Başkan Erdoğan ve Vladimir Putin'den ortak basın toplantısı! Soçi Zirvesi'nde hangi kararlar alındı?
Dünyanın merakla beklediği tarihi görüşme Soçi'de başladı. Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, görüşme öncesi açıklama yaptı. Başkan Erdoğan, Sinop Nükleer Enerji Santrali ile ilgili de adım atılacağını belirterek, "Tahıl koridoru ile ilgili ne çıkacağı merak ediliyor." dedi. İki lider arasındaki kritik görüşme sona ererken ortak basın toplantısındaki açıklamalarda bulundu. Başkan Erdoğan tahıl koridorunun devamı konusunda yeni bir öneri paketi oluşturduklarının altını çizerken Putin de konuya ilişkin şartlarını açıkladı. Putin tahıl koridorunun devamı konusunda yaptırımların kaldırılması gerektiğini ifade etti. İşte detaylar...
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesi sona erdi. Rus Sanatoryum'daki görüşme, yaklaşık 3 saat sürdü.
İŞBİRLİĞİ DAHA DA GÜÇLENECEK
Başkan Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi'de bir araya geldi. Erdoğan, görüşmenin gerçekleştirildiği Rus Sanatoryum'a gelişinde Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından karşılandı. İki lider, heyetler arası görüşme ve baş başa çalışma yemeğinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Başkan Erdoğan, nazik daveti ve misafirperverliği için Putin'e teşekkür etti, 6 Şubat depremleriyle son aylarda yaşanan orman yangınları sırasında verdikleri destek ve sergiledikleri dayanışma için de şükranlarını sundu.
Putin ile son olarak geçen yıl Astana'da düzenlenen Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı vesilesiyle bir araya geldiklerini anımsatan Erdoğan, o günden bugüne kadar Putin ile daima yakın telefon diplomasisiyle diyalog içinde olduklarını söyledi.
Bugün gerek ikili gerekse heyetlerin katılımıyla yaptıkları görüşmelerde gündemdeki konuları ele aldıklarını aktaran Erdoğan, ticaret, tarım, turizm, ekonomi ve finans başta olmak üzere çok boyutlu işbirliğini daha da güçlendirmek için atılabilecek adımları değerlendirdiklerini anlattı.
100 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HACMİ HEDEFİ
Erdoğan, "İkili ticaret hacmimiz geçen sene yaklaşık 69 milyar dolara ulaştı. 100 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedefe emin adımlarla ilerliyoruz. Turizmde bu yıl da oldukça başarılı bir sezon geçiriyoruz. 2022 yılında 5 milyon 230 bin Rus vatandaşını ülkemizde ağırlamıştık. Bu yılın ilk 7 ayında ise 3,5 milyon Rus turist ülkemize geldi. Bu sayının kalan dönemde daha da artacağına inanıyorum." diye konuştu.
Üzerinde özellikle durdukları konulardan birinin Karadeniz girişiminin yeniden canlandırılması olduğunu, Rusya'nın KKTC'de ofis açma kararından memnuniyet duyduklarını dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti:
"Karadeniz girişimi küresel gıda kriziyle mücadelede anahtar rol oynadı. Özellikle Afrika gibi tahıla en çok ihtiyaç duyanlar için bir nefes borusu oldu. Gündeme getirilen alternatif öneriler Karadeniz girişimi gibi sürdürülebilir, güvenli ve taraflar arası işbirliğine dayanan kalıcı bir model sunamamıştır. Rusya'nın girişimin yeniden başlaması noktasındaki beklentileri tüm tarafların malumudur. Rus dostlarımızın dile getirdiği hususları biz de farklı vesilelerle ifade ettik, ediyoruz. Eksiklerin giderilerek girişimin devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu konudaki görüşlerimizi değerli dostumla da samimiyetle ikili görüşmemizde paylaştım.
"ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPARIZ"
Bu kapsamda Birleşmiş Milletlerle bir istişare, önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim. Türkiye olarak beklentileri karşılayacak bir çözüme inşallah kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.
Bölgemizde kalıcı barış, istikrar ve refahın tesisine yönelik çalışmalarımızı sürdürme kararlılığındayız. Devam eden çatışmaların bir an önce uluslararası hukuk temelinde kalıcı ve adil bir barışla sona erdirilmesini arzu ediyoruz. Her konuşmamda vurguluyorum, savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmaz. Bu ilkesel yaklaşımımızı aynen muhafaza ediyoruz. Taraflar arasında doğrudan müzakerelere evvelce ev sahipliği yaptık. Bu konuda üzerimize düşeni her zaman olduğu gibi yine yapmaya hazırız."
