Son dakika haberine göre Başkan Recep Tayyip Erdoğan, bölge barışının sağlanması ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için üç günlük Balkan turuna çıktı. Ziyaret öncesi Ankara'da havalimanında önemli açıklamalarda bulunan Başkan Erdoğan, 'Hassasiyetimiz kararlılıkla sürüyor. Yunanistan bunun farkında olduğu için kendilerine çekidüzen verme yoluna girdiler. Yunanistan Türkiye ile nasıl bir ilişki içerisinde olacağını düşünerek hareket edecektir. Yoksa tekrar söylüyorum bir gece ansızın gelebiliriz.' ifadelerini kullandı. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Balkan turunun ilk durağı olan Bosna Hersek'te resmi törenle karşılandı. Bosna-Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Caferoviç, konsey üyeleri Komsic ve Dodik ile anlaşmaların imza töreni ve ortak basın toplantısında konuşan Başkan Erdoğan, 'Bosna'dan Türkiye'ye, Türkiye'den Bosna Hersek'e sadece kimlik kartıyla gidilip gelinebilecek. Yarın aynı anlaşmayı Sırbistan ile de yapacağız.' dedi.
Başkan Erdoğan, Bosna-Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Caferoviç, konsey üyeleri Komsic ve Dodik ile anlaşmaların imza töreni ve ortak basın toplantısına katıldı.
Başkan Erdoğan'ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi'nin kıymetli başkanı Caferovic, kıymetli heyet üyeleri, sizleri en kalbi duygularımla selamlıyorum. Diplomatik ilişkilerimizin tesisisin 30. yıldönümünde burada olmak ziyaretimize tarihi bir nitelik kazandırmıştır.
Türkiye-Bosna Hersek ilişkileri müstesna nitelik taşımaktadır. Değerli mevkidaşlarımla gerçekleştirdiğimiz görüşmelerde ilişkilerimizi daha ileriye taşımak için atabileceğimiz adımları ele aldık. Bosna Hersek 2 Ekim'de yapılacak bir seçime hazırlanıyor. Seçim arefesinde bu ziyareti gerçekleştirmek bizim için de önemli.
Bosna Hersek'i önümüzdeki dönemde yoğun bir gündem beklemektedir. Seçime giden süreçte ülkenin refahına katkı sağlayacak bir seçim atmosferinin olması önemlidir. Seçim sonuçlarının tüm Bosna Hersek için şimdiden hayırlara vesile olmasını diliyorum. Bosna Hersek'teki mevcut sıkıntıların aşılmasında elimizden geleni yapmaya hazır olduğumuzu bir kez daha belirtiyorum.
İKİ ÜLKE ARASINDA KİMLİK KARTIYLA SEYAHAT
Yatırımlarımızı daha da artırmak amacıyla neler yapabileceğimi ele aldık. Saraybosna-Belgrad Otoyol projesine büyük önem veriyoruz. Konunun finans noktasındaki ilişkiler ağı açısından Ziraat Bankası Genel Müdürü'ne gerekli talimatı verdim, süratle bu sıkıntıyı çözecekler.
Ziyaretimizle bu stratejik sürece yeni bir ivme kazandırdığımıza inanıyorum. Bir yeni adımı da özellikle artık kimlik kartlarıyla, özellikle bosna Hersek-Türkiye arasındaki gidiş-gelişleri yapabilme kararını verdik. Bundan böyle Türkiye'den Bosna'ya, Bosna'dan Türkiye'ye kimlik kartlarıyla seyahat edilebilecek. Sırbistan'la da yarın böyle bir anlaşma imzalayacağız. Tüm kulvarlarda Bosna Hersek'in yanında olmaya devam edeceğimizi bir kez daha belirtmek istiyorum.
SORULAR
Seçim yasası ile ilgili bu noktadaki kararı 3 tane lider vermeli. Buna yüksek Temsilcinin müdahalesi demokrasinin gereklerine de terstir. Bu adımı da buna göre atmak gerekir. Bir ayın gerisine düşmüş vaziyetteyiz. Yüksek temsilcinin bu işe müdahalesi bir defa demokratik sürece müdahaledir. Demokratik sürece müdahaleye biz şahsen asla doğru bulmayız. Seçime gidiliyor. Bize düşen sadece hayırlı olsun demektir.
YUNANİSTAN'A: TEHDİTLER DEVAM EDERSE SABRIN DA BİR SONU VARDIR
(Türkiye, Yunanistan'a askeri operasyon düzenlemeyi düşünüyor mu?) Rüya Hanım... Benim bu anlattıklarım bir rüya değil. Bire gece ansızın gelebiliriz diyorsak ne dedim vakti saati geldiğinde bir gece ansızın gelebiliriz. niye? Ellerinde bu adalar var, bu adalarda üsler var buralardan hareketle bize gayrimeşru tehditler devam ederse sabrın da bir sonu vardır. Sabrın sonu geldiği anda sabrın sonu selamettir. Selameti gördüğümüz anda bunu da Yunanistan'ın ben bildiğine inanıyorum. O vakit saat gelir, gereği yapılır. Radar kilitlemesi şu, bu adımları atmak hayra alamet değil.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Şefik Caferoviç'in açıklamaları ise şu şekilde:
Bir kez daha tekrarlamak istiyorum. Sanayi bölgelerinin oluşturulması çok çok önemli bir konudur. Otoyol yapımıyla ilgili teknik heyet gelecektir. Üçüncüsü enerji anlamında bir eylem grubu oluşturulacak.
Kimlikle bizim vatandaşlarımızın ziyaret etmesiyle ilgili konuşmuştuk. Prosedür tabii ki bellidir. Türkiye Cumhuriyeti bize çok destek veriyor.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, resmi temaslarda bulunmak üzere özel uçak "TUR" ile Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'ya geldi.
Erdoğan, Saraybosna Uluslararası Havalimanı'nda, Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Bisera Turkoviç, Saraybosna Büyükşehir Belediye Başkanı Benjamina Kariç, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Zaran Djeriç, Cumhurbaşkanlığı Protokol Müdürü Beba Pavloviç, Genelkurmay Başkanı Senad Masovic, Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçisi Sadık Babür Girgin ile Saraybosna Büyükelçiliği görevlileri tarafından karşılandı.
Başkan Erdoğan ile eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Efkan Ala, AK Parti Genel Merkez Kadın Kolları Başkanı Ayşe Keşir, Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Yükseköğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar da Bosna Hersek'e geldi.
Erdoğan, Bosna-Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi üyeleriyle baş başa ve heyetler arası görüşmeler gerçekleştirdikten sonra ortak basın toplantısına katılacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bosna-Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi tarafından onuruna verilecek resmi öğle yemeğine katılmasının ardından Bosna-Hersek Temsilciler Meclisi ve Bosna-Hersek Halklar Meclisi Başkanlık Divanları Üyelerini kabul edecek.
Başkan Erdoğan, Bosna-Hersek'in ilk Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç'in kabrini ve Bosna-Hersek İslam Birliği (Riyaset) yeni binasını ziyaret ettikten sonra İş Forumu'na katılacak.
BAŞKAN ERDOĞAN CAFEROVİÇ'LE GÖRÜŞTÜ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Şefik Caferoviç ile baş başa görüştü.
Başkanlık Sarayı'ndaki resmi karşılama ve heyet takdiminin ardından Erdoğan, Caferoviç'le baş başa görüşmeye geçti.
Basına kapalı gerçekleşen Erdoğan ve Caferoviç'in görüşmesine, Bosna-Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi üyeleri Zeljko Komsic ve Milorad Dodik de katıldı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, HEYETLER ARASI GÖRÜŞMEYE KATILDI Başkan Erdoğan, Saraybosna'da iki ülke arasında gerçekleşen heyetler arası görüşmeye katıldı.
HAVALİMANINDA ÖNEMLİ AÇIKLAMALARDA BULUNDU
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Balkan turunun ilk durağı olan Bosna Hersek'e hareketi öncesinde Esenboğa Havalimanı'nda basın toplantısı düzenledi, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Bu sene Bosna Hersek ve Hırvatistan ile diplomatik ilişkilerin tesisinin 30. yılını idrak ettiklerini ifade eden Erdoğan, Türkiye olarak Balkanlar'ın istikrarı, gelişmesi ve Avrupa Atlantik yapıları ile bütünleşme sürecini destekleyen bir politika izlediklerini belirtti.
