Kısa çalışma ödeneği için prim yatırılır mı? Asgari ücret ve kıdem hesaplaması nasıl olacak?
EYT prim eksiği olanlar arasında pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği alanlar da bulunuyor. EYT düzenlemesinin ocak ayının ortasından sonra yasalaşması bekleniyor. Hal böyle olunca da bazı vatandaşlar EYT yasasında borçlanma hakkı tanınıp tanınmayacağını merak ediyor. Peki hangi EYT'liler borçlanmaya takılıyor? Kısa çalışma ödeneği alanlar EYT’den yararlanabilir mi? Asgari ücret ve kıdem tazminatı ocak ayında nasıl hesaplanır? Merak edilen soruların cevaplarını A Haber canlı yayınından Takvim gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem verdi.
Pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği alanlar EYT'den yararlanabilmek için borçlanarak, eksik prim gün sayılarını tamamlayabilecek mi? İş kanunu, kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği süresince ödenmeyen primler için çalışanlara bu primleri borçlanarak ödeme imkanı tanımıyor.
Bu süreler borçlanarak, prim gün sayısı tamamlanmıyor. EYT düzenlemesinde bu konuda bir düzenleme yapılır ve bu kişilere borçlanma hakkı tanınırsa durum değişebilir.
Faruk Erdem'in öne çıkan sözleri:
"Kısa çalışma ödeneği yapılan günlerde primler yatırılmadı. Bununla ilgili bazı talepler vardı. Bazı vatandaşlar bu primleri borçlanmak istedi. Kısa çalışma ödeneği bizim yasalarımızda 3 ay olarak geçiyor. Sektörel bir durum olursa, bir firma krize girerse başvuru yapılıyor. Bundan sonra devlet 3 ay boyunca ödeme yapıyor.
Pandemi döneminde bu süre 1,5 yıla kadar çıktı. Dolayısıyla bazı vatandaşların emekliliği gelmiş ama 1 yıla ya da 1,5 yıla ihtiyacı var. İşte onların bu konuda bir talepleri var. Buradan Çalışma Bakanlığına seslenmek istiyorum. Bu vatandaşlar bu süreleri borçlanmak istiyor. Şu anda kısa çalışma ile ilgili düzenlemede yer alan kısım primlerin borçlanmasıyla ilgili değil. Orada bir hata varsa düzeltme yapılmasıyla ilgili bir çalışma.
Pandemide olağanüstü bir dönem yaşandı. Ücretsiz izin döneminde de primler yatırılmadı. Kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin zamanında verilen nakdi destek bir sosyal ödeme olduğu için primler yatırılmıyor ve çalışmıyor gibi görünüyorsunuz. Bu nedenler vatandaşlar bu sürelerde borçlanma yapmak istiyor.
Şimdi asgari ücret 8.500 TL oldu. Bunu ne zaman alacağı? Tazminatlarımız nasıl hesaplanacak? Gibi sorular geliyor bana. Asgari ücret 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli. İşçilerden peşin maaş alan varsa onlar maaşlarını 8.500 TL olarak aldı. Ancak çoğunluk peşin almıyor çalışıp sonra alıyor. Dolayısıyla 1 Şubat'ta maaşını 8.500 TL olarak çalışanlar.
İşçiler şimdi bana şu soruyor; ocak ayında işte ayrılırsam tazminat nasıl hesaplanacak? Belirttiğimiz gibi asgari ücret 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli. O yüzden ocak ayında işinden ayrılan olursa tazminatı yeni asgari ücretten hesaplanacak yani brüt üzerinden 10 binden alacak. Kıdem tazminatı tavanı da 19 bin TL'ye çıkmış oldu."
KİMLER EYT KAPSAMINDA?
İlk defa 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olup, emeklilik için gerekli olan sigortalılık süresi ve prim gün sayısını doldurmasına rağmen yaş şartının dolmasını bekleyenler EYT kapsamına girmektedir.