Facebook WhatsApp ve Instagram çöktükten sonra ne oldu? Veri hırsızlığı mı yapılıyor? Bilgiler kimlere pazarlanıyor?
Facebook, WhatsApp ve Instagram'ın aynı anda çökmesi dünyayı şoke etti. 7 saatlik erişim engelinin ardından uzmanlar veri hırsızlığına dikkat çekti. Milyonlarca sosyal medya kullanıcısı veri hırsızlığı iddiaları üzerine Facebook, WhatsApp ve Instagram'a tepki gösterdi. Söz konusu platformlara yıl içerisinde birçok kez erişim engeli yaşandı ve ardından veri hırsızlığı iddiaları gündeme geldi. A Haber canlı yayınına bağlanan Dijital İletişim Uzmanı Dr. Nabat Garakhanova WhatsApp, Facebook ve Instagram'ın çökmesinin perde arkasını değerlendirdi.
Sosyal medya tarihinin en büyük krizi dün akşam itibariyle yaşandı. Türkiye saatiyle 18:40'tan sonra Instagram, WhatsApp ve Facebook'a küresel düzeyde erişim sorunu başladı. Vatandaşlar, 2 milyardan fazla kullanıcısı olan mesajlaşma uygulaması WhatsApp ile sosyal medya platformları Facebook ve Instagram'a 7 saat süreyle erişemedi.
İLK AÇIKLAMA TÜRKİYE'DEN AÇIKLAMA
Yaşanan sorun üzerine Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan açıklamada bulunarak, "WhatsApp, Facebook ve Instagram servislerinde dünya genelinde erişim sorunu yaşanmakta olup global kaynaklı sorundan ülkemizdeki kullanıcılar da kısmen etkilenmektedir" dedi.
İlk olarak Facebook'un İletişim Direktörü Andy Stone, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, "Uygulamalarımız ve ürünlerimize erişimde bir sorun olduğunun farkındayız. Mümkün olan en kısa sürede her şeyin normale dönmesi için çalışıyoruz, verdiğimiz rahatsızlıktan dolayı özür dileriz." ifadelerini kullandı.
WhatsApp'tan yapılan açıklamada, "Bazı kullanıcıların WhatsApp'ta erişim sorunu yaşadıklarını biliyoruz. Uygulamanın normale dönmesi için çalışıyoruz" denildi.
"KÖTÜ YAZILIMLI SALDIRILAR..."
A Haber canlı yayınına katılan Dijital İletişim Uzmanı Dr. Nabat Garakhanova WhatsApp, Facebook ve Instagram'ın çökmesinin perde arkasını değerlendirdi.
Çarpıcı açıklamalarda bulunan Nabat Garakhanova, "Dijital ve sosyal medya bizim hayatımızın artık olmazsa olmazı olduğu için hepimizin eli kolu kesildi gibi hissettik. Ama dijitalin ne kadar önemli olduğunu bir taraftan da anladık. Tartışması olan siber saldırı değerlendirdiğimizde her gün zaten 1.611 tane kötü yazılımlı saldırılar yaşanırken ister istemez son zamanda en çok kullanılan mecralarda 7 saatlik bir kesintinin yaşanması sadece Türkiye'de değil tüm dünyayı şoke etti ve tedirginlik yaşattı." şeklinde konuştu.
ERİŞİM SORUNU 7 SAAT SÜRDÜ
Instagram, WhatsApp ve Facebook'un çökmesiyle birlikte Twitter'da konuyla ilgili milyonlarca paylaşım yapıldı. İlerleyen dakikalarda Facebook ve Instagram'dan sorunun farkında olduklarına ve bu durumu düzeltmeye çalıştıklarına dair birbirine benzer açıklamalar yapıldı.
Facebook çatısı altındaki sosyal medya platformlarında yaşanan 7 saatlik erişim sorunu Türkiye saati ile gece 01:10 sularında sona erdi.