SIRBİSTAN - KOSOVA ARASINDA GERİLİM YENİDEN YÜKSELEBİLİR Mİ?
Mitraviça Sırpların ağırlıkta olduğu bir bölge. Geçmişten bugüne arzu edilemeyen sıkıntılar hep yaşandı. 3 başkandan birisi durumunda olan değerli arkadaşımız bu sırada kendileriyle bundan önceki görüşmelerimizde bize karşı çok olumlu yaklaşımda bulunarak olumlu ifadeleri hep var. Bu ziyarette bu konuyu Vucic ile ayrıca görüşeceğiz. Temennimiz oradaki sıkıntıları da Vucic'in ağırlık koymasıyal aşarız diye düşünüyorum.
ZİYARETİN ANA GÜNDEMİ BOSNA HERSEK'TEKİ SİYASİ KRİZ
Erdoğan, köklü tarihi, beşeri ve kültürel bağların bulunduğu bu coğrafya ile irtibatlarını güçlü tutarken gerilimlerin de önde geçmeye çalıştıklarını söyledi. TİKA, Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Vakfı, Türk Hava Yolları, TRT ve belediyelerin hayata geçirdikleri projelerle bu coğrafyanın kalkınmasına destek verdiğini anlatan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Haziran ayında faaliyete geçen TRT Balkan Haber Platformu'nun bölge dillerinde yaptığı yayınlarla önemli bir boşluğu doldurduğunu görüyoruz. Devletimizin kurumlarının yanında sivil toplum örgütlerimizin, iş dünyamızın da bizleri gururlandıran işlere imza atmasından memnuniyet duyuyoruz. Ülkemizin dengeli ve adaletli tutumunun bu coğrafyadaki tüm halklar tarafından takdirle karşılandığını da şahit oluyoruz. Bu duruşumuzu önümüzdeki dönemde de sürdüreceğiz. Ziyaretimin ana gündemini Bosna Hersek'te bir yılı aşkın süredir devam eden siyasi krize yönelik çözüm çabaları oluşturacaktır. Tüm temaslarımda, Balkanlar'ın huzur ve istikrarı için hayati önemi haiz Bosna Hersek'in toprak bütünlüğüne ve egemenliğini olan desteğimizi vurgulayacağım."
Başkan Erdoğan, bölge ile ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesine yönelik güçlü iradelerinin göstergesi olarak her 3 ülkede de düzenlenecek iş forumlarına katılacağını dile getirdi.
Bosna Hersek'te Devlet Başkanlığı Konseyi Üyeleri ve parlamentonun 2 kanadını oluşturan Temsilciler ve Halklar Meclislerinin başkanlık divanı üyeleri ile bir araya geleceğini söyleyen Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Türkiye ile Bosna Hersek arasında hali hazırda çok iyi bir seviyede olan ikili ilişkilerimizi gözden geçireceğiz. Önümüzdeki dönemde gerçekleştireceğiz müşterek faaliyetleri de ele alma imkanı bulacağız. Bu vesileyle Bosna Hersek'in ilk Cumhurbaşkanı merhum Aliya İzzetbegoviç'in kabrini ziyaret edeceğiz. Yapımı Vakıflar Genel Müdürlüğümüzce tamamlanan Bosna Hersek İslam Birliğinin yeni idari binasında Bosna Hersek'teki müftülerle bir araya geleceğiz."
