CANLI YAYIN
Dünyada bankalar batacak mı? Kriz dalga dalga devam eder mi? Kemal Kılıçdaroğlu'nun IMF vaadini hatırlattı: Burada çıkarılacak ders...
İsviçre merkezli Credit Suisse'in içinde bulunduğu krizden çıkabilmesi için İsviçre Merkez Bankası müdahale etti. Credit Suisse'e 54 milyar dolarlık borç verildi. Bu adım piyasaları sakinleşitrdi ancak uzmanlara göre küresel bankacılık piyasasında yeni sarsıntılar yaşanabilir. Başka bankaların batma riski var mı? Faize dayalı sistemlerin sonu mu? A Para Yayın Koordinatörü Özlem Doğaner konu ile ilgili çarpıcı veriler paylaştı. Doğaner, "Faiz artışları bize zarar vermeye başladı noktasına geldiler." diyerek Türk bankalarında durumun sapasağlam olduğunu vurguladı. Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem ise muhalefetin "IMF ve yüksek faiz" vaadlerini hatırlattı bu krizden çıkarılacak sonucu anlattı.
İsviçre merkezli Credit Suisse'in piyasalarada neden olduğu dalgalanma durdu. İsviçre Merkez Bankası müdahale etti ve bankanını nakit durumunu güçlendirmek için 54 milyar dolarlık borçlanacağını açıkladı.
Bu adım bankanınn hisselerinde yüzde 40'a yakın artış olarak yansıdı.
Credit Suisse'te yaşanan dalgalanma Avrupa bankacılık sistemini de tehdit ediyor. İsviçre Merkez Bankası kararı sonrasında ise görece bir sakinlik hakim ancak uzmanlar çok umutlu değil.
Pek çok uzmana göre bankaların kredi verme konusundaki isteksizliği Avrupa'daki durgunluğu daha da güçlendirecek.
Krizin başlangıç noktası ABD'de ise tartışmalar sürüyor. Hazine Bakanı bankacılık sisteminin sağlıklı olduğu görüşünde.
BAŞKA BANKALARIN BATMA RİSKİ VAR MI? FAİZE DAYALI SİSTEMLERİN SONU MU?
Bankaların iflasları sonrası FED'den beklentiler değişiyor. A Para Yayın Koordinatörü Özlem Doğaner, A Haber canlı yayınında konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
İşte o açıklamalardan satır başları;
FED'İN FAİZ ARTIŞLARI BANKALARI VURDU
FED bu kadar faiz artırırken faiz artışlarını alkışlayan pek çok kesim varken FED'in faiz artışları şu anda bankaları vurdu. Tahvil faizlerinin artışı portföylerindeki sıkıntılar nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşamaya başladı bankalar. Avrupa'da da aynı problem yaşanmaya başlandı.
Ciddi olarak bir aslında faiz artışları bize zarar vermeye başladı noktasına geldiler.
BU POLİTİKA NE KADAR DOĞRU?
Enflasyonla mücadele için faiz artırırken bir yandan da büyüyememe sıkıntısı yaşamışlardı. İstihdamda da sorunlar yaşanıyordu. Şimdi bir de banka krizleri bu politika ne kadar doğru sorusunu daha fazla ortaya çıkarmaya başladı.
FED'İN FAİZ POLİTİKASI BANKALARI BATIRDI! 2008 KORKUSU DÜNYAYI SARDI
* SILVERGATE CAPITAL
Perşembe akşamı ani şekilde operasyonlarını sonlandırdı.
* SILIKON VALLEY BANK
42 milyar dolarlık likidite çıkış talebinde bulunulan bankaya FDIC cuma gecesi el koydu.
* SIGNATURE BANK
İşlerini yürütmek için güvensiz durumda olması sebebiyle pazar gecesi kapatıldı.
* Ülkede küçük bankaların mudileri büyük bankalara kaçmak için izdiham oluşturdu.
* FED bankacılıkta daha sıkı kurallar koymak için çalışmalara başladı.