"TÜRKİYE SINIF ATLAYACAK"
Putin ile diğer bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldıklarını belirten Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bu kapsamda Suriye, Güney Kafkasya, Libya ile Afrika'daki son gelişmeleri değerlendirdik. İkili ilişkilerimizi bugüne kadar iyi komşuluk, dostluk, samimiyet ilkeleri temelinde ülkelerimizin ve bölgemizin çıkarına hizmet edecek şekilde ilerlettik. Bu temel üzerine inşa edilen Türk-Rus münasebetlerinin faydalarını çok geniş bir alanda gördük, görüyoruz. Rusya ile yakın temasımız bölgesel ve küresel meselelerin çözümüne katkı sunmayı sürdürecektir. Özellikle Akkuyu Nükleer Enerji Santrali malum son şiddetiyle yürüyor. İkinci bir adım olarak da yine Sinop Nükleer Enerji Santrali konusunu bugün değerli dostumla ele aldık ve bu alanda da atılacak bir adımla Türkiye sınıf atlayacaktır."
Başkan Erdoğan, konuşmasının sonunda Putin'e, şahsına ve heyetine gösterdiği hüsnükabul nedeniyle bir kez daha teşekkür etti, ziyaretin her iki ülke ve bölge için hayırlı olmasını diledi.
"TEMENNİM ODUR Kİ SAYIN PUTİN AFRİKA ÜLKELERİNDEN GELEN TALEPLERİ SÜRATLE YERİNE GETİRİR"
Başkan Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Karadeniz Tahıl Koridoru'na ilişkin bir soru üzerine Erdoğan, "Ukrayna'nın burada Rusya ile müşterek adımların atılabilmesi noktasında yaklaşımlarını tabii ki yumuşatması gerekiyor. Özellikle şu an itibarıyla Karadeniz Tahıl Koridoru'ndan, en az gelişmiş, fakir Afrika ülkelerine gönderilecek tahıl önemli. Ama buradan çıkacak tahılın yüzde 44'ü Avrupa ülkelerine giderse buna tabii haklı olarak Rusya olumlu bakmıyor." diye konuştu.
"BU KONULARDA MUTABIK KALDIK"
Erdoğan, Rusya'nın, tahılı fakir ülkelere göndermek istediğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bugünkü yaptığımız görüşmede de Sayın Putin, 'Biz fakir ülkelere bu 1 milyon ton tahılı göndermeye varız, bunun bütün lojistik çalışmalarını da yaptık, bu lojistik çalışmalarıyla bu adımı atmaya hazırız' dediler. Biz de kendilerine 'burada üzerimize ne görev düşüyorsa Türkiye olarak biz de buna varız ve sizden gelecek olan bu tahılları biz fabrikasyon olarak değirmenlerimizde öğüterek un şeklinde fakir Afrika ülkelerine gönderebiliriz' dedik ve bu konularda da mutabık kaldık. Temennim odur ki Sayın Putin de Afrika ülkelerinden gelen bu talepleri süratle yerine getirir ki altı tane ülkeden özellikle bahsediyor. Temennim odur ki bu adımları da müşterek atma durumunda oluruz."
Katar'ın desteğiyle tahılın sevkiyatı konusunda neler konuşulduğuna ilişkin soru üzerine Erdoğan, "Katar, özellikle bu fakir, en az gelişmiş Afrika ülkelerine tahılın, özellikle un haline getirilerek gönderilmesi noktasında mali destek verme bakımından yani Rusya-Türkiye-Katar üçlüsü olarak katılabiliriz diyorlar. Böyle bir adımı atmak suretiyle temenni ediyorum ki en az gelişmiş Afrika ülkelerinin bizler de yanında oluruz." dedi.
PUTIN'İN AÇIKLAMALARINA ÖNE ÇIKANLAR
Putin, Soçi şehrindeki Rus Sanatoryum'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşme sonrası ortak basın toplantısında konuştu.
Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin önemine dikkat çeken Putin, Türkiye ile çok yönlü işbirlikleri olduğunu, bunun temelinde ise karşılıklı yarara dayalı iyi komşuluk ilişkilerinin bulunduğunu ifade etti. Putin, tüm alanlarda ilişkilerin olumlu şekilde geliştiğini dile getirdi.
