Suriye’de Halep savaşı | Bölgede ateş çemberi! Uzman isim A Haber’de
Suriye'de Beşşar Esad rejimi ile rejim karşıtı silahlı grup Heyet Tahrir Şam arasında, Halep ilinin kırsalında çatışmalar yaşanıyor. HTŞ güçlerine Suriye Hava Kuvvetleri ve Suriye'nin müttefiki Rusya da karşılık veriyor. Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan gazeteci Ferhat Murat değerlendirdi.
Suriye'de çatışmalar tırmanıyor. Suriye'de Esad rejimi ile rejim karşıtı askeri grup Heyet Tahrir Şam (HTŞ) arasında, Halep ilinin kırsalında çatışmalar yaşandı. Suriyeli muhalif grupların Halep şehir merkezinin dış mahallelerine sadece 3 km uzaklıkta olduğu aktarılıyor.
HTŞ'ye bağlı silahlı gruplar, Halep'in batı kırsalında Esed rejimi kontrolündeki 32 köy ve noktayı ele geçirdi. HTŞ, Halep kent merkezinin 3 kilometre yakınına kadar gelirken kontrolünü ele geçirdiği bölge 245 kilometrekarelik bir alana ulaştı.
TÜRKİYE TEDBİRLERİNİ ALDI
Öte yandan Milli Savunma Bakanlığı haftalık basın bilgilendirme toplantısı düzenledi. Toplantıda Halep'te yaşananlara ilişkin gerekli tedbirlerin alındığı belirtilirken "Bölgedeki gelişmeler sıkı şekilde takip ediliyor" mesajı verildi. Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan gazeteci Ferhat Murat değerlendirdi.
Ferhat Murat: Bu bölgeyi tarif edebileceğimiz en doğru kelime kaotik. Yani bir taraftan Lübnan'daki ateşkesten dolayı kaotik durum var diğer taraftan da Amerika'nın ve Rusya'nın aslında bölgeden yavaş yavaş çekilmesiyle beraber oluşan bir boşluk var. Şimdi uluslararası ilişkilerde iki tane çok kritik cümle var. Kod var. Birincisi güç boşluk kabul etmez. İkincisi de komşunuzda bir iç savaş varsa bunun size sıçramama ihtimali söz konusu değildir. Dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti ne yapıyor? Bu iç karışıklıktan kendi alanına sıçramamasına yönelik tedbirler alıyor. Burasının çok önemli olduğunu düşünmek lazım. Bir diğer nokta da 2019'da özellikle mutabık olduğumuz, bizim harekatlarımız sonrasında mutabık olduğumuz alanlar var. Lakin burada Rusya ve Amerika vaatlerini, sözlerini tutmadılar.
EKSİK ALANLAR TAMAMLANIYOR
Muhaliflere bırakılması gereken, muhaliflerin kontrolüne bırakılması, daha doğrusu Türkiye ile beraber hareket eden gruplara bırakılması gereken yerler ne oldu? Bırakılmadı. Şimdi bugünkü operasyonda da biz neyi görüyoruz? Aslında bu eksik alanların tamamlandığını muhalif güçler tarafından bunun tamamlandığını görüyoruz ve burada da aslında Türkiye'nin de bir taraftan güvenlikle ilgili tedbirlerini artırdığını görüyoruz. Bunun bence çok net bir şekilde gözükmesi lazım. Az önce dedim ya iç karışıklık size de sıçrar diye. İç cephe çağrılarının sebebi budur. Yani bunun aslında Türkiye'nin güvenliği ile ilgili çok önemli bir çağrı olduğunu unutmamak lazım. Bir taraftan da bizim kontrolümüzdeki alanın içerisinde Kürtler içerisinde de bir iç savaşın çıkmaması çok önemli.
TÜRKİYE'NİN PLANLARI
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın son üç aylık ziyaret trafiğine baktığımızda çok asimetrik görüşme trafiği oldu ve birçok kişiyle beraber görüştü. Birçok önemli görüşmeyi imza attı. Biz neyi görüyoruz aslında? Bu günlerin daha 2-3 ay önceden görüldüğünü ve buna yönelik Türkiye'nin tedbirlerini aldığını ve taşlarını tek tek döşediğini görüyoruz aslında hakikaten. Yani Türkiye bence şu anda bölgede süreci çok yakın takip ediyor ve puzzleın parçalarını da tek tek birleştiriyor.
ESAD'IN KAÇIŞ HESAPLARI
Burada Rusya'nın hava güçleriyle beraber Suriye rejimine destek vermesi bence çok üzerinde durulması gereken bir konu. Yani burada o bölgeyi, o limanlarını muhafaza etmek için yapması gereken şey ne? Aslında Türkiye'nin Suriye'ye uzattığı bir el var. Bu elin geri çekilmemesini tesis etmek olmalı. Yani Suriye el uzatmaya bence niyetli çünkü bakıldığında kendisi de çok ciddi bir kriz içerisinde. Esad'ın eşi kanser Belarus'a gitti. Hatta işte diğer kardeşi İran'ın elinde, evet. Diğer kardeşi İran'ın elinde. Rejimin başına onu geçirmek istiyor İran, yani kendi koltuğu da ciddi derecede tehlikede. Hatta şu yorumlar da yapılıyor. Belarus'a eşini hastalık nedeniyle göndermesi olası bir olumsuz durumda kendisinin de yanına kaçabileceği yönünde bir takım öngörüler var.
Terör örgütünün kontrolündeki bölgeyle İsrail arasındaki bölgenin kapatılabileceğine yönelik, Amerika'nın niyetlerinden birinin bu olduğuna yönelik iddialar da var. Karmaşık bir yapı var burada. Amerika, Rusya, terör örgütleri, bütün küresel güçlerin orada niyetlerinin olduğunu görüyoruz ve burada şöyle bir algı da oluşuyor.