ABD'Lİ FIRST REPUBLIC'E 30 MİLYAR DOLARLIK CAN SUYU
* FIRST REPUBLIC BANK 11 BÜYÜK BANKADAN 30 MİLYAR DOLARLIK MEVDUAT ALDI.
* 11 BANKANIN ARASINDA JPMORGAN, CITIGROUP, BANK OF AMERICA VE MORGAN STANLEY DE BULUNUYOR.
* BÜYÜK BANKALARIN DEVREYE GİRMESİ TALEBİ ABD HAZİNE BAKANI JANET YELLEN'DAN GELDİ.
* FİRST REPUBLIC BANK'IN HİSSELERİ %36'LIK SERT DÜŞÜŞÜN ARDINDAN %10 ARTIYA GEÇTİ.
* BANKANIN GEÇEN YILSONU İTİBARIYLA 212 MİLYAR DOLARLIK VARLIĞI VE 176,4 MİLYAR DOLARLIK MEVDUATI BULUNUYOR.
* BANKANIN MEVDUATLARININ YAKLAŞIK %70'NİN SİGORTALI OLMADIĞI BELİRTİLİYOR.
BANKACILIK KRİZİNDE KİM, NE DEDİ?
* BOB MICHELE
JPMorgan Asset Management CIO'su Bob Michele: Buzdağının görünen yüzü. Küresel ekonomi için fazla sıkıntı olacak.
* LINDA DUESSEL
Federated Hermes Kıdemli Hisse Stratejisti Linda Duessel: Banka hisselerinde biraz daha baskı olabilir. Bu 'kasırga' banka için çok önemli.
* NOURIEL ROUBINI
'Kriz kahini' olarak bilinen ekonomist Nouriel Roubini: Batamayacak kadar büyük ancak kurtarılamayacak kadar da büyük.
* LARRY SUMMERS
Eski ABD Hazine Bakanı Larry Summers: FED 25 baz puan faiz artışına giderse piyasalar krizin boyutunu büyük algılayacaktır.
* LARRY FINK
BlackRock CEO'su Larry Fink: Domino taşları düşmeye başladı, Silicon Valley Bank iflasının ötesine geçebilir.
İFLASLAR SONRASI FED'DEN BEKLENTİLER DEĞİŞİYOR
GOLDMAN SACHS
FAİZ ARTIŞI BEKLEMİYOR
PACIFIC INVESTMENT MANAGEMENT (PIMCO)
FAİZ ARTIRMAYIP PAS GEÇEBİLECEĞİNİ ÖNGÖRÜYOR
BARCLAYS
BU AY FAİZ ARTIŞI BEKLEMİYOR. FAİZDE TEPE NOKTASINI BU YIL %5,1 OLARAK TAHMİN EDİYOR
DOUBLELINE CAPITAL
FED BU AY 25 BAZ PUAN FAİZ ARTIRACAKI VE BU SON ARTIŞ OLACAK
NOMURA SECURITIES
ÇEYREK PUAN FAİZ İNDİRECEK VE BİLANÇOSUNU KÜÇÜLTMEYİ DURDURACAK
BLACKROCK INVESTMENT
SVB KRİZİNE RAĞMEN FED'İN PARA POLİTİKASINI SIKILAŞTIRMAYA DEVAM EDECEĞİ GÖRÜŞÜNDE
MORGAN STANLEY
50 BAZ PUANLIK ARTIŞ ZOR OLABİLİR. FAİZ ARTIŞLARINDA SON YAKLAŞIYOR
OANDA
YA PAS GEÇECEK YA DA 25 BAZ PUANLIK ARTIŞ YAPACAK
KRİZ AVRUPA BANKALARINI DA VURDU
* AVRUPA'DA İSVİÇRE'NİN EN BÜYÜK BANKASI CREDIT SUISSE 2022 YILINDA 7.3 MİLYAR FRANK ZARAR AÇIKLADI.
