Binadaki çatlaklar ne anlama geliyor? Yaşadığımız ev ne kadar güvenli?
Deprem sonrası bina analizi yaptıranların sayısı arttı. Çatlaklar ne anlama geliyor? Hangi çatlak türü daha çok tehlikeli? Akıllardaki soruların cevaplarını A Haber muhabiri Kübra Bal’ın konuğu olan Gazi Üniversitesi Deprem Araştırma Merkezi Müdürü Profesör Doktor Samet Arslan verdi.
Kahramanmaraş merkezli büyük depremler büyük yıkıma yol açtı. 2 büyük depremde 44 binden fazla canımızı kaybettik. 11 ili etkileyen depremlerde çok sayıda bina da ağır hasar aldı. Depremler sonrası bina analizi yaptıranların sayısı arttı.
Peki binadaki çatlaklar ne anlama geliyor? Duvardaki hangi çatlak tehlikeli? Depreme karşı binanın güvenli olup olmadığı nasıl anlaşılır? olan Gazi Üniversitesi Deprem Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Samet Arslan'ın öne çıkan sözleri:
"Çatlakların sayısı, şekilleri, yönleri ve genişliklerine göre bize anlattığı şeyler değişiyor. Binalarda mutlaka uzman gözetiminde inceleme yapılması gerekiyor. Çatlaklara uzman birisinin bakması gerekiyor. Bir bebeğe nasılsın diye nasıl sorulamıyorsa aynı durum binalar içinde geçerli. Biz binalara girip çatlaklara bakarak güvenliğin ne durumda olduğuna karar veriyoruz.
Boya çatlağı yüzeyde çok ince ½ milimetrelik boya kısmının dışarı atmasıyla ortaya çıkan çatlaktır. Bunun sadece izi görülür. Bunlar hiçbir şekilde tehlike arz etmez. Sıva çatlağı biraz daha geniş olur. Kapı ve pencere kenarlarında daha çok görünür. Uygulama hatası ya da kürlenmemesi gibi sebeplerle oluşabilir. Çatlak üzerinde kabar ve ya yükselme görünüyorsa binada oturma olduğu anlamına gelir.
Duvar çatlağı önemli bir çatlaktır. Duvar, tuğla, gazbeton çatlakları yapısal sorunlara işaret ediyor olabilir. Bu çatlağa pencere ve kapı üzerinde denk geliriz. Genişlikleri eğer birkaç milimetreyi buluyorsa bu ciddi şekilde tehlike arz ediyor anlamına gelir. Binanın deprem sırasında oluşan zorlamalar nedeniyle hasarı duvara intikal ettiği anlamına gelir. Duvar çatlaklarının kendilerine göre türleri vardır.
Taşıyıcı sistem çatlakları en önemlileri arasında yer alır. Binayı ayakta tutan sistemlerden söz ediyorsak en önemlisi kolonlardır. Yani düşey elamanlardır. Binanın yükünü temele kadar oradan da zemine kadar aktaran elemanlardır. Eğer bir bunlarda bir hasar varsa Bunların en küçüğü bile çok önemlidir. Bu çatlakların şekli ve yeri önemlidir.
Kolonları birbirine bağlayan elemanlar olan kirişlere bakmak gerekir. Döşemelerde veya plaklarda yani üzerinde dolaştığımız alanlarda çatlaklar olabilir. Taşıyıcı sistem çatlakları bizim için çok önemli. Duvarda oluşan çatlak bize binanın nasıl hareket ettiğine dair fikirler verir."