Sahte ev ilanına geçit yok! Emlakta doğrulanmış ilan dönemi başlıyor
Ticaret Bakanlığı'nın, emlak alım satımında kayıt dışılığı önlemek amacıyla ilan platformlarında uygulayacağı "doğrulanmış ilan" düzenlemesi yarın(15 Eylül Pazar) başlıyor. 31 Aralık 2024 tarihine kadar geçiş süreci öngörülen düzenleme 1 Ocak 2025 itibarıyla tamamen devreye alınacak.
Emlakta sahte ve hileli ilan dönemi tarihe karışıyor. Ticaret Bakanlığı'nın tüketici mağduriyetinin engellenmesi, sahte ilanlarla vatandaşların karşılaştığı fiyat manipülasyonlarının önüne geçilmesi amacıyla hayata geçirdiği "doğrulanmış ilan" uygulaması yarın (15 Eylül Pazar) başlıyor. Düzenlemeyle birlikte artık yetki belgesi olmayan emlakçılar, emlak portalları üzerinden ilan veremeyecek. Böylece sahte emlak ilanlarının önüne geçilmiş olacak. Bakanlıkça kurulan Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) yarın kısmen hayata geçirilecek, yıl sonunda ise tam anlamıyla devreye girecek.
YETKİ 3 AY GEÇERLİ
Yeni düzenlemede konutunu emlakçıya verecek olan ev sahibi, e-devlet üzerinden emlak işletmesinin Taşınmaz Ticaret Yetki Belgesi numarasını girip emlak işletmesini yetkilendirecek. Emlakçı da almış olduğu yetkiyle bu ilanı emlak sitelerine girebilecek. Kişiler kendi ya da birinci derece akrabalarına ait gayrimenkullerin dışındaki tüm kiralanacak veya satılacak gayrimenkuller için emlakçı yetkilendirecek. E-devlet üzerinden yapılacak yetkilendirmeler 3 ay sürecek ve hem satılık hem de kiralık taşınmazlar için zorunlu olacak.
Tapusuz taşınmazlar bu uygulamaya dahil edilmeyecek. Ayrıca ilanın doğrulanmış olup olmadığını anlamak için doğrulanmış ilanlarda logo bulunacak Yarın uygulamaya geçecek yeni düzenleme çerçevesinde emlak ilan portalları altyapılarını tamamladı. Emlak ofisleri de gerekli hazırlıklar için başvurularına devam ediyor. 70 bin emlakçı yetki belgesini alırken, 20 bin emlak ofisi de yetki için müracaat etti. Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan, yıl sonuna kadar yetki belgesi almış emlakçı sayının 90 bine ulaşacağını belirterek, "Son zamanlarda eğitimlere katılım ve müracaata da baktığımızda bu işin çok hızlandığını görüyoruz. Hızlı bir şekilde emlakçılarımız yetki belgesi almak için uğraş veriyorlar" dedi.
SİSTEM NASIL ÇALIŞACAK?
Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) üzerinden taşınmaz yetki doğrulaması yapılırken taşınmaz malikinin tespitine yönelik olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, hısımlık tespitine yönelik ise Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nden gerekli kontroller yapılacak. E–Devlet yetkilendirme ekranı üzerinden malikin gerçek kişi olması halinde kendisine, tüzel kişi olması halinde ise yetkili temsilcisi olduğu tüzel kişiye ait taşınmazlar listelenecek. Taşınmazın seçilmesi sonrası yetki belgeli emlak işletmesinin numarası girilerek yetki süresi seçilecek. Portal bu yetkiyi kontrol etmeden ilanı yayımlayamayacak.
GÜVEN ORTAMI OLUŞACAK
Yeni sistemin zaman içinde sektöre pozitif yansıyacağını vurgulayan Emart Gayrimenkul Kurucusu Arzu Turan uygulamanın bilgi kirliliğinin önüne geçeceğine ve güven ortamı sağlayacağını belirtti. Turan, "10 birim fiyatlı bir ilanın aynısını bir başkası 8 birim fiyata yayınlayıp olası müşterileri kendisine çekiyordu. Bu tür sahte ilanlar fiyatların yukarı çıkmasına ya da aşağı çekilmesine sebep olabiliyordu. Bilgi kirlilikleri hem sektöre hem bu sektörün profesyonellerine yönelik güven kaybı yaratıyordu" dedi.
HEM KİRA HEM FİYAT DÜŞECEK
Emlak sektöründe doğrulanmış ilan dönemine geçilmesinin kayıt dışı emlakçılığın önüne geçeceğini belirten Gayrimenkul Uzmanı Cüneyt Ateş, emlak satış ve kiralama fiyatlarındaki düşüşün kaçınılmaz olacağına dikkat çekti. Ateş, yeni düzenlemeyle birlikte çok sayıda gerçek olmayan ilanın portallarda yayından kaldırılacağını belirterek, "Şimdiden sahte ilan sayısında düşüş söz konusu. Yarından itibaren bu sayı giderek artacaktır. Bu düzenleme hem satış fiyatının hem de kiraların düşmesine sebebiyet verecektir" ifadelerini kullandı.
YETKİ 3 AY GEÇERLİ
Yeni düzenlemede konutunu emlakçıya verecek olan ev sahibi, e-devlet üzerinden emlak işletmesinin Taşınmaz Ticaret Yetki Belgesi numarasını girip emlak işletmesini yetkilendirecek. Emlakçı da almış olduğu yetkiyle bu ilanı emlak sitelerine girebilecek. Kişiler kendi ya da birinci derece akrabalarına ait gayrimenkullerin dışındaki tüm kiralanacak veya satılacak gayrimenkuller için emlakçı yetkilendirecek. E-devlet üzerinden yapılacak yetkilendirmeler 3 ay sürecek ve hem satılık hem de kiralık taşınmazlar için zorunlu olacak.
Tapusuz taşınmazlar bu uygulamaya dahil edilmeyecek. Ayrıca ilanın doğrulanmış olup olmadığını anlamak için doğrulanmış ilanlarda logo bulunacak Yarın uygulamaya geçecek yeni düzenleme çerçevesinde emlak ilan portalları altyapılarını tamamladı. Emlak ofisleri de gerekli hazırlıklar için başvurularına devam ediyor. 70 bin emlakçı yetki belgesini alırken, 20 bin emlak ofisi de yetki için müracaat etti. Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan, yıl sonuna kadar yetki belgesi almış emlakçı sayının 90 bine ulaşacağını belirterek, "Son zamanlarda eğitimlere katılım ve müracaata da baktığımızda bu işin çok hızlandığını görüyoruz. Hızlı bir şekilde emlakçılarımız yetki belgesi almak için uğraş veriyorlar" dedi.
SİSTEM NASIL ÇALIŞACAK?
Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) üzerinden taşınmaz yetki doğrulaması yapılırken taşınmaz malikinin tespitine yönelik olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, hısımlık tespitine yönelik ise Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nden gerekli kontroller yapılacak. E–Devlet yetkilendirme ekranı üzerinden malikin gerçek kişi olması halinde kendisine, tüzel kişi olması halinde ise yetkili temsilcisi olduğu tüzel kişiye ait taşınmazlar listelenecek. Taşınmazın seçilmesi sonrası yetki belgeli emlak işletmesinin numarası girilerek yetki süresi seçilecek. Portal bu yetkiyi kontrol etmeden ilanı yayımlayamayacak.
GÜVEN ORTAMI OLUŞACAK
Yeni sistemin zaman içinde sektöre pozitif yansıyacağını vurgulayan Emart Gayrimenkul Kurucusu Arzu Turan uygulamanın bilgi kirliliğinin önüne geçeceğine ve güven ortamı sağlayacağını belirtti. Turan, "10 birim fiyatlı bir ilanın aynısını bir başkası 8 birim fiyata yayınlayıp olası müşterileri kendisine çekiyordu. Bu tür sahte ilanlar fiyatların yukarı çıkmasına ya da aşağı çekilmesine sebep olabiliyordu. Bilgi kirlilikleri hem sektöre hem bu sektörün profesyonellerine yönelik güven kaybı yaratıyordu" dedi.
HEM KİRA HEM FİYAT DÜŞECEK
Emlak sektöründe doğrulanmış ilan dönemine geçilmesinin kayıt dışı emlakçılığın önüne geçeceğini belirten Gayrimenkul Uzmanı Cüneyt Ateş, emlak satış ve kiralama fiyatlarındaki düşüşün kaçınılmaz olacağına dikkat çekti. Ateş, yeni düzenlemeyle birlikte çok sayıda gerçek olmayan ilanın portallarda yayından kaldırılacağını belirterek, "Şimdiden sahte ilan sayısında düşüş söz konusu. Yarından itibaren bu sayı giderek artacaktır. Bu düzenleme hem satış fiyatının hem de kiraların düşmesine sebebiyet verecektir" ifadelerini kullandı.