* 167 YILLIK FİNANS DEVİNİN %9.9'UNA SAHİP SAUDİ NATİONAL BANK DAHA FAZLA MALİ YARDIMDA BULUNMAYAĞINI DUYURDU.
* BANKA HİSSELERİ YARIM GÜNDE %30 DEĞER KAYBETTİ.
* KAYBIN ETKİSİYLE AVRUPA BORSALARINDA YÜZDE 3'Ü AŞAN GERİLEME OLDU.
* BANKANIN HİSSELERİ SON BİR YILDA %76.5 ERİDİ.
* BANKANIN PİYASA DEĞERİ 19.5 MİLYAR DOLARDAN YAKLAŞIK 6.5 MİLYAR DOLARA DÜŞTÜ.
* İSVİÇRE MERKEZ BANKASI, ÜLKENİN FİNANS İTİBARINA ZARAR GELMEMESİ İÇİN 50 MİLYAR FRANK DESTEK AÇIKLADI.
* ECB BAŞKANI LAGARDE: PİYASADAKİ GERGİNLİĞİ YAKINDAN İZLİYORUZ, GEREKEN ADIMLARI ATARIZ.
TÜRK BANKALARI SAPASAĞLAM
BANKALARIN KARI 2022'DE %366 ARTTI
* BANKALARIN NET KARI: 433,5 MİLYAR TL
* ÖZKAYNAK KARLILIĞI: %15,5 SEVİYESİNDEN %49,9'A YÜKSELDİ
* SERMAYE YETERLİLİĞİ RASYOSU: %19,46
* AKTİF BÜYÜKLÜĞÜ: 14,3 TRİLYON TL
* MEVDUAT: %67,1 ARTIŞLA 8,86 TRİLYON TL
"BİZİM İÇİN RİSK YOK"
Doğaner, "Bizim için bir risk ve bir tehdit yok. Türkiye Ekonomi Modeli bankaları güçlendirdi. 2001 krizinde ciddi bir sıkıntı vardı. BDDK çok sıkı politikalarla bu işin içerisinde girmiş oldu. ABD'de Avrupa'da faiz artıran diğer ülkelerde de bankalar iflas ediyor mu diye konuşuyorken biz Türkiye'de bankaların ne kadar kar edeceğini konuşuyoruz." ifadelerini kullandı.
Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem ise muhalefetin IMF'den yeniden borç alma vaadlerini eleştirdi.
KRİZ YAYILIR MI?
İşte o açıklamalardan satır başları;
Öyle dememek lazım ama çünkü zaten bu bankalara baktığın zaman kötü yönetilen bankalar bu Credit Suisse'in geçmişte de böyle sıkıntıları olan bir bankaydı. İçinde Suudi Arabistan'ın da bir ortaklığı var ki onlar zaten sermaye artırımına katılmayacaklarını söylediler. O da bir olumsuz etki yaptı ama İsviçre Merkez Bankası orayı destekliyor şimdi.
FAİZ ARTIRMAYA DEVAM EDİYOR
Avrupa Merkez Bankası ABD'deki faiz politikaları yüzünden bankaların yaşadığı sıkıntıya rağmen faiz artırmaya devam ediyor.
BİZİ ETKİLER Mİ?
Bizi etkiler mi diye çok soru geldi bize de bu bankalar özellikle ABD'deki bankalar işte Credit Suisse bunların Türkiye'de çok fazla operasyonları olmadığı için bizim iç piyasayı etkilemiyor. Tabii Avrupa piyasalarını etkiliyor.
KÖTÜ YÖNETİMLER YANLIŞ TERCİHLER
Hem bu Avrupa'daki İsviçre'deki banka hem de ABD'deki bankalar kötü yönetimlerinden yanlış tercihlerden yanlış tahviller aldılar tahvillerin değeri düştü faizler artınca kötü yönetim bir de tabii hiçbir bankada para yoktur. O paralar bir yerlerde kullanılır banka bir yere yatırım yapar fon alır tahvil alır. Herkes gidip paramı çekiyorum dediği an dünyanın en büyük bankaları bile buna dayanamaz çünkü kasada o kadar para yoktur.
