CANLI YAYIN
Tahıl anlaşmasında imza bugün! Türkiye’nin çözdüğü krizde tahıl sevkiyatı nasıl yapılacak?
Tüm dünyanın gözü bugün İstanbul’da Dolmabahçe Saray’ında Rusya ve Ukrayna’nın atacağı imzalara çevrildi. Tahıl krizinin çözülmesinde Türkiye büyük rol oynadı. İmza töreni Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Birlemiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres'in katılımıyla olacak. Peki tahıl sevkiyatı nasıl yapılacak? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan A Haber Ankara Temsilcisi Murat Akgün ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın değerlendirdi.
Rusya'yı savaşın başladığı 24 Şubat sonrasında ilk kez bir anlaşmada buluşturan törenin bugün Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres'in katılımıyla gerçekleşecek. Peki sevkiyat nasıl yapılacak?
Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın'ın sözleri:
"Burada tarihi bir gün yaşanıyor. İnsanlar 100 yıl sonra bu tahıl krizinin neden yaşandığını sorgulayacak ama aynı zaman Türkiye'nin bu krizi çözmesindeki rolünü de konuşacak. Burada savaşı isteyenler ve barışı isteyenler var. CIA'in verdiği rapora göre Rusya'nın 15 bin askeri ölmüş durumda ve yaralı sayısı fazla bu kayıp Ukrayna'da da var.
Savaşın başladığı 24 Şubat beri barış konuşulmuyor ama bugün burada barış konuşulacak. Antalya ve İstanbul'da yapılan görüşmelerden sonra savaşın ve gıda krizinin aşılmasında önemli bir basamak olacak. Ben bugün bu imzaların atılacağını düşünüyorum. Bu anlaşma diplomatiktir, siyasidir, ekonomiktir ve askeridir.
Gemilerin geçişi ve koordinasyon için kurulacak merkez Türkiye'nin envanterine verilecek. Milyonlarca insan bu tahılı bekliyor. Montrö sözleşmemesinin de ortaya koymuştur. Bu arada Türkiye'nin önemi ortaya çıkmıştır. Karadeniz ve Türkiye'nin önemi ortaya çıkmıştır. Türkiye barışa giden yolda kilit ülkedir. Gıda krizinin çözülmesinde atılacak imzanın kurumadan önemli etkileri olacaktır."
A Haber Ankara Temsilcisi Murat Akgün:
"Bu anlaşma imzalandığı takdirde iki çok önemli sonucu olacak. Bunlardan bir tanesi dünyayı pençesine alan gıda krizinin aşılmasında çok önemli bir adım atılmış olacak. Diğeri de savaşın başından beri ilk defa bu kadar büyük bir anlaşma için savaşan iki taraf bir masanın iki tarafında oturup imzalarını atmış olacaklar.
Türkiye işin başından beri hep Ukrayna ve Rus tahılının dünya pazarlarına ulaştırılması ifadesini kullandı. Yani krizin tamamen çözülebilmesi için Rus tahılının da dünya pazarlarına bir şekilde ulaştırılması lazım. Herhalde bu anlaşma imzalandığı takdirde Türkiye bundan sonra girişimler üstlenecektir. Türkiye'nin rolü bitmiyor yeni roller üstleniyor olabilir. Taraflar ısrarcı olacaklar bu güvencelerin sağlanmasında yine Türk tarafı etkin bir rol üstlenebilir.
Denetleme safhasında ben Türk donanmasının Türk askerinin Türk denizcisinin etkin bir rol alacağını tahmin ediyorum. Türkiye'nin etkin rolünün sadece tahılla sınırlı kalmadığını başka konularda da olabileceğini düşünüyorum. Bugünkü diplomatik başarı aslında bir başlangıç teşkil edebilir ve bunun ardı gelebilir.
Ortada çok büyük bir başarı söz konusu. Bugün bir fotoğraf olacak fotoğrafta Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM temsilcileri yer alacak. Bu fotoğrafta yer almak için başta Macron veya Alman Başbakanı, İngiliz Başbakanı, hele hele ABD Başkanı bütün bunlar bu fotoğrafta olmak için can atarlardı emin olun. Dolayısıyla Türkiye'nin bu başarısının kesinlikle küçümsenmemesi lazım. Arkasının gelebileceğini düşünmek lazım. Bu anlaşmanın uygulanmasında Türkiye'nin etkin roller alabileceğini beklemek lazım. Zaten koordinasyon merkezi İstanbul'da olacak. Bu sadece bir başlangıç.
SATRANCIN ÜÇÜNCÜ TARAFI TÜRKİYE
Aslında bu savaş bir satranç oyunu veya bir bilek güreşi halinde sadece askeri alanda değil birden fazla alanda devam ediyor bu bilek güreşi ya da satrancın gıda krizi bölümü var. Enerji krizi bölümü var. Diplomasi bölümü var. Siyaset bölümü var. Askeri bölümü var. Bu satrancı her ne kadar bir tarafta Rusya bir tarafta Ukrayna gibi oynuyor gözüküyorsa da aslında bu satrancı bir tarafta Rusya diğer tarafta Ukrayna ama arkasında ABD ve Batı Avrupa arasında oynanıyor. Satranç veya bilek güreşi iki taraf arasında yapılır ama bu Rusya Ukrayna bilek güreşinde savaşında bir üçünü tarafta çok etkin şekilde sahada onun da adı Türkiye'dir. Bugünkü fotoğrafı kesinlikle küçümsememek lazım."
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