Putin, Erdoğan ile yaptığı görüşmenin yapıcı bir atmosferde gerçekleştiğini, güncel uluslararası ve bölgesel konuları değerlendiklerini bildirdi.
Ticaret hacminde daha etkin şekilde milli para birimleri kullandıklarını hatırlatan Putin, "Ticari ilişkimizde dolar ve avro payı sürekli düşüyor. Bizim Merkez Bankalarımız iki ülkenin finansal ve kredi kurumları arasında muhabir hesap oluşturuyorlar. Karşılıklı ticarette yerli para birimi kullanımı konusunda kararlılığımızı teyit ettik. Dolar ve avroyu daha az kullanma konusunda hemfikiriz." dedi.
Putin, enerji alanında işbirliğinin stratejik nitelikte olduğunu vurg
ulayarak, Akkuyu Nükleer Santrali'nde gelecek yıl ilk ünitenin çalışmaya başlaması için çalışmaların sürdüğünü belirtti.
TÜRKİYE'YE MERKEZ OLMA TEKLİFİ
TürkAkım ve Mavi Akım doğal gaz boru hatları üzerinden geçen sene 21,5 milyar metreküp doğal gaz sevk edildiğini söyleyen Putin, bu yılın ilk 7 ayında ise 10 milyar metreküp doğal gaz gönderdiklerini dile getirdi.
Putin, "Rusya doğal gaz konusunda her zaman Türkiye'nin sorumlu ve en büyük partneri olacaktır. Üçüncü ülkelere de doğal gaz sevk edeceğimizi söyleyebiliriz. İlerde de Türk ekonomisine bu ucuz ve etkili yakıtın sevkiyatına devam edeceğiz. Onun için Türkiye'de doğal gaz dağıtım merkezi kurulmasını teklif ettik." diye konuştu.
Türkiye'de doğal gaz merkezi projesi konusunda çalışmaların sürdüğünü anlatan Putin, "Gazprom, BOTAŞ'a yol haritasını sundu, sırada ortak çalışma grubunun kurulması var." ifadesini kullandı.
Putin, geçen yıl Rusya'dan Türkiye'ye 5 milyon turistin gittiğini, bu yılın ilk yarısında ise 2,2 milyon turistin Türkiye'de dinlendiğini belirterek, "İnanıyoruz ki aynı şekilde hızlı tempo gelişmeye devam edecek." dedi.
Karadeniz Tahıl Girişimi'nden ayrılma kararına mecbur kaldıklarının altını çizen Putin, şunları kaydetti:
"Batı, Rus tarım ve gübre ihracatının açılmasını engelliyor. Ukrayna tarafı insani koridorları sivil ve askeri tesislere terör saldırısı yapmak için kullandı. Söz konusu anlaşmanın sona ermesi küresel gıda pazarını çok etkilemedi. Üretim bakımından bir sorun yok ama dağıtım konusunda bir sorun var. Bunun Karadeniz girişimiyle hiçbir alakası yok."
"TAHIL KORİDORUNU RUS TARIM ÜRÜNLERİNE YAPTIRIMLAR KALDIRILIRSA CANLANDIRMAK İSTİYORUZ"
Ukrayna'dan çıkan gıdaların yüzde 70'nin gelişmiş ülkelere ulaştığını dile getiren Putin, "İlkesel tutumuzu tekrar etmek istiyorum. Tahıl koridorunu canlandırmak istiyoruz, bunu yapacağız. Bir şartla yapacağız. Tarım ürünlerimizin de engelsiz şekilde denize çıkmasını istiyoruz. Rus tarım ürünlerinin ihracatı ile tüm yaptırımlar kaldırılırsa bunu yapmaya hazırız." dedi.
Rusya olarak dünya gıda piyasasındaki fiyatları stabilize etmek için ellerinden geleni yapmak için projeleri olduğunu ifade eden Putin, Rusya'dan 1 milyon ton tahılın imtiyazlı fiyatla Türkiye üzerinden una çevrilerek Katar'ın finansmanı ile ihtiyaç sahibi ülkelere gönderebileceklerini söyledi.
Rus lider Putin, Suriye'de Türkiye ile olan işbirliğine değer verdiklerini vurgulayarak, Türkiye'nin bu ülkedeki krizin çözümü konusundaki temel ilkelerde hemfikir olduklarını belirtti. Putin, Libya'da da kapsamlı bir çözümden yana olduklarını vurguladı.
"ERDOĞAN UKRAYNA KRİZİNİN ÇÖZÜLMESİNE BÜYÜK ÖNEM VERİYOR"
Ukrayna krizi ve Karadeniz Tahıl Girişimi'nin önemine ilişkin soruyu cevaplayan Putin, Erdoğan'ın Ukrayna krizinin çözülmesine büyük önem verdiğini aktardı. Bu görüşmede de buna büyük önem verdiğinin altını çizen Putin, Türkiye'de Erdoğan'ın katılımıyla Rus ve Ukrayna heyetleri arasında geçmişte mutabakata varıldığını hatırlattı.
Ukrayna'nın bu müzakerelerde üzerinde varılan mutabakat belgelerini çöpe attığını belirten Putin, bu mutabakatlara kimsenin dönmediğini, yeni girişimlerin olduğunu ancak bu girişimlerin ise Rusya ile hiçbir zaman görüşülmediğini dile getirdi.
Putin, "Arabuluculuk girişimlerini hiçbir zaman reddetmedik. Çin'in de Afrika ülkelerinin de girişimleri var. Sayın Erdoğan'a da çabaları için müteşekkiriz." ifadelerini kullandı.
Tahıl Anlaşması'na Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ve BM'nin ara buluculuğu ile katıldıklarını dile getiren Putin, şöyle devam etti:
"Rus tarafına vaat edilenlerin hiçbiri yerine getirilmedi. Anlaşmanın uzatılmasını istediler biz uzattık. İki kez bunu yaptık ama bize verilen vaatler yerine getirilmedi. Üçüncü kez de rica ettiler ama biz yine uzattık. Batılı partnerlerimiz bizi dolandırdı. Birkaç gün içinde sözler yerine getirilsin, biz bu tahıl koridorunun devam etmesi için kendi çabalarımızı sarf ederiz. Biz bu anlaşmaya karşı değiliz. Önümüzdeki günlerde eğer bütün vaatler yerine getirilecekse biz bu girişime döneceğiz. Buna bir şey ilave etmeye gerek yok."
Tahıl koridorlarının Ukrayna tarafından askeri amaçlarla kullanıldığına dikkat çeken Putin, TürkAkım ve Mavi Akım doğal gaz boru hatlarına da saldırı teşebbüslerinin olduğunu sözlerine ekledi.
BAŞKAN ERDOĞAN'DAN PAYLAŞIM
Bugün Rusya Devlet Başkanı, kıymetli dostum Sayın Putin ile Soçi'de bir araya geldik, gündemimizdeki konuları ele aldık.
Ticaret, enerji, tarım, turizm, ekonomi ve finans başta olmak üzere çok boyutlu iş birliğimizi daha da güçlendirmek istiyoruz. 🇹🇷🇷🇺
İkili ticaret hacmimiz geçen sene yaklaşık 69 milyar dolara ulaştı. 100 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedefe emin adımlarla ilerliyoruz.
Bu yılın ilk 7 ayında 3,5 milyon Rus turist ülkemize geldi. Bu sayının kalan dönemde daha da artacağına inanıyorum.
Çalışmaları hızla devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali yanında Sinop Nükleer Güç Santrali konusunu da değerli dostumla görüştük.
Üzerinde özellikle durduğumuz konulardan biri, Karadeniz Girişimi'nin yeniden canlandırılması oldu. Bu kapsamda Birleşmiş Milletler ile istişare halinde önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık.
Türkiye olarak beklentileri karşılayacak bir çözüme inşallah kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.
Devam eden çatışmaların bir an önce uluslararası hukuk temelinde, kalıcı ve adil bir barışla sona erdirilmesini arzu ediyoruz.
Savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmayacağı yönündeki ilkesel yaklaşımımızı aynen muhafaza ediyoruz.
Rusya'yla yakın temasımız, bölgesel ve küresel meselelerin çözümüne katkı sunmayı sürdürecektir.
GÜN İÇİNDE NELER YAŞANDI?
Putin, Soçi şehrindeki Rus Sanatoryum'da Başkan Erdoğan ile görüşmesinin başında konuştu. Türkiye'deki seçimlerden sonra ilk defa doğrudan kişisel olarak görüştüklerini belirten Putin, Erdoğan'ı seçimdeki başarısından dolayı tebrik etti.
"İKİ ÜLKE ARASINDAKİ TİCARETTE OLUMLU EĞİLİM DEVAM EDİYOR"
Putin, Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkilerin Erdoğan'ın doğrudan katılımıyla kazandığı gelişmenin hızını sürdürdüğünü belirterek, "Geçtiğimiz yıl ticaretimizin yüzde 80'den fazla, kanımca yüzde 86 arttığına dikkatinizi çekmek isterim. Bu yılın ilk yarısında olumlu eğilim devam ediyor. Geçen seneki kadar güçlü değil ama yine de olumlu." dedi.
İki ülke ilişkilerinin çeşitlendiğine dikkati çeken Putin, tarım ve enerji gibi geleneksel alanların yanında diğer alanlarda da ilişkilerin gelişmesinin kendisini mutlu ettiğini vurguladı.
"TÜRKİYE'DEKİ DOĞAL GAZ MERKEZİ MÜZAKERELERİNİN YAKINDA TAMAMLANMASINI UMUYORUM"
Putin, bölgedeki enerji durumunu daha istikrarlı ve dengeli hale getirmek amacıyla Türkiye'de doğal gaz merkezi kurulmasına ilişkin müzakereleri yakında tamamlayacaklarını umduğunu ve bunun faydalı olacağını söyledi.
Tarım ürünlerini Türk üreticilerden Rusya pazarına ulaştırma olanaklarını genişlettiklerini ve bu alandaki hacmin büyüdüğüne işaret eden Putin, metalurji endüstrisi alanındaki ilişkilerin de geliştiğini, bu konuda çok iyi bir beklentinin olduğunu vurguladı.
"TÜRKİYE, ULUSLARARASI NÜKLEER DEVLETLER KULÜBÜ ÜYESİ OLDU"
Putin, "Biz enerji alanında da çok emin adımlarla ilerliyoruz. (Türkiye ile) Yakın zamanda hem gaz konusunda hem başka alanlarda önemli adımlar atacağız. Her iki taraftaki ana tedarikçiler ve tüketiciler arasında anlaşmalar sağlandı, umarım bu gerçekleşir ve yakın gelecekte buna şahit oluruz." diye konuştu.
Akkuyu Nükleer Santrali'nde inşaatın devam ettiğini anımsatan Putin, "Türkiye, Rus nükleer yakıtının ilk partisinin Akkuyu'ya teslim edilmesinin ardından artık kelimenin tam anlamıyla uluslararası nükleer devletler kulübünün üyesi oldu. Her şey planladığımız gibi gidiyor, gelecek yıl ilk üniteyi faaliyete geçireceğiz. İşbirliğimizi sürdürmek için ilginç olası seçenekler var." değerlendirmesinde bulundu.
"UKRAYNA KRİZİ VE TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI GÜNDEMDE OLACAK"
Putin, Türkiye ile Rusya'nın bulunduğu bölgedeki duruma ilişkin de Erdoğan ile görüşeceklerini söyledi.
Putin, "Bölgede güvenliğin sağlanması açısından konuşacaklarımız var. (Başkan Erdoğan ile) Ukrayna krizini görüşeceğiz. Tahıl anlaşmasını gündeme getireceksiniz, biz bu görüşmelere açığız." ifadelerini kullandı.
Suriye'deki durum için Erdoğan ile çok şey yaptıklarını hatırlatan Putin, "(Suriye meselesi) Bu konunun Türkiye Cumhuriyeti açısından ne kadar hassas olduğunu biliyorum, maddi olarak da yanınızdayız." dedi.
Putin, Astana Formatı çerçevesinde yapılan en temel şeylerin ve bu platformun konsolide edilmesi gerektiğini vurguladı.
Libya meselesini de ele alacaklarını dile getiren Putin, ikili ve uluslararası nitelikte başka konuları da görüşeceklerini sözlerine ekledi.
Görüşme basına kapalı devam ediyor.
DÜNYA TAKİP EDİYOR
Cumhurbaşkanlığı İletişim Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin'in davetine icabetle, bugün Soçi'ye günübirlik çalışma ziyareti gerçekleştirdi.
Erdoğan'ın, Rus mevkidaşıyla yapacağı görüşmelerde, Türkiye-Rusya ikili ilişkileri tüm boyutlarıyla gözden geçirilecek, güncel küresel ve bölgesel konular hakkında fikir alışverişinde bulunulacak.
RUSYA ZİYARETİ BAŞLADI
Başkan Erdoğan, "TUR" uçağıyla saat 10.50'de, Atatürk Havalimanı'ndan Soçi'ye hareket etti. Apronda askeri tören kıtasını selamlayan Erdoğan'ı, Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz, İstanbul Valisi Davut Gül ve diğer yetkililer uğurladı. Erdoğan'a, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve bazı yetkililer eşlik etti. Uçak saat 12.15 sıralarında Soçi'ye iniş yaptı.
Erdoğan ile Putin görüşmesinin en önemli gündem maddesi 17 Temmuz'da Rusya'nın çekildiği Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması olacak. Rusya-Ukrayna Savaşı'ndaki son gelişmelerin de ele alınacağı görüşmede, başta enerji, ticaret, ekonomi ve turizm olmak üzere iki ülke arasındaki ilişkiler de masaya yatırılacak.
Okan Müderrisoğlu'nun öne çıkan sözleri:
"Dünyanın gözü kulağı hakikaten Soçi'de olacak. Bu görüşme Afrika ve Orta Doğu'nun kıtlıktan kurtulması için bir çözüm arayışını ifade ediyor. Aynı zamanda Rusya ve Ukrayna savaşı devam ediyor. Burada yine aktif bir barış diplomasisinin alt yapısını kurmak üzere bir görüşme olacak.
MASADA 5 DOSYA VAR
Karabağ'da Ermeni gruplarının kamikaze dronelarla sınır saldırıları var. Bölgedeki huzur ve istikrarı zedeleyen süreçlere karşı yine Türkiye'nin bir inisiyatifi söz konusu olacak. Aynı şekilde Türkiye'de bir doğalgaz merkezi kurulmasıyla beraber 2. nükleer santral konusunda yine Ruslarla yapılacak bir görüşmenin çerçevesini bekliyoruz.
Masada 5 ayrı dosya var. Ancak öncelik elbette dünyanın odaklandığı tahıl koridoru konusu. 17 Temmuz'dan beri mekanizma durmuş vaziyette. Zaten bu süreli olarak işletilen bir süreçti. Başkan Erdoğan'ın inisiyatifi ile ilerleyen bir anlaşmaydı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Rusya'da Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Milli Savunma Bakanı Şoygu ile yaptığı görüşmelerde önemli mesafe kat edildiğini biliyoruz.
RUSYA'YA FİNANSAL KISKAÇ
Tahıl koridoru, BM gözetiminde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM'nin olduğu ortak olduğu heyetle koordine ediliyor. Güvenli bir sevkiyat imkanı tanıyordu. Ancak Rusya bu süreçte kazanan taraf olmadığını söyledi. Rusya ciddi bir kuşatma-ambargo ve finansal kıskaç altında. Türkiye bir çözüm paketi hazırladı ve bu BM tarafından Rusya'ya gönderildi.
TÜRKİYE ÇÖZÜM PAKETİ HAZIRLADI
Rusların tarım ve tarımın finansmanı ile ilgili Agro Bankası var. Bunun uluslararası sisteme entegre olabilmesi, yine ihracat ile ilgili Rus gemilerinin uluslararası sigorta sisteminin içine belli şartlar altında alınması. Bunun yanında gübre üretimi bakımından oldukça önemli olan Rusların amonyak ihracatı ile ilgili Ukrayna'dan geçen bir hattı var. Buranın onarılması ve uluslararası pazara açılması. Katarı'ın finansmanı ile yaklaşık 1 milyon ton hububatın Türkiye'ye getirilerek işlenip un ya da makarna benzeri ileri ürünler şeklinde yine Afrika ülkelerine bedelsiz gönderilmesi biçiminde çözümler var.
Tahıl koridoru çok önemli. Çünkü 2 ayrı eksen üzerinde ABD'nin başını çektiği ülkeler topluluğu var. Ukrayna'nın Odessa Limanı'ndan olabildiğince Ukrayna kara sularını takip ederek Bulgaristan ve Romanya'ya geldikten sonra ya Boğazlara ya da Tuna Nehri'ne yeni bir koridor açma şeklinde çalışmaları var. Bu Karadeniz'deki mevcut denge ve istikrarı olumsuz etkileyebilecek sürpriz çatışmaları beraberinde getirecek riskler içeriyor."