Bu panik aslında ABD'de mesela diğer küçük bankalardan da müşterilerin gidip paralarını çekmeye çalıştıkları söyleniyor.
Çok fazla da yayılır mı onu bilmiyorum. Ama tedbirler alınıyor. Hem Avrupa Merkez Bankası, hem ABD Merkez Bankası, hem Hazine Bakanlığı bankacılık sistemini koruyacak tedbirler alıyorlar.
BURADAN ÇIKARILACAK DERS
Buradan çıkardığımız ders şu aslında yanlış faiz politikası ki Türkiye de bir seçime gidiyor seçim sonrasında hep o vadediliyor.
Yüksek faiz, IMF'den borç. Yüksek faizin ne hale getirdiğin görüyoruz. İşsizlik artıyor durgunluk oluyor bir yandan da bankacılık krizlerine rastlıyoruz.
BİZE VADEDİLEN BU!
Türkiye'de bize vadedilen de bu. Biz yıllarca IMF'den kurtulalım diye uğraşırken bu halkın kaynakları ürettikleri dışarıya faiz olarak gitmesin diye uğraşırken şimdi bize bu vadediliyor. Geleceğiz de bu politikayı değiştireceğiz faizleri artıracağız, ee?
Üretimi azaltacaksınız, istihdamı azaltacaksınız, işsizlik artacak, ihracatımız düşecek. Ne oldu? Faizlerimiz yüksek. Dışarıdan sıcak para geliyor. O sıcak para gelip bizim kaynaklarımızı kurutup gidecek. Bize vadedilen bu ama dünyayı da iyi izlemek lazım. Biz de şu anda o anlamda izliyoruz bu gelişmeleri.
Ahlatcı Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Tonguç Erbaş:
Tabii yeni bir krize giriyoruz demek için biraz erken olabilir. Ama bu tabloda gördüğünüz Avrupa'daki önde gelen bankaların geri çekilmesi borsadaki piyasada değer kaybetmesi öncesinde özellikle ABD'deki orta ölçekli diyebileceğimiz 3 bankanın ki bunlar teknolojiye ve özellikle kripto varlıklara da finansman sağlayan şirketlerdi bunlarda bir sıkıntı olması iflas süreçleri yeniden satılma süreçleri ve bunların da FED'in büyük bankalar yerine daha orta ölçekli ve küçük bankalara da daha önceki bazı düzenlemeleri getirme kararı sonrasında bir telaş havası gerçekleşti ama hemen sonraki gün özellikle Credit Suisse'in Suudi ortağının sermaye yeterliliği konusunda destek vermeyeceğini açıklaması ve Avrupa'daki bugün de biraz önce gördük hala faiz artışları devam ediyor buna rağmen acaba bir stres yaratır mı diye bir endişe oldu.
"DEVAM EDERSE MAALESEF..."
Eğer önümüzdeki birkaç gün içerisinde farklı bankalardan da stres yaratabilecek haberler gelmezse şimdilik burada bir belli özellikle Çin'de olan emlak krizi gibi bir süre stres yaratan ama sonra sistemin biraz daha kontrol ettiği bir durum söz konusu olabilir.
Ama art arda gelen haberler önümüzdeki günlerde de diğer bankalarda bazı sıkıntılar olduğunu gösterir ve faiz artışları ki haftaya FED'in toplantısı da var devam ederek özellikle tahvil pozisyonlarını sıkıntıya sokmaya bankalar için de devam ederse maalesef o zaman tabii ki bunun bir daha derin 2008'e benzer bir krize doğru gidebileceğini söyleyebiliriz. Şu an için henüz bir kriz ortamına götürdüğünü konuşamıyorlar analistler de. Ama stresin olduğunu takip edilmesi gerektiğini söylüyorlar.
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
