CANLI YAYIN
Gıdada ani fiyat artışı! Üreticiden tüketiciye ulaşana kadar fiyatlar neden artıyor?
Ramazan ayının gelmesiyle birlikte gıda fiyatlarında ani artışlar yaşandı. Seçiminde yaklaşmasıyla manipülasyonlar devreye girdi. A Haber ürünün ilk çıkış noktasında markete kadar olan süreci ekrana taşırