Türkiye'nin deprem gerçeği! Evim depreme dayanıklı mı?
Türkiye'nin bulunduğu coğrafya nedeniyle deprem, çok sık yaşanan bir doğal afet. 'Deprem değil bina öldürür' anlayışıyla sağlam apartmanların yapılması da bu açıdan çok önemli. Peki kayıpların en aza indirgenmesi için neler yapılmalı? Depreme dayanıklı ev özellikleri neler? Evin depreme dayanıklılığını anlamak için nelere bakılmalı? Bina deprem testi nasıl yapılır? Risk raporu aldıktan sonra ne yapılmalı? 30 yıllık bina depreme dayanır mı? İşte tüm merak edilenler...
Kahramanmaraş'ta meydana gelen 2 büyük deprem 11 ilde büyük bir yıkıma neden oldu. 40 binden fazla vatandaşımızın hayatını kaybettiği deprem felaketi, Türkiye'nin deprem gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdi.
RİSKLİ BİNA VE FAY HATTI SORGULAMA
Oturduğunuz binaya ait deprem risk raporunun bulunmaması o binanın depreme dayanıklı olduğu anlamına gelmiyor. Binada kayıt yoksa deprem dayanıklılık testi için başvurulması gerek. Deprem testi sonucuna göre bina depreme dayanıklı bina statüsünde değilse mümkünse güçlendirmesi yapılarak yapı sağlamlaştırılabilir ya da daha güvenli bir binaya taşınarak depreme karşı önlem alınabilir.
Yaşanılan bina kadar yapının çevresinin de depreme karşı güvenli olup olmadığı önemli. Yaşanılan yapının altından ya da yakınından geçen bir fay hatta olup olmadığı internet aracılığı ile kolayca kontrol edilebiliyor. AFAD fay hattı sorgulama işlemi e-Devlet aracılığı ile yapılabiliyor.
DEPREME DAYANIKLI EVİN ÖZELLİKLERİ
Depreme dayanıklı ev denildiğinde akla ilk olarak kaliteli malzeme gelmeli. Bunun yanında inşaatta kullanılan demir ve diğer malzemelerin de dayanıklı, güçlü ve kaliteli olması aranan ilk kriter. Diğer bakılması gerekenler ise, zeminin uygunluğu. Riskli bölgelere az katlı bina yapılması da depreme karşı alınacak önemlerin başında geliyor.
EVİN DEPREME DAYANIKLIĞINI ANLAMAK İÇİN NEYE BAKILMALI
Binanın güvenliği için birkaç önemli şeye bakılması gerek. Bunlar şu şekilde: Kolon ve kirişlerin kontrolü, zemin kontrolü, duvar kontrolü.
BİNA DEPREM TESTİ NASIL YAPILIR?
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından lisans verilen kuruluşlar, belediyeler ve özel kurumlar tarafından riskli yapı tespiti yapılmaktadır. Risk yapı testi için gelen uzmanlar, binanın taşıyıcı sistemine detaylı olarak inceleme başlatırlar. Binanın genel durumu, zemin analizi, yapının fay hatlarına olan yakınlığı da incelenir. Son ve asıl olarak binadan karot alımı sonrası, binadan bir parça alınarak, inceleme başlatılır ve kısa süre içinde risk raporu hazırlanarak talep eden kişiler bilgilendirilir. Uzmanlar yapının depreme dayanıklı bina olup olmadığına karar verir. Gerekli görülürse güçlendirme işlemi başlatılabilir ya da bina tahliye işlemleri devreye konur.
RİSKLİ RAPORU ALDIKTAN SONRA NE YAPILMALI?
Riskli yapı kararı kesinleştikten sonra kat maliklerinin toplantıya çağırılması yasal zorunluluk. Güçlendirme yapılması için 4/5 çoğunluk aranıyor. Sonrasında teknik rapor ile güçlendirmenin mümkün olduğu kanıtlanıyor ve belediyeye ruhsat başvurusu yapılıyor. Rapor ve ruhsat sürecini, inşaatı yani güçlendirme çalışmasını yapacak mühendislik firmaları yönetiyor.
ESKİ BİNALAR DEPREME DAYANIKLI MI?
Binanın kalitesi kullanılan inşaat malzemelerinin kalitesine bağlıdır. Eğer yapı malzemeleri güçlü, kaliteli ve dayanıklıysa; 30 yıllık olup genç binalardan daha güvenli yapılar da vardır. Bunu tespit etmenin yolu uzman analizine başvurmaktır ve deprem testi yaptırmaktır.