VERİ GÜVENLİĞİ SORU İŞARETİ OLDU
Küresel çaplı dijital krizin Facebook'un pazartesi sabahı ağ yönlendirme bilgilerinde bir değişiklik yapması ve bu değişikliğin alan adı sistemi sunucularını etkileyerek DNS sunucularını kullanılamaz hale getirmesi sonucu ortaya çıktığı basına sızdırılırken, Facebook'tan kesinti ile ilgili yapılan resmi açıklamada, "Şu anda açıklığa kavuşturmak istiyoruz, bu kesintinin temel nedeninin hatalı bir yapılandırma değişikliği olduğuna inanıyoruz" denildi.
Facebook, erişim sorununa neden olan şeyin şirket için bir hata olduğunu itiraf ederken, "Kullanıcı verilerinin güvenliğinin ihlal edildiğine dair hiçbir kanıtımız yok" iddiasında bulundu.
Facebook'un Altyapı Direktörü Santosh Janardhan, şirketin operasyonlarında kullandığı sistemleri kullanılamaz hale getirmesinin çözümü zorlaştırdığını kaydederek, "Platformlarımızda bugün yaşanan kesintiden dolayı tüm dünyada bize güvenen kişi ve şirketlerden özür dileriz" ifadesini kullandı.
Uzun süreli kesintinin ardından, WhatsApp ve Instagram'ı da bünyesinde bulunduran Facebook'un veri güvenliği bir kez daha akıllarda ciddi soru işaretleri doğurdu.
VERİLER ÇALINIYOR MU? KESİNTİDEN ÖNCE NELER YAŞANDI
Bir hacker forumunda 1,5 milyar Facebook kullanıcısının verilerinin ele geçirildiği iddia edildikten kısa süre sonra bu veriler satılığa çıktı. 1 milyonunu 5 bin dolara satan hacker'ın sunduğu örnek veriler, her hesabın verilerinin gerçek olduğuna işaret ediyor.
Bildiğine göre Facebook ve bünyesi altındaki Instagram ve WhatsApp'a 4 Ekim akşamından beri erişilemiyor. Yetkililer sorunu çözmeye çalışırken sorunun kökeniyle alakalı birçok iddia orataya atılıyor. Şimdi ortaya çıkan, oldukça ciddi bir durumdan bahsedeceğiz. Ancak bunun sitelerin çökmesiyle ne kadar alakalı olduğunu şimdilik bilemiyoruz.
Yeni gün yüzüne çıkan bilgilere göre bir hacker forum sitesinde 1,5 milyar Facebook kullanıcısının verilerinin ele geçirildiğine dair bir gönderi paylaşıldı. Bu paylaşım eylül sonunda yapıldı. Şimdi ise sitede yazana göre bu veriler satışta.
Hacker'ın sattığı verilerin potansiyel alıcıları, usulsüz reklamcılar ve siber suçlular. Bu kişiler ister 1,5 milyar kişinin kullanıcı verilerini topluca alma, ister belli miktarda kullanıcı verisi alma opsiyonuna sahip. Hacker, 1 milyon kullanıcıya ait verileri 5 bin dolara satıyor. Sunulan örnek veriler ise verilerin kopya olmadığına ve gerçek olduğuna işaret ediyor.
HANGİ BİLGİLER ELE GEÇİRİLMİŞ OLABİLİR?
Facebook verilerini sattığını iddia eden platform; bu verileri satın almak isteyenlere "isim, e-posta, konum, cinsiyet, telefon numarası ve kullanıcı kimliği" gibi veriler vadediyor.
Forumun bazı kullanıcıları satıcıya ödeme yaptıklarını ancak karşılığında hiçbir şey almadıklarını iddia ediyor. Söz konusu tartışmalara dair Facebook cephesinden açıklama bekleniyor.
DNS SUNUCULARINDA DA PROBLEM OLDU
Wall Street Journal'a konuşan ağ izleme şirketi Kentik'in direktörü Doug Madory, Facebook'un pazartesi sabahı ağ yönlendirme bilgilerinde bir değişiklik yaptığının anlaşıldığını açıkladı.
Kentik, bu değişikliğin alan adı sistemi sunucularını etkileyerek DNS sunucularını kullanılamaz hale getirdiğini ve şirketin hizmetlerine erişimi engellediğini söyledi.