelen genetik yatkınlıkları nedeniyle ciltlerinde kahverengi lekeler oluşmasına daha meyillidir. Örneğin, benler ve doğum lekeleri, genetik faktörlerin etkisiyle ciltte görülebilir.
Kimyasal maddelere maruz kalma: Cilt bakım ürünlerinde kullanılan bazı kimyasal maddeler ya da parfümler, ciltte lekelenmelere yol açabilir. Özellikle güneşe çıkmadan önce parfüm kullanmak, ciltte pigmentasyon değişiklikleri ve kahverengi lekeler oluşturabilir."
Güneş ışınlarından korunmak önemli
Tedavi seçeneklerine değinen Uzm. Dr. Akdaş, şunları kaydetti:
"Kahverengi lekelerin en yaygın nedeni güneş ışınlarıdır, bu yüzden en önemli adım güneşten korunmaktır. Güneşin zararlı ışınlarından korunmak, mevcut lekelerin koyulaşmasını engeller ve yeni lekelerin oluşumunu önler. Yüksek SPF, geniş spektrumlu koruma, tinted (kapatıcılı), mineral formüller ve antioksidanlar içeren güneş koruyucular, lekeli ciltlerin korunmasına yardımcı olacak en uygun seçeneklerdir. SPF 30 veya daha yüksek koruma faktörüne sahip güneş kremi kullanmak, ciltteki mevcut lekelerin kararmasını engeller ve yeni lekelerin oluşumunu azaltır. Lazer tedavileri, ciltteki kahverengi lekeleri hedef alarak, pigmentleri yok etmekte etkili tedavi yöntemleridir. Fraksiyonel lazer ve Q-switch lazer gibi lazer tedavileri melanin üretimini hedef alarak cilt altına ışık enerjisi gönderir ve ciltteki lekelerin, izlerin ve pigmentasyon sorunlarının tedavi edilmesine yardımcı olur. Her lazer tedavi yöntemi farklı cilt sorunlarına hitap eder ve her birinin kendine özgü avantajları bulunmaktadır. Lazer tedavisi, lekelerin derinliğine ve türüne göre farklı türlerde yapılabilir."
Cilt lekelerini önleme yolları
Cilt lekelerinden nasıl korunmamız gerektiğini anlatan Uzm. Dr. Akdaş, "Güneşe maruz kalmayı sınırlamak ve her zaman güneş kremi kullanmak, kahverengi lekelerin oluşumunu engellemek için en etkili yöntemdir. Cilt temizliği, nemlendirme ve düzenli bakım, cildin sağlıklı kalmasına yardımcı olur ve lekelerin önlenmesine katkıda bulunur. Vitaminler ve antioksidanlar açısından zengin bir beslenme cilt sağlığını iyileştirebilir ve lekelerin oluşumunu azaltabilir" değerlendirmesinde bulundu.
