Uzmanlar İstanbul'daki tarihi anlaşmayı A Haber'de değerlendirdi: Başkan Erdoğan dünyaya nefes borusu açtı
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın himayelerinde, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi" imzalandı. Dünyanın umudu olan tarihi imzaya ilişkin A Haber canlı yayınında değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, Türkiye'nin dış politikadaki başarısına vurgu yaptı. Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, Başkan Erdoğan'ın dünyaya nefes borusu açtığını vurgulayarak, "Erdoğan 3 kıtaya ekmek gönderiyor, bu ekmek kokusunun arkasında Türk diplomasisi var" diye konuştu. Dr. Eray Güçlüer ise, Türkiye sayesinde dünyanın bir gıda krizinden kurtulduğunu ifade etti.
Küresel çaptaki gıda krizinin çözümüne ilişkin önemli bir adım olan tahıl sevkiyatına yönelik mutabakat kapsamında tahıl ve gıda maddeleri, Ukrayna'ya ait 3 liman üzerinden emniyetli bir şekilde denizden nakledilecek. Çalışmaların takibi İstanbul'da kurulacak Müşterek Koordinasyon Merkezi'nden yapılırken Türkiye, Türk boğazlarına giriş-çıkış öncesi tüm ticari gemilerin kontrolünü gerçekleştirecek.
Bugün imzalanan tarihi anlaşmaya ilişkin A Haber canlı yayınında değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, Türkiye'nin diplomatik başarısına vurgu yaptı.
"TÜRKİYE'NİN NE KADAR GÜÇLÜ DIŞ POLİTİKASI OLDUĞUNUN İSPATI"
Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Uğur Özgöker, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın teşvikine vurgu yapmasının çok önemli olduğunu ifade etti. Birleşmiş Milletler tarafından böyle bir açıklama yapılmasının, Türkiye'nin ne kadar güçlü bir dış politikası olduğunun ispatı olduğunu ifade eden Özgöker, "Son bir aydır, dünyadaki enflasyon 2. Dünya Savaşı'ndan sonraki en yüksek enflasyon oranıydı. Artışa pandeminin yanında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı da etkili oldu. İkisinin de bir rotaya girmesi ve düşük profilli seyir izlemesi sonrası, bir hafta, 10 gündür petrol fiyatları düşüyor. Bugünden sonra da tahıl fiyatları düşecek. Dünyada gıda ve enerji güvenliği en önemli iki konu." diye konuştu.
"DÜNYANIN GÖZÜ BURADA"
Gıda savaşının bittiği gibi enerji savaşının da İstanbul'da biteceğini beklediğini söyleyen Özgöker, "İnşallah enerji krizi de burada bitecek. Dünyadaki enflasyonun asıl sebebi enerji piyasasındaki yükseliş. Gıda tedarikinde büyük bir sıkıntı vardı, burada imzalanan anlaşmayla fiyatlar düşecek. Dünyanın gözü burada şu anda." dedi.
"TÜRKİYE SAYESİNDE DÜNYA GIDA KRİZİNDEN KURTULDU"
Gelişmelere ilişki canlı yayında değerlendirmelerde bulunan İstanbul Altınbaş Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Eray Güçlüer ise, dünyanın bir gıda krizinden kurtulduğunu ifade etti.
Özellikle Orta Doğu ve Afrikayı büyük ölçüde etkileyecek olan kararın önemine vurgu yapan Güçlüer, "Yine bir bölümüyle de hem Güney Amerika'yı hem de Kafkasya'yı etkileyecek olan bir gıda krizi Dolmabahçe'de önlenmiş oldu. Türkiye'nin ağırlığı çok çok önemli bir faktör olarak öne çıktı. Türkiye milli gücüyle, bölgesel değil küresel bir dış politikaya sahip olduğunu görmüş olduk." şeklinde konuştu.
"DÜNYANIN DÖRT BİR YANINDAKİ GEMİLER TÜRKİYE'DE TOPLANACAK"
Şimdi gündemin nelerin yapılacağı, mahsur kalan gemilerin nasıl bölgeden tahliye edileceğinin konuşulacağının altını çizen Güçlüer, "Milyonlarca ton buğdaydan bahsediyoruz. Dünyanın dört bir tarafından gemilerin Türkiye'de toplandığını biliyoruz. İçerisinde Türk gemilerinin de olduğu 80 gemi bekliyor. Oluşturulacak güvenli koridordan Ukrayna'ya gidecekler. Bugünden yarına hemen bir miktar var ama büyük bir rakamı teşkil etmiyor. Şu anki süreçlerde alınan kararların sahadaki etkisini göreceğimiz bir süreç olacak. Tahılın dünyaya ulaştırılabildiği, özellikle fakir ülkelere ulaştırıldığını göreceğiz." ifadelerini kullandı.
"GERÇEKTEN TARİHİ BİR SÜREÇ YAŞIYORUZ"
Güçlüer sözlerinin devamında ise şunları söyledi:
"İnsanlık için çok çok önemli bir kriz önlenmiş durumda. Kaç ülke bu konularda hümanist davranıyor, siyasi tarihte pek göremiyoruz. Türkiye, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın bitirilmesi için yoğun mesai harcıyor. Gıda krizinin önlenmesinde Türk dış politikasının ne kadar etkili olduğunu vurgulayarak söylüyoruz ama Türkiye'nin burada samimi olarak davranan, hem doğu hem de batı ekseninin samimiyetle güven duyduğu bir ülke olması son derece önemli. Türkiye dünyadaki krizleri önleme konusunda inisiyatif almada ne kadar güçlü olduğunu gösterdi. Gerçekten tarihi bir süreç yaşıyoruz. Bütün insanlığa hayırlı olsun."
"TÜRKİYE BİR HAKEM ROLÜ OYNADI"
Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın ise bugün imzalanan anlaşmanın tarihi bir anlaşma olduğunu vurguladı. Mart ayında imzalanan ateşkesi işaret eden Caşın, "O anlaşma sayesinde Kiev işgalden kurtuldu. Sahada bir savaş görüyoruz, enerji ve gıda savaşı da var. Türkiye'nin yaptığı gıda savaşında bir ateşkestir. Buğday, ayçiçek yağı aç insanlara kavuşturulacak. BM sözleşmesine göre Türkiye bir hakem rolü oynadı. BM Genel Sekreterinin her iki tarafada uyun uyarısı güven eksikliğinin olduğunu gösteriyor." dedi.
"ERDOĞAN DÜNYAYA NEFES BORUSU AÇTI, 3 KITAYA EKMEK GÖNDERİYOR"
Başkan Erdoğan'ın hamlesinin tüm dünyaya bir nefes borusu açtığını ifade eden Caşın, "Yani AB'yi de açlık bekliyor. Erdoğan 3 kıtaya ekmek gönderiyor, bu ekmek kokusunun arkasında Türk diplomasisi var. Bir ara kopup gidiyorlardı. Türkiye'nin ısrarıyla yeniden masaya oturdular. Jeopolitik olarak Türkiye olmadan buradan gemi geçmez, savaş gemisi geçmez... Türkiye olmadan da ekmek olmaz." diyerek sözlerini noktaladı.