TÜRKİYE TERÖR KORİDORUNU KESTİ ATTI
Bizim bölgeye en yakın sınırımız Hatay'ın Yayladağ ilçesi. Yani Beyrut'a yaklaşık 210 km çok çok daha zaten sınırla bütünleşik. Çatışmaların geldiği nokta neredeyse 50-60 km'lere düşmüşken Türkiye'nin burada ve onun dışında Suriye'de ve Irak'ın kuzeyinde müdahil olmaması ama binlerce kilometre öteden Amerika'nın müdahil olması, yüzlerce kilometre ötedeki Rusya'nın müdahil olması olağan karşılanmıyor. Yani Türkiye'nin işin içerisine girmesi eleştirilecek. Bu bir kere son derece tutarsız bir yaklaşım. Onun öncelikle altını çizelim. Şimdi bizim için önemli olan şey ne? Bu bölgede biz ne dedik? Sayın Cumhurbaşkanı ve Türkiye diplomasisi hep şunu vurguladı. Burada teröristan kurdurmayacağız. Sınırlarımızı teröristten kurdurmayacağız. Ki terör koridoru niyetiniz vardı. Denize ulaşan onu da kestik.
RUSYA TÜRKİYE'YE DESTEK VERMEK ZORUNDA
Ve bir taraftan da neyi söylüyoruz biz? İsrail Lübnan'ı ele geçirdikten sonra, eğer ele geçirirse Lübnan bu konuda çok kritik bir öneme sahip. Ardından Suriye'ye geçecek, Suriye üzerinden terör örgütü YPG ile bir hat kurmaya çalışacak. Yani PKK ile bir hat kurmaya çalışacak ve aslında Türkiye'nin güvenlik tehdidi daha yukarı çıkacak. Rusya'nın burada Türkiye'ye destek vermesi kendi amaçları ve hedefleri doğrusunda da çok önemli. Yani sıcak denizlere inme politikasını sen buradan yürüteceksen, yani buradaki limanları kontrol etmek ve güvenliğini tesis etmek istiyorsan Amerika'nın koltuğa oturtacağı patronu Trump bile Türkiye'yi YPG'ye feda etmemeliyiz dediği noktada senin Türkiye'yle birlikte hareket etmen lazım. Bunu da nasıl yapman lazım? Suriye'nin elini Türkiye'ye uzatmasını tesis etmen lazım. Çünkü Suriye'nin güvenliği için de olumlu açıklamalar yapıyordu ama Suriye tarafından çok adım gelmiyordu. Çünkü orada bir İran konusu sanırım çok hassas.
Esad kendi toprağındaki bir petrolü terör örgütünün el koyduğu bir noktadan parayla satın alıyor. Böyle aciz bir durumdasın aslında bakarsan. Yani fotoğrafı okuduğun zaman bu net bir şekilde ortaya çıkıyor. Şimdi kimin eli kimin cebinde, burası 1001 parçalı bir puzzle gibi. Ama Türkiye baktığınızda son dönemde özellikle diplomasi trafiğiyle birlikte puzzleın parçalarını tek tek döşedi. Burada Türkiye'nin desteğine çok ciddi derecede ihtiyacı var Suriye'nin kendi güvenliğini sağlamak için, toprak bütünlüğünü de sağlamak istiyorsa. Amerika bile, az önce söylediğim Trump, YPG'ye Türkiye'yi tercih etmemeliyiz gibi bir bakış açısını ortaya koymuşken YPG'nin burada Rusya'nın da desteğiyle topyekün bir şekilde imha edilmesi lazım.
TÜRKİYE'NİN HAMLESİ
İşte bu noktada da Türkiye'nin özellikle YPG'nin bitirilmesine yönelik hamlelerinin şu zaman diliminde çok kıymetli olduğunu düşünüyorum. Yani güç boşluk kabul etmez derken siz bu boşluğu bırakırsanız orada YPG'nin çok daha hızlı bir şekilde, çok daha yayılma pozisyonu ortaya çıkacağı için Türkiye'nin güvenliğine çok ciddi bir tehdit oluşturacak ve burada sizin kesinlikle bir hamle yapmanız gerekiyor. MSB'nin açıklamasından da onu anladık. Yani hem 2019'da bize vaat edilen sınırlarda kalınmasının tesis edilmesi, bir yandan da eğer orada bir oluşacak boşluğunda yine Türkiye'nin destekleriyle orada muhalifler tarafından sağlanabileceğine yönelik bir yaklaşım okudum esasen baktığınızda ama tabii buranın bu burada sonuçlar çok önemli. Yani Rusya'nın desteğiyle beraber orada muhaliflerin olumsuz bir sonuçla karşı karşıya kalması başka bir karışık durumu da karşımıza çıkartır.
Bu noktada kesinlikle Rusya'nın eğer Türkiye gibi NATO üyesi olmasına rağmen kendisine yönelik sağladığı çok önemli avantajları dikkate aldığında ambargolu dönemlerde Türkiye'nin Rusya'ya nefes aldırdığını dikkate aldığımızda bence Rusya'nın bölgenin huzuru için bu noktada Türkiye ile birlikte hareket etmesi lazım. Çünkü burada bir göçmen akını başladığında nereye gidecek bu? Avrupa'ya gidecek. Avrupa'nın başına yeni bir sıkıntı daha açılmış olacak. Dolayısıyla hani burada Türkiye'nin mücadelesi, burada gösterdiği özellikle tablo çok önemli ve Kahır ekseriyet tarafından hatta kısmen Amerika tarafından bile, Trump tarafından bile desteklenen bir tablo haline geldi.