Son dakika: 5 yıl sonra aynı masada! Türkiye ile Yunanistan arasında istikşafi görüşmeler sona erdi

Türkiye, Yunanistan ile ilişkilerde diyalog, iş birliği ve çözümden yana kararlı. İki ülke arasındaki istikşafi görüşmeler, 5 yıl aradan sonra İstanbul'da yapıldı.

İstikşafi görüşmeler için Türk ve Yunan heyetleri, Beşiktaş'taki Çalışma Ofisi'nde bir araya geldi. Türk heyetinde Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal ile Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da yer aldı. Yunan heyetinin başkanlığını, Kıdemli Büyükelçi Pavlos Apostolidis yürüttü.

"BÖLGESEL BARIŞ VE İSTİKRAR HERKESİN MENFAATİNEDİR"
İbrahim Kalın: Türkiye ile Yunanistan arasında dört buçuk yıldır yapılmayan istikşafi görüşmeler bugün İstanbul'da başladı. Cumhurbaşkanımızın güçlü liderliğinde Ege dahil tüm sorunların çözümü mümkündür ve bunun için irademiz tamdır. Bölgesel barış ve istikrar herkesin menfaatinedir.

Türkiye 61'inci tur istikşafi görüşmelerinde, Yunanistan ile tüm sorunların ele alınmasını, Ege ve Doğu Akdeniz'deki gelişmelerin masaya yatırılmasını istiyor.

İki ülke arasında 5 yıl sonra yapılan istikşafi görüşmeler sona erdi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 11 Ocak'ta Yunanistan'ı istikşafi görüşmelere davet etmiş, Yunanistan Başbakanı Miçotakis, "iyimserlik ve öz güvenle" bir araya gelmeye hazır olduklarını açıklamıştı.

İLK AÇIKLAMA GELDİ
Diplomatik kaynaklardan yapılan açıklamada "Türkiye ve Yunanistan arasındaki istikşafi görüşmelerde mevcut durum, son gelişmeler ve atılabilecek adımlar ele alındı" denildi.

HAKLAR KORUNACAK
Türkiye, Yunanistan'ın Doğu Akdeniz'de ısrarcı bir tutum takınması halinde "Hakkaniyet" ilkesinin temel alınmasından taviz vermeyecek. Bu kapsamda Türkiye, Doğu Akdeniz'de kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge (MEB) sınırlandırılmasında önce "hakkaniyet" ilkesinin temel alınmasını şart koyarak, kendi haklarının yanı sıra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) halkının haklarının da korunacağını karşı tarafın bilmesi gerektiğini vurgulayacak. Ankara tüm bunların yanı sıra 5 yıl aradan sonra başlatılan sürecin sekteye uğramaması için Yunanistan'da hem siyasiler, hem de din adamları üzerinden provokatif tutum ve söylemlerden vazgeçilmesi gerektiği mesajını karşı tarafa iletecek.

ÇAĞRIYI ÇAVUŞOĞLU YAPTI
Türkiye ile Yunanistan arasında istikşafi görüşmelerinin yeniden başlatılmasıyla ilgili ilk açıklamayı 11 Ocak'ta Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yaptı. Çavuşoğlu, "Türkiye olarak açık bir davette bulunmak istiyoruz. Ocak ayı içinde ilk toplantısı gerçekleştirilmek üzere Yunanistan'ı istikşafi görüşmelere başlamaya davet ediyoruz" diyerek, Türkiye'nin diyalog tutumunu tekrar ortaya koydu. Türkiye'nin müzakerelere ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu da bildirmesi üzerine, AB ve NATO'da anlaşmaz tutumuna destek bulamayan Yunanistan kısa sürede olumlu yanıt vermek zorunda kaldı ve iki ülke dışişleri bakanlığı yetkilileri 61'inci tura İstanbul'da 25 Ocak'ta başlanılması için mutabık kaldı. Bugünkü toplantıda Türk tarafına Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal, Yunan tarafına da emekli Büyükelçi Pavlos Apostolidis başkanlık edecek.

ÇÖZÜM İÇİN ZEMİN

Türkiye ve Yunanistan arasındaki istikşafi görüşmelerin temel amacı, Ege sorunlarına her iki tarafın da kabul edebileceği, "adil, kalıcı ve kapsamlı" çözüm için zemin hazırlamak olarak görülüyor. Ankara ile Atina arasında ilk istikşafi görüşmeler, 2002 yılında, Ankara'da iki ülkenin dışişleri bakanlığı müsteşarları arasında başlatılmış ve 2016'ya kadar 60 tur görüşme yapılmıştı. Yunanistan'da dönemin Çipras hükümetinin isteksiz tutumu nedeniyle istikşafi görüşmelerde 60'ıncı turdan sonra yeni bir tur düzenlenememişti.

SORUNLAR PAKET HALİNDE ELE ALINIYOR

Taraflar arasında birçok sorun bulunduğunda başvurulan istikşafi görüşme yönteminde, taraflar diyaloğu geliştirmeyi amaçlıyor. Birbirine gerekli bilgileri sağlamakla yükümlü olan taraflar, eleştirel ancak yapıcı bir tutumla birbirlerinin düşünce ve görüşlerini ele alıyor. Karar almadan önce iki tarafın da görüş ve tezlerinin ele alındığı istikşafi görüşmelerde, genellikle sorunlar paket halinde ele alınırken tüm sorunların çözülmesi hedefleniyor. Diplomasi çerçevesinde yürütülen istikşafi görüşmelerde, bir sorunun çözülememesi halinde ise diğerleri de çözümlenmemiş sayılıyor.

Yunanistan'ın geçen yaz aylarında savaş gemileri ile Oruç Reis sismik araştırma gemisini engelleme çabaları Türk Deniz Kuvvetleri'nin kararlı tutumu ile önlenmişti. Atina yönetimi, 10-11 Aralık'ta düzenlenen AB Liderler Zirvesi'nde ise bu konuda beklediği desteği alamamanın hayal kırıklığını yaşamıştı. Türkiye'nin kararlı duruşu, Yunanistan'ı müzakere masasına geri dönmeye zorlamıştı.

MİÇOTAKİS'E PARTİSİ İÇİNDEN SERT TEPKİ

Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, Türk ve Yunan dışişleri heyetleri arasında, 5 yıllık aradan sonra, bugün İstanbul'da yapılacak istikşafi görüşmelerin 61'inci turunun arifesinde, muhalefetten değil, lideri olduğu Yeni Demokrasi (ND) partisinden sert tepki gördü. 300 üyeli Yunan parlamentosunda 158 milletvekili bulunan iktidardaki Yeni Demokrasi partisinde, yaklaşık 30 milletvekilinin desteklediği eski Başbakan Andonis Samaras, istikşafi görüşmelere şiddetle karşı çıktı. Samaras'ın demeci Yunan Kathimerini gazetesinde yayımlandı.

LAHEY ADALET DİVANI

Türkiye'ye ağır suçlamalarda bulunan Samaras, "İstikşafi görüşmelerin başlaması, AB'nin Türkiye'ye yaptırımlar uygulaması için her türlü tartışmayı noktalıyor. Kimse, müzakere yapan bir ülkeyi cezalandıramaz" dedi. "Egemenlik haklarımızı Türkiye ile nasıl paylaşacağımızı görüşmeyi reddetmeliyiz" diyen Samaras, Lahey Adalet Divanı'na gidilmesini de istemediğini söyledi. 2012-2015 yılları arasında Başbakan olan Samaras'ın bu "son dakika tepkisi" Yunan siyaset kulislerinde "Miçotakis'in hareket imkânını kısıtlıyor" şeklinde yorumlandı.

Samaras, Dışişleri Bakanı (1990-1992) iken, Başbakan Miçotakis'in babası eski başbakanlardan Konstantinos Miçotakis tarafından görevden alınmıştı. Bir yıl sonra da birkaç milletvekili ile birlikte Yeni Demokrasi Partisi'nden ayrılınca, baba Miçotakis'in iktidardan düşmesine neden olmuştu. Geçmişte Yunan medyasında, 2004 yılında tekrar aynı partiye dönen Samaras ile Başbakan Kiriakos Miçotakis'in birbirlerinden hiç hoşlanmadıkları şeklinde haberler yer almıştı. Ana muhalefetteki Radikal Sol Koalisyon (SYRIZA) da açıklamasında, "Miçotakis adeta Samaras'ın rehinesi" yorumunu yaptı.

"YUNANİSTAN ÇÖZÜM ODAKLI DEĞİL"

A Haber Ankara Temsilcisi Murat Akgün'ün açıklamaları şu şekilde:

Türk tarafı istikşafi görüşmelerde Ege'deki bütün sorunların masaya yatırılmasını istiyor. Yunan tarafı ne istiyor? Bu görüşmelerden hemen önce Yunanistan Dışişleri Bakanı'nın yaptığı açıklamalara bakılacak olursa Yunan tarafı Ege'de karasularının konuşulmasını istemiyor. Eğer karasularını konuşmazsanız birçok konuyu konuşamaz hale gelirsiniz.

Yunanistan İyonya Denizi'nde karasularını 12 mile çıkarma kararı almıştı. Bu Türkiye'yi ilgilendiren bir konu yok ancak Yunan tarafı bir adım daha öteye giderek Girit tarafında da 12 milden bahsetmeye başladı. Eğer burada karasularını 12 mile çıkarırsa hem Türk-Libya deniz anlaşması ihlal edilmiş oluyor hem de Ege'ye girmek isteyen deniz taşıtları Yunan karasularından geçmek durumunda kalacak.

İşte bütün bunlar nedeniyle bugün masaya otururken Yunan tarafının niyetinin çözüm odaklı olduğunu düşünmüyorum.

Tarihi görüşmeler için gözler İstanbul’da TARİHİ GÖRÜŞMELER İÇİN GÖZLER İSTANBUL'DA

Türkiye-Yunanistan görüşmesinin tarihi belli oldu TÜRKİYE-YUNANİSTAN GÖRÜŞMESİNİN TARİHİ BELLİ OLDU

A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN