İstanbul BÜYÜK DEPREME hazır mı? İBB'ye sert tepki: YETER ARTIK! Bilime sırtını döndü... Sadece algı ve manipülasyon var

Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerin ardından Türkiye bir deprem fırtınasının içerisine girdi. Her depremde olduğu gibi gözler İstanbul'a çevrildi. İstanbul'da beklenen bir deprem söz konusu ama merak edilen bu depremin ne zaman olacağının yanı sıra İstanbullu depreme ne kadar hazırlıklı? İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deprem ve Doğal Afet Komisyonu Başkanı Kadem Ekşi, A Haber canlı yayınında konu ile ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. İşte o açıklamalardan satır başları; Sıkça bölgedeki yaraları sarmak için bölgede çalışıyoruz. Hem insani yardım kapsamında hem de oradaki vatandaşlarımızın direncini Ramazan ve bayram coşkusuyla önümüze hazırlamaya gayret ediyoruz. Allah'a hamd olsun yaralar da sarılıyor. Konteyner kentlerimiz kuruldu. Şu an 60 bini geçtik yerel yönetimlerimiz özellikle İstanbul'da katkı veren bütün belediye başkanlarımıza teşekkür etmek istiyorum. Çadırlar yeterli düzeyde belki biraz merkez dışındaki köylerimizde ufak tefek eksikler var ama gerek zemin sondaj, proje müşavirlik mühendislik hizmetleri kapsamında yeni şehirlerin inşa sürecinde çalışmaların başladığını görmek beni ayrıca bir mühendis olarak heyecanlandırdı. Cumhurbaşkanımızın dediği gibi 1 yılda biz oradaki yapı stoğunu, ciddi bir rakam 220 bin binamız yerle yeksan olmuş. Yani İstanbul'un 5'te 1'i yok olmuş öyle düşünün. Yüzyılın felaketi kavramı hafif. Bu ivme değerleri yapılara öyle bir etki yapıyor ki çok büyük. O yüzden yüzyılın depremi ifadesini kullanıyoruz. İSTANBUL YAPI STOĞU GENEL DURUMU 7.1 milyon konut. Bunların 2.5 milyonunu son 10 yıl içerisinde yenilendiğini düşünelim. Ama dönüşmesi gereken 1.2 milyon var. Şu anda acil dönüşmesi gereken 230 bin. İstanbul'da 780 bin konutu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı son 10 yılda ayağa kaldırdı yıktı kentsel dönüşüm kapsamında yeniledi. İstanbul'un ilçelerinde kentsel dönüşüm çalışmalarının şampiyonu Esenler. Orada 60 bin konut inşa edilecek. Zeytinburnu, Güngören, Gaziosmanpaşa, Üsküdar'ın Kağıthane'nin yani İstanbul'a yeni bir çıkış yeni bir dirilişi inşa etmeye kalkan yerel yönetimlerin mevcut yapı stoğunun yenilenmesi kapsamında atmış oldukları çok önemli adımlar var. İBB hariç. İBB sınıfta kaldı. Ben bunu üzülerek söylüyorum. İstanbul'da dönüşmesi gereken 230 bin konut var dedik. Çevre Şehircilik Bakanlığımızın bünyesinde 13 bölge var. İlçe belediyelerimizde 46 bölge var. İBB sorumluluğunda olan belli bölgeler var. Sen büyük iddia ile geldin. Sen de sıfır çekmeyeceksin burada. İBB sıfır çekmiş. 320 milyarlık konsolide bütçesi olan İBB'nin kentsel ve deprem dönüşüm kapsamındaki başarısı bu. Sıfır. AK Parti döneminden tam 15 kat gerideler. İBB Başkanı belediye meclisine geldi hepimizin gözünün içine bak baka Silivri depreminden sonra aynen şunu söyledi arkadaşlar ben İstanbul'un afet acil eylem planını açıklıyorum biz de sevindik. Yılda 20 bin 5 yılda 100 bin konut yapacağım dedi ama bu vaadi ile ilgili de İstanbul'da bir tarihi yüzleşmedir. İBB'nin performansı ve karnesidir. Sıfır çekti. Böyle bir akıl tutulması olabilir mi? Onlarda var. Biz kendi dönemimizde deprem ve kentsel dönüşümü bütçesini yüzde 5,5. 1,59' düşürmüş. 1.8 milyar TL finansman ve kaynak ayırmış. Bu reklam bütçesiyle eşit. 200 metrede bir reklam panoları dikerek bu şehri algı, manipülasyon ve şova teslim edemezsiniz. Böyle bir şey yok. Deprem diyeceksin, iki tane araştırma komisyonu kapsamında özel oturum yaptık belediye meclisinde belediye başkanı bunlara dahi katılmayı tenezzül etmedi. BİLİME SIRTINI DÖNEN İBB YÖNETİMİ Heyelanlı kayma riskli ilçelerimiz var. Beylikdüzü, Büyükçekmece kısmen Esenyurt. Bu ilçeleri imara açmak için hırs ve rant odaklı bir anlayışla bunları sürekli CHP'li İBB yönetimi mecliste önümüze getiriyor buralara imara açın diye. Yeter artık. Böyle bir akıl tutulmasından artık kaçın. Yüz binlerce insanın yaşayacağı heyelanlı sahaları imara açmak için sürekli önümüze getiren TÜBİTAK'a bilime sırtını dönen bir yönetim anlayışı var bugün İBB'de. Bütçeye kör kuruş koymamışlar. Sadece algı ve manipülasyon var. Reklam için ayrılan bütçe 1.8 milyar TL. Kentsel dönüşüm bütçesine eşit. 1 metreküp ilave su kaynağı 4 yılda İstanbul'a CHP'li İBB yönetimi kazandırdı mı? Hayır. Melen olmasa İstanbul susuz. 3 milyon metreküp su kullanıyoruz İstanbul'da bunlar laylaylom yapıyorlar başka bir şey yok. Bir de şimdi 7 kocalı hürmüz onların peşine takılmışlar öyle gidiyorlar. 'MİLLET TASFİYE EDECEKTİR' Ben inanıyorum ki bu pespaye anlayışı hem önümüzdeki seçimlerde hem de yerel yönetimlerde millet tasfiye edecektir. Çünkü bu hakikatten rahatsız ediyor insanları artık. Biz umudumuzu asla kaybetmeyeceğiz. Bu şehrin zayıf zonlarını devletimizin gücü milletimizin desteğiyle ortak aklı ve vicdanı inşa ederek, hırs ranttan uzak, düne saygı bugüne adalet geleceğe miras bırakacağımız bir şekilde bu şehri yeniden hep birlikte ayağa kaldıracağız. Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı A Haber canlı yayınında konu ile ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. İşte o açıklamalardan satır başları; SEFERBERLİK PLANI TOPLANTISI Ben de o toplantıya bütün üniversitelere davet geldi, üniversitem adına katıldım. Bütün konuşmaları dinledim. Sonradan da medyanın sorularına de çıkışta cevap verdik. En iyi özet yaparsanız bir kere hemen şunu söyleyeyim deprem için yapılan her şey kıymetlidir olası İstanbul depremi için. Belediyenin yaptığı üniversitenin yaptığı hepsi kıymetli ama oradan çıkan sonuç, oradaki düşünceler önerilerin ancak merkezi idari ile koordinasyonu ile Meclis'te koordinasyonuyla hayata geçer. Dolaysıyla hemen işin başında şunu söyleyeyim bu kadar enerji bu kadar çalışma bunun ne olması lazım, ciltlerde raflarda kalmaması için uygulanabilir olması için koordinasyon sağlamak lazım. O öneride bulundum kendilerine de söyledim. Zaten merkezi idarenin koordinasyonu ile buradaki çalışmalar yapılır dedim. Finansmanını bile ele alsak aynı şekilde KİPTAŞ'ın yapmış olduğu bu zamana kadar konutları yapacakları bu konuda da biraz bazı rakamlar da dikkatimi çekti hatta ilgililere de sordum. Mesela KİPTAŞ'ın belediye 2.9 milyar kaynak ayırdı. O arada da 14 bin 97 konut bunu anlamadım sordum hala cevabı gelmediği ilgili genel müdürden. 14 bin konutu 1 milyondan yapsa 14 milyar yapar. Peki bu 2,9 ne diye sorunca faiz desteği yani 1 milyon lira alana faiz desteği vereceğiz diyor. 10 yıllık faiz oranlarına göre tabloyu da verdikleri için 1.4 çıkıyor bunun faizinin olduğunu hesaplasak 1.4'ün o 2.9, 14 bin konutun faizine de denk gelmiyor. Muhakkak orada bir hesap hatası var düzelir. Diyelim ki hepsi tamam 14 bin konut. Şimdi iki gün önce Sayın Murat Kurum İstanbul'daki riskli alan diye 1,5 milyon konutun taşınacağını söyledi. 1,5 milyon konutu hemen bulabiliriz rahmetli Kadir Topbaş zamanında yapılan deprem master planında üniversitelerle iş birliği içinde bütün buradaki her ilçede olası İstanbul depreminde kaç binanın ağır hasar göreceği, orta hasar göreceği belli başka çalışmalar var İBB'nin elinde şu andaki yönetimde bunlar var. Bunlara baktığımız zaman biz orta hasarlıları bile içeriyor 1,5 milyon konut çok önemli bir rakam. Peki bu konutlar 14 binin kaç katı? Yani 100 sene mi olacak bu durum? Demek ki çalışmaların önemi var altını çiziyorum bir hoca olarak ama bu gerek finansman yönünden gerek ilgili yasaların vermiş olduğu sorumluluk yetki yönünden zaten orada onlar da vurgulandı şu kadar kurumu ilgilendiriyor dolayısıyla bir an önce bu koordinasyonu yapmak lazım. Yerel yönetimlere de çok önemli bir görev düşüyor. Bütçeleri var daha yılın başındayız bütçede bir revizyon yapılması lazım. İBB'nin bütçesinde bunlar depreme ait olduğunu görmem lazım. İlk meclis toplantısında bu bütçe revizyonunu yapması lazım. Ona bağlı olarak da hemen sorunlu bölgelerden bu dönüşümde yetkisi var yetkisi olan yerler var buna kaydırması ve diğer taraftan da büyükşehir belediyelerinin sadece İstanbul için söylemiyorum merkezi idare ile koordinasyonuyla enerjinin gücün bir şekilde birlikte kullanılmasının çok önemli olduğunu düşünüyorum. Buradaki en önemli şey binanızın faya olan uzaklığı. Bulunduğunuz zeminin durumu. Bir de binanın kat yüksekliği. Faya ne kadar yakınsanız riski o kadar fazla. İyi bir zemin etüdü yapılmamış, zemininiz sıvılaşmaya müsaitse burada bir riskiniz var. Avcılar, Beylikdüzü buralar sıkıntılı yerler 99 depreminde de bu Avcılar'da ne kadar bina yıkılmıştı. Beklenen İstanbul depremindeki fay kırılmamıştı. Daha uzak bir fayın buraya etkisini görmüştük. Bizim bir an önce dönüşümü yapmamız lazım. İBB gücünü dönüşüme verecek. Neden deprem fırtınası yaşıyoruz? İstanbul'un jeoloji haritası ne anlatıyor? Olası istanbul depreminde hangi ilçeler riskli? İstanbul'un jeoloji haritası ne anlatıyor? İstanbul'un riskli ve sağlam ilçeleri hangileri? Jeoloji Mühendisi Dr. İshak Yılmaz, A Haber canlı yayınında konu ile ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. İşte o açıklamalardan satır başları; 'HARİTADA YER KALMAZ' Aslında bunlar çok genelleştirilmiş çalışmalar. Türkiye'nin ana tektonik hatlarını gösteriyor ki bunların tamamı aktif hatlar. Yani deprem üretme potansiyeli olan hatlar. Eğer biz fayların tamamını koyacak olsak haritada yer kalmaz. Çizgilerden belki binlerce on binlerce fay hattı atmamız lazım. Ama bunlar genel anlamdaki hatlarımız. En son 6 Şubat'ta gerçekleşen iki büyük depremin olduğu kesim burası. Beklediğimiz ve sürekli son 2 yıldır ağırlıkta olmak üzere 2020 Ocak ayından itibaren Elazığ'daki Sivrice depremine de gitmiştim ben orada da yüzey araştırmaları yapmıştık. 'HEPSİ AYNI ANDA ÇALIŞTI' Yıllar öncesine dayanan silsile içerisinde aslında hatlarımız belli. Hiçbir deprem bizi şaşırtmıyor. Ancak zamanı noktasında diyoruz ki bu belki 10 yıl sonra olacaktı belki 30 yıl sonra olacaktı ya da burada enteresan olan bir şey var 3-4 tane farklı segmentimiz var. Amanos, Erkenek, Gölbaşı, Pazarcık bu fayların hepsi aynı anda çalıştı. 'İSTANBUL DEPREMİ' İFADESİ YANLIŞ Bizim açımızdan aslında belki de İstanbul'da olacak bir deprem etkisini tartışırken, 'İstanbul depremi' diye bir ifade zaten yanlış bir ifade. İstanbul'un içerisinde bugüne kadar tespit edebildiğimiz aktif bir kırık hattı yok fay hattı yok. Marmara içerisinde hat. Marmara Denizi içerisinde büyük çukurluk alanlarımız var. Özellikle Avrupa yakasında 20 km'ye kadar uzanan kesimde sığ olarak deniz içerisinde ilerlersiniz sonra deniz bir anda derinleşmeye başlar. Bize soruyorlar diyorlar ki fayları nasıl tespit ediyorsunuz? Bizim için bunun yüzlerce verisi var. Bunu uydulardan tespit edebildiğimiz gibi arazide aldığımız kayaç örneklerinde ya da hatta mikroskopta ya da bir toplu iğne başı büyüklüğündeki nesne içerisinde bu oda büyüklüğüne getirerek oradaki deformasyonu ölçebiliyoruz. DEPREM NEDİR? NASIL OLUŞUR? Topografya bizim için önemli. O bölgedeki yüzey şekli. Yüzey şekilleri aslında tektonizmayla yani faylarla şekillenir ağırlıklı olarak. En büyük güç budur. İç dinamik diye tabir ettiğimiz yerin içerisinden kaynaklanan bir güçtür bu. Yerin içerisinde stres birikir o zamanla o kabuk dediğimiz şeyi kırar bölgeyi yükseltir alçaltır ya da sağa sola doğru hareket ettirir. İşte bu depremdir aslında. BİR STRES HAVUZU Dolayısıyla sizin bir stres havuzunuz var. O stres havuzu dediğimiz şey kırılan yüzeydir. Yüzeyiniz ne kadar geniş olursa o kadar fazla stres biriktirmek zorundasınız onu kırabilmek için. Bir kova düşünün kovaya siz bir bardak su doldurduğunuz zaman taşmaz o kova ölçüsünde doldurmanız lazım. Bunun için de o bağlı olduğu musluk, musluğumuz Kuzey Anadolu Fayı öbürü Doğu Anadolu Fayı, bir tanesi 2,5 cm yılda kayma parametresine sahip diğeri 1 cm'lik. 2,5 cm olan daha hızlı hareket ediyor. Dolayısıyla fayların kırılma zamanına baktığımız zaman daha kısa sürelerle ritmik olarak kırmaya başlıyor. Örneğin Tuz Gölü Fayını düşünelim. Orada neredeyse milimetre mertebesinde yıllık kayma hareketi. Dolayısıyla oradaki beklenen fay 8 bin ila 10 bin yılda bir kere tekrarlanma periyodu olarak. Burada çok daha hızlı. Çok basit bir matematik. Tabii her zaman matematik çalışmaz ama diyelim ki 2,5 cm yüz yılda 2,5 metre yapar o da size 7'ye yakın büyüklükte bir deprem üretmiş olur. Eğer bunu 500 yıl biriktirirseniz 7,5 metrelik atıma karşılık gelir o zaman 7'nin üzerinde 7,5 – 7,6 belki de bir depreme aynen Hatay'da olduğu gibi bir depreme karşılık gelir. Buradaki periyotlara baktığımız zaman iki tane parametremiz var. Bir geçmişte olan depremler. İkincisi ise aletsel kayıt. Saat saniye bazında veren tabii ki enerjinin de boyutunu veren bir ölçümüz var. Yani 7,1 – 7,2 - 7,3… 7 ile 8 arasında deniyor ki bir sürü 6 büyüklüğünde deprem oluyor aslında rahatlıyor mu bu bölge, sizin diyelim ki 6,5 büyüklüğündeki bir depremi 7,5 büyüklüğündeki bir depremle karşılayabilmeniz için 30 tane 5,5'tan 900 adet deprem yapmanız lazım ki diyelim ki o enerjiyi karşılayabilsin. Dolayısıyla burada aletsel anlamda yaklaşık 1900'lü yılların 1800'lü yılların sonu itibariyle başlıyor. Aletsel kayıtlarımız var 100 yılı aşkın süredir. Onun öncesinde tarihsel kayıtlara bakıyoruz ama her zaman bize doğruyu yönlendiremiyor. 'EVLERİN KAĞIT GİBİ YIRTILDIĞINI GÖDÜK' Mesela ben şimdi okuyorum İstanbul içerisinde zemin sıvılaşmalarından bahsediyor ya da 300 tane yeniçerinin bir toprak yarıldı içine yeniçeriler düştü ve sonra tekrar toprak kapandı şimdi böyle bir olay yok. Ben en azından görmedim yaşadığım 30 yıllık tecrübe içerisinde hemen hemen bütün depremlerde birinci gün olmasa bile ikinci veya üçüncü gün deprem bölgelerinde birebir çalışmalara katılmış bir insanım. Fay hattını da burada olduğu gibi yüzlerce kilometre anbean takip ettik. Kırıkların nasıl geliştiğini nasıl sıçrama yaptığını nasıl atım yaptığını kırık hattındaki yer alan evlerin maalesef kağıt gibi nasıl yırtıldığını gördük. 'ARTIK O NOKTAYA GELDİK' Bir kere taşınma işlemi çok uzun süreçler. Bu hiç kolay bir şey değil. Ama bizim artık buna çizgi çekmemiz gerekiyor. Artık o noktaya geldik. Çünkü gördük yani 173 bin tane binadan bahsediyoruz yıkıldı ve kalanların dane kadar oturulabilir olduğu noktasında artık şüphe var. Bizim şunu tartışmamamız lazım. Fay hattından 500 metre mi olsun 600 metre mi 1 kilometre mi? Olabildiğince uzak olsun. Çünkü fay hattı dediğimiz şey Türkiye'nin belki yüzde 1'lik bir kısmını hattı eğer alansal olarak dağılım yaparsak bizim yüzde 99'umuz var neden daha uzağa yapmıyoruz? Oraları da rekreasyon alanları olarak kullanmıyoruz? Oraların çoğu termal alanlardır aynı zamanda. 'ŞU ZEMİNİ TÜRKİYE'NİN HİÇBİR YERİNDE BULAMAZSINIZ' Dolayısıyla sağlam zeminlerimiz de var. İstanbul için söyleyeyim. İstanbul'un zemini Türkiye'nin en sağlam zeminlerinden bir tanesi. Bunu ifade etmek lazım bundan çekinmemek lazım. Evet İstanbul'da depreme hazırlıklı olacağız ama bakın şu zemini Türkiye'nin hiçbir yerinde bulamazsınız. Geneline baktığımız zaman koyu renkle gösterilen sarı dışındaki bütün renkler sarı ve gri dışındaki bütün renkler minimum 30-40 milyon yıl yaşında. Dolayısıyla yeterince derine gömülmüş içerisindeki gözenekler azalmış içerisindeki suyu kaybetmiş taşlaşmış pekişmiş gözenekleri kaybettiği gibi o gözeneklere de kimyasal olarak çimento dediğimiz malzeme yerleşmiş ve aynen bizim doğal kullandığımız çimentoyu yani yapay olarak hazırladığımızı doğa kendisi yapmış zaten. 'BALYOZLA KIRAMIYORUZ' Biz buradaki malzemeyi balyozla kıramıyoruz. Buralardaki yaşanacak en büyük sorun zaten sorun demeyelim de maliyet artırıcı şeylerden bir tanesi temeli kazarken kazı maliyetidir. Çok zor kazılır. ZEMİN SIVILAŞMASI VAR MI? Zemin sıvılaşması dediğimiz şey için alüvyon olması lazım. Kumlu bir zemin olması lazım. Bakırköy kireç taşı. Kil ağırlıklı bir malzemedir. Bu alanlarda zaten ciddi anlamda heyelanlı bölgelerimiz zaten var. Avcılar'da olsun Gürpınar'da olsun Büyükçekmece'nin bir kısmında olsun bu kesimler zaten sorunlu olduğunu her zaman söylüyoruz. Ancak birazcık kuzeye çıktığımız zaman baktığımız zaman paleozoik diye tabir ettiğimiz kayaçların sağlam zeminlerin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. NEREYE TAŞINACAK? Bunu hemen bir ağızdan söylemek çok doğru olmaz ben kendi adıma. Bunun oturulup bir çok yer bilimcinin bu anlamda karar vermesinde fayda var. Ancak görünen o ki şu hattın Anadolu yakasının zaten birçok yeri bu anlamda sarı ve grilerin dışına çıkıldığı zaman gayet rahatlıkla konut yapılabilir. Silivri'de bir deprem olmuştu insanlar panikle ayağa kalkmışlardı. Ben aynı gün aynı saatte öğrencimle Çatalca'da bir çalışma yapıyordum hiç hissetmedim. Çünkü ben burada paleozoik arazinin üzerindeyim. Eminim ki orada binada yaşayanlar da çok fazla hissetmediler. Dolayısıyla birinci faktörümüz mutlaka zemin olmalı. Bizim burada TÜBİTAK'ı es geçmemiz lazım. Bu çalışma sonrasında çok hızlı aksiyon alarak 50'den fazla Türkiye'deki kurumun bilim adamlarını bir araya getirdi ve şu an ben 12 gün kaldım döndüm şimdi raporumu hazırlıyorum. Halen çalışmakta olan var. Bütün bilim adamları şu an bölgedeler çalışmalarını yürütüyorlar. Çok kapsamlı ve geleceğe dönük vizyon oluşturabilecek çalışmalar ortaya çıkacak. EN RİSKLİ YERLER NERELER? Kıyı alanları kesinlikle bu kıyı bölgeleri özellikle de sonradan doldurulmuş alanlar. Dolgu zeminlere çok çok çok dikkat etmemiz lazım Dolgu zeminlerimiz kıyı alanlarında var. Avcılar'da da var Bakırköy'de de var. Birçok bölgede var. O kıyı alanlarına çok dikkat etmemiz gerekiyor. Lokal olarak eğer bir deformasyon zonu ya da burada haritalanamamış çünkü orada 5 binlik ve binlik nezdinde çalışmak gerekiyor. Tamam burada böyle gözüküyor ama küçük bir dere vardır dolgusu gelmiştir 2-3 metre bir alan çok lokaldir. Ama o lokal bazlı da çalışma yapmamız gerekir. İŞTE DÜNYANIN KONUŞTUĞU FAY KIRIĞI Dünyanın en büyük kara depremi önceden öngörülebilir miydi? Artçı depremler ne kadar sürer? 7,7 ve 7,6'lık depremler sıra dışı bir durum mu? Hareket etmeyen levhalar kırılmaya mı başladı? Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Hatay Kırıkhan'da fay kırığının oluştuğu noktadan konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. İşte o açıklamalardan satır başları ve dünyanın konuştuğu o fay kırığı; Şu anda Hassa'dan başlayıp Kırıkhan'a ve oradan da Antakya'ya doğru uzanan Amanos ya da Karasu fayı olarak bilinen fay üzerindeyiz. Bu fay deprem sırasında kırılmış oldu. Depremi üreten faylardan bir tanesi. '5 FAY PARÇASI ÇALIŞTI' Bu depremde aslında 5 fay parçası çalıştı sadece bir tane değil. Dolayısıyla depremin büyüklüğünü artırdı. Bakın şurada yoldaki deformasyonları gözlemleyebiliyoruz. Asfalt birbirinin üzerine çıkmış. Fay demek ki sıkışmalı bir şekilde devam ediyor. İzini gözleyebiliyoruz. Hem düşey yönde hem yanal yönde fayın hareketi var. Sol yanal bir ötelenme olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Bu fay Kırıkhan'a doğru devam ediyor. Fayın yanal hareketini gözleyebiliyoruz. Beyaz renkli asfalt üzerindeki çizgi yanal yönde artmış. Fayın izi burada. Yanal yönde ötelemiş. Bu zaman 2-3 metreye kadar çıkabiliyor bazı yerlerde bölgedeki yaptığımız çalışmalarda. Burası bir fay zonu. Birden fazla küçük küçük parçanın ürettiği bir deprem. Asfaltın dışındaki yerde hendek açıyoruz fayın içinde fay geçmişte ne yapmış, kaç tane deprem üretmiş, kaç yılda bir üretmiş, bundan sonra ne zaman kırılacak o çalışmaları burada yapılmış. Bu fayın yakın zamanda kırılacağı bilimsel anlamda bilinen bir fay bu. Şu anda kırılan bütün parçalarda bilimsel ölçekte bunların yakın bir zamanda kırılacağı bilimsel anlamda biliniyor. 10-15 yıl önce yapılan bir sürü bilimsel makalemiz var. 'DAHA FAZLA FAY VAR' Tabii fayların birlikte birleşerek deprem üretmesi de olasıydı. O da gerçekleşmiş oldu. Şöyle bir sıkıntı var bu bölgede bu faylardan daha fazla fay var. 'BAŞKA DEPREMLER GELİŞEBİLİR' Dolayısıyla o faylar eğer tetiklenirse başka depremler gelişebilir. Ama şu anda normal şartlarda bu bahsettiğim 5 tane fayın birlikte çalışması nedeniyle bir artçı deprem aktivitesi daha hızlı devam ediyor. 'HER DAKİKADA BİR DEPREM OLUYOR' Her gün bir deprem değil de her dakika bir deprem oluyor şu anda öyle bir süreçteyiz. Depremin büyüklüğü 7,6 – 7,7 olduğu için bu artçı depremler bazen 6,6'ya çıkabilir. Onlar da yıkıcı depreme neden olabilir. Çünkü şu anda yıkılmayan binaların belli bir bölümü hasar görmüş. Eğer bir binada hasar varsa insanların hiçbir şekilde girmemesi gerekiyor. TÜRKİYE'DE DEPREM RİSKİ FAZLA OLAN İLLER HANGİLERİ? EVİMİN ALTINDAN FAY HATTI GEÇİYOR MU? İŞTE TÜRKİYE DEPREM HARİTASI AFAD, Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde saat 04.17'de, 7,7 büyüklüğünde ve saat 04.26'da merkez üssü Gaziantep'in Nurdağı ilçesi olan 6,4 büyüklüğünde bir deprem daha meydana geldiğini açıkladı. TÜRKİYE'DE DÜŞÜK DEPREM RİSKİ OLAN İLLER Türkiye'nin deprem riski olan illeri belirlenirken iller beş farklı kategoride sınıflandırılıyor. Bu kapsamda dördüncü ve beşinci kategorideki illerin deprem riski düşük olarak nitelendiriliyor. Türkiye'de dördüncü ve beşinci grupta yer alıp deprem riski düşük olan şehirler ise şu şekilde; Karaman, Kırklareli, Nevşehir, Aksaray, Konya, Edirne, Ankara, Niğde, Sinop, Giresun, Rize, Artvin, Trabzon Adana. TÜRKİYE'DE YÜKSEK DEPREM RİSKİ OLAN İLLER Türkiye'deki deprem haritasından elde edilen verilere göre riskli olan iller şu şekilde; Kocaeli Bolu Sakarya Bursa Balıkesir İzmir Manisa Aydın Muğla Denizli Burdur Kütahya Eskişehir Kayseri Kahramanmaraş Osmaniye Hatay Tokat Erzincan Erzurum Bingöl Hakkari İstanbul'da yüksek derecede deprem riski taşıyan ilçeler ise Zeytinburnu, Küçükçekçmece, Florya, Esenkent, Ispartakule, Ambarlı, Avcılar ve Haramidere'dir. Yaşanan deprem felaketinin ardından vatandaşlarımız Türkiye'nin fay hattını araştırmaya başladı. İşte Türkiye deprem haritası ile Doğu Anadolu Fay Hattı'nın geçtiği iller... DOĞU ANADOLU FAY HATTI NEREDEN GEÇİYOR? Doğu Anadolu Fay Hattı, Hatay, Osmaniye, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Elazığ, Bingöl, Muş'a kadar devam ettikten sonra Erzincan'dan itibaren Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşiyor. TÜRKİYE DEPREM HARİTASI Türkiye'de Kuzey Anadolu Fay Hattı ve Doğu Anadolu Hattı ve Batı Anadolu fay hattı olmak üzere toplamda 3 büyük fay hattı bulunuyor.. Deprem haritasında kırmızı renkte görülen iller birinci derece deprem bölgesi, pembe renke olanlar ikinci derece riskli bölge, sarı olan iller üçüncü dereceden deprem bölgesi olarak geçiyor. BİRİNCİ DERECE RİSKLİ BÖLGELER İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl ve Muş, Hakkari, Osmaniye, Kırıkkale ve Siirt. İKİNCİ DERECE RİSKLİ BÖLGELER Tekirdağ, İstanbul (1 ve 2. Bölge), Bitlis, Kahramanmaraş, Van, Adıyaman, Şırnak başta olmak üzere, Zonguldak, Tekirdağ, Afyon, Samsun, Antalya, Erzurum, Kars, Ardahan, Batman, Iğdır, Elazığ, Diyarbakır, Adana, Eskişehir, Malatya, Kütahya, Çankırı, Uşak, Ağrı ve Çorum. ÜÇÜNCÜ DERECE RİSKLİ BÖLGELER Eskişehir, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Sinop, İstanbul, Kastamonu'yu, Ordu, Samsun, Giresun, Artvin, Şanlıurfa, Mardin, Kilis, Adana, Gaziantep'in de bazı bölgeleri ve Kahramanmaraş, Sivas, Gümüşhane, Bayburt, Kayseri, Yozgat, Çorum, Ankara, Konya, Mersin ve Nevşehir. EN AZ RİSKLİ BÖLGELER Türkiye Deprem Haritasına göre deprem riskinin en az olduğu dördüncü ve beşinci grupta yer alan iller ise Sinop, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Kırklareli, Ankara, Edirne, Adana, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Konya ve Karaman'dır. İşte Maden Teknik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından paylaşılan aktif fay hattı geçen il ve ilçeler... TÜRKİYE'NİN DEPREM GEÇMİŞİ 1930 HAKKARİ DEPREMİ Türkiye-İran sınırında gerçekleşen deprem 7.2 büyüklüğünde olmuştur ve birçoğu kerpiçten olan evler sebebiyle 2514 kişi hayatını kaybetmiştir. 1939 ERZİNCAN DEPREMİ Dünyanın en büyük depremlerinden biri olan Erzincan depreminin büyüklüğü 7.9 olarak kayıtlara geçmiştir. Bu depremde 32.962 vatandaş hayatını kaybederken, 100.000'den fazla kişi yaralanmıştır. 1942 NİKSAR - ERBAA DEPREMİ Erbaa'nın resmen haritadan silindiği bu depremin büyüklüğü 7.0 olarak kayıtlara geçmiştir. 3000 kişi hayatını kaybederken 6300 kişi yaralanmıştır. 1943 TOSYA-LADİK DEPREMİ Yangınların çıktığı, yolların kullanılamaz hale geldiği bu depremin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 4000 kişi hayatını kaybetmiştir. 1944 BOLU-GEREDE DEPREMİ Tüm köylerin ve kasabaların yerle bir olduğu bu depremin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 3959 kişi hayatını kaybetmiştir. 1966 VARTO DEPREMİ Muş'un Varto ilçesinde meydana gelen depremin büyüklüğü 6.9 olarak kayıtlara geçmiştir. 2394 kişi hayatını kaybederken 1489 kişi de yaralanmıştır. 1975 LİCE DEPREMİ Diyarbakır'ın Lice ilçesinde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremde 2385 vatandaş hayatını kaybetmiştir. 1976 ÇALDIRAN DEPREMİ Van'ın Çaldıran ilçesinde meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki depremde 3840 kişi hayatını kaybetmiş, yerleşim yerlerinin yüzde sekseni yıkılmıştır. 1999 GÖLCÜK DEPREMİ (MARMARA) Merkez üssü Kocaeli - Gölcük olan 7.5 büyüklüğündeki depremde 18.373 kişi hayatını kaybederken, 48.901 kişi yaralanmıştır. Etkileri oldukça kötü olan bu deprem sebebiyle 600.000'den fazla kişi evsiz kalmıştır. 52 ülke kendi yardım konvoylarını yollamıştır. Dönemin ABD başkanı deprem bölgesini ziyarete gelmiştir. 1999 DÜZCE DEPREMİ 845 vatandaşın hayatını kaybettiği Düzce depreminin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 5000'e yakın kişi de yaralanmıştır. 2011 VAN DEPREMİ Merkez üssü Van - Tabanlı olan depremin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 604 vatandaş hayatını kaybederken 4152 kişi de yaralanmıştır. 2020 ELAZIĞ DEPREMİ 40 saniyeden uzun süren Elazığ depreminin büyüklüğü 6.8 olarak kayıtlara geçmiştir. 41 kişi hayatını kaybederken 1607 kişi yaralanmıştır. 2020 İZMİR DEPREMİ 2023 KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ AFAD, merkezi Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi olan 7,4 büyüklüğündeki depremde saat 06.30 itibarıyla 7 ilde 76 kişinin yaşamını yitirdiğini, 440 kişinin yaralandığını açıkladı.

A HABER GALERİ

İstanbul BÜYÜK DEPREME hazır mı? İBB'ye sert tepki: YETER ARTIK! Bilime sırtını döndü... Sadece algı ve manipülasyon var