SIRBİSTAN ÖNEMLİ BİR ORTAK
Başkan Erdoğan, Bosna Hersek'in ardından Sırbistan'ın başkenti Belgrad'a geçeceklerini aktardı. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile ikili ve heyetler arası görüşmeler gerçekleştireceğini anlatan Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:
"Sırbistan ile karşılıklı olarak mevcut iş birliğimizi her alanda geliştirme iradesine sahibiz. Sayın Vucic ile yapacağımız görüşmelerde ikili ilişkilerimizi tüm boyutlarıyla ele alacağız. İş birliği imkanlarını ve atabileceğimiz müşterek adımları da istişare edeceğiz. Ayrıca Türk firmaları ve 1500 vatandaşımızın emekleriyle katkı sağladığı Belgrad'ın prestij projesi Waterfront'u Sayın Vucic ile ziyaret edeceğiz. Sayın Vucic ile Bosna Hersek başta olmak üzere bölgesel ve uluslararası konular hakkında da görüş alışverişinde bulunacağız. Sırbistan, Balkanlar'da barış ve istikrarın korunmasında birlikte çalıştığımız önemli bir ortaktır. Geçen sene açılan Yeni Pazar Başkonsolosluğumuz ve geçtiği hafta Niş'te faaliyete geçen konsolosluk ofisimiz Sancak bölgesi ile bağlarımızı pekiştiriyor."
Erdoğan, Sırbistan'daki temaslarının ardından Zagreb'e geçeceklerini ifade etti. Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic ve Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic ile ayrı ayrı görüşeceğini dile getiren Erdoğan, muhataplarıyla Bosna Hersek başta olmak üzere bölgesel ve uluslararası gelişmeler hakkında fikir teatisinde bulunacağını bildirdi.
Hırvatistan'ın son yıllarda Türk firmalarının ilgisinin arttığı, turizm, enerji ve altyapı gibi alanlarda önemli projelerin üstlenildiği ülkeler arasında yer aldığını, ikili ticaret hacminin de hızla yükseldiğini anlatan Erdoğan, ziyareti vesilesiyle TİKA'nın desteğiyle Hırvatistan'ın Sisak şehrinde inşa edilen cami ve İslam Kültür Merkezinin açılışını da yapacaklarına değindi.
BÜYÜK İHTİMALLE VUCİC İLE AYRICA GÖRÜŞECEĞİZ
Başkan Erdoğan, açıklamasının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
"Yaz aylarında Sırbistan ile Kosova arasında zaman zaman yükselen gerilim söz konusu. Gerilim yeniden yükselebilir mi? Türkiye'nin tutumu ne olur?" sorusu üzerine Erdoğan, Mitroviça'nın Sırpların ağırlıklı olduğu bir bölge olduğunu ve bu bölgede de geçmişten bu yana arzu edilmeyen sıkıntıların yaşandığını belirtti. Erdoğan, "Orada ağırlıkta şu anda da üç başkandan bir tanesi durumunda olan isim vermeme gerek yok değerli arkadaşımız, bu sırada kendileriyle de bundan önceki görüşmelerimizde gerek Türkiye'de gerekse Bosna Hersek'te bize karşı çok olumlu yaklaşımda bulunarak, yani 'Türkiye'nin bu noktadaki yaklaşımlarına ben de olumlu bakarım' gibi ifadeleri hep var. Bu seyahatte büyük ihtimalle bu konuyu da tabii Vucic ile ayrıca görüşeceğiz. Temennimiz odur ki oradaki sıkıntıları da Vucic'in ağırlık koymasıyla aşarız diye düşünüyorum." değerlendirmesini yaptı.
BİR GECE ANSIZIN GİDEBİLİRİZ
"Yunanistan Ege'de S-300 bataryaları ile Türk jetlerine radar kilidi atıldı. Türkiye radar kilidinin kayıtlarını NATO ile paylaşacak. NATO'dan nasıl bir adım bekleniyor?" sorusuna Erdoğan, şu yanıtı verdi:
"Bu konuyla ilgili olarak Savunma Bakanlığımız gerek NATO Genel Sekreteriyle gerek diğer temsilcileriyle bu görüşmeleri sürdürüyor. Bu kilit atma olayı noktasında hassasiyetimiz kararlılıkla devam ediyor. Yunanistan bunun farkında. Bunun farkında olduğu için kendilerine onlar da bir çekidüzen verme yoluna girmiş vaziyetteler. Özellikle son hafta içerisinde yaptığım konuşmalarda oraya yönelik açıklamalarım zannediyorum sizlere de yansımıştır. Bundan sonraki süreçte de Yunanistan Türkiye'yle nasıl bir ilişki içerisinde olacağının herhalde kararını çok daha düşünerek verecektir. Aksi takdirde hep söylediğim gibi yine söylüyorum bir gece ansızın gidebiliriz."
DOĞAL GAZ NOKTASINDA HERHANGİ BİR SIKINTIMIZ YOK
Başkan Erdoğan, "Avrupa'da doğal gaz krizi var, bu kışı zor geçirecek gibi görünüyor. Türkiye'nin doğal gaz tedariki konusunda herhangi bir sıkıntısı var mı?" sorusu üzerine, şunları kaydetti:
"Şu anda bizim doğal gaz noktasında herhangi bir sıkıntımız yok. Tabii Avrupa aslında ektiğini biçiyor. Tabii Sayın Putin'e karşı Avrupa'nın tutumu, yaptırım uygulamaları, ister istemez tabii Putin'i de onlara karşı 'Siz böyle yapıyorsanız ben de böyle yaparım.' noktasına getirmiştir ve Putin de kendisi elindeki bütün imkanlarını ve silahlarını kullanmaktadır. Bunların da en önemlisi doğal gazdır. Maalesef istemeyiz ama böyle bir durum şu anda Avrupa'da gelişiyor ve Avrupa bu kışı hakikaten ciddi sıkıntılarla geçirecektir diye düşünüyorum. Bizim böyle bir sıkıntımız yok."
TÜRK İŞ İNSANLARI DA BAŞKAN ERDOĞAN'A EŞLİK EDİYOR
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, mevkidaşlarının davetine icabetle, 6-7-8 Eylül'de Bosna Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan'a resmi ziyaret gerçekleştirecek.Başkan Erdoğan'ın Balkan turu sırasında Saraybosna, Belgrad ve Zagreb'de ikili ve heyetler arası görüşmeler gerçekleştirilecek. Erdoğan'a, gezisinde Türk iş insanları da eşlik edecek.
Özellikle ekonomik ilişkilerinin geliştirilmesi konusunda yeni anlaşmalara imza atılması bekleniyor.
Türk iş insanlarının önemli yatırımlarının olduğu Sırbistan'daki temaslar sırasında enerji alanında yeni işbirliklerinin gündeme gelmesi bekleniyor. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ocak ayında Türkiye'yi ziyaret etmiş ve Başkan Erdoğan'ı ülkesine davet etmişti.
İki ülke arasında 2 milyar dolar olan ticaret hacminin 5 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor. Bu temaslar sırasındaki son dönemlerde artan Kosova ve Sırbistan arasındaki gerginliğin de ele alınması bekleniyor. Erdoğan, Bosna Hersek'i ziyaretinde, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Bosna Hersek'in toprak bütünlüğünü ve istikrarını desteklemeye devam edeceklerini vurgulayacak.
İkili ilişkileri 30'uncu yılına giren Türkiye-Hırvatistan arasında da ekonomik ve ticari işbirliği son yıllarda güçlü bir ivme kazandı. Bu kapsamda iki ülke arasında ticaret hacminin bir milyar dolara ulaşması bekleniyor. Hırvatistan, İsveç'in NATO üyeliği konusunda Türkiye'nin tutumuna hak vermişti.
BOSNALILAR UMUTLU Başkan Erdoğan'ın Bosna Hersek'e gerçekleştireceği resmi ziyaretten memnun olan ülke halkı, bu ziyaretin bölgeye huzur getireceğini düşünüyor. Saraybosnalı İzet Medzedovic, "Tabii ki ziyaretinden mutluyum ve bu önemli bir durum. Erdoğan, bölgedeki tüm ülkelerde saygıyla karşılanıyor" diye konuştu.
Amar Karadzic de Başkan Erdoğan'ın ve Türkiye ile iyi ilişkilerin, bölge ülkeleri arasındaki işbirliğini ve sorunları çözebileceğini düşündüğünü belirterek, "Erdoğan, çok önemli bir kişi ve Bosna Hersek, Sırbistan ve diğer bölge ülkelerine yapacağı ziyaret, ekonomi ve huzur açısından çok önemli" dedi.
Salahudin Nezirovic de, "Kimin dostumuz olup olmadığını iyi düşünmemiz lazım. Herkes dostumuz gibi davranıyor ama aslında dostumuz değiller. Erdoğan bizim hakiki dostumuz" ifadelerini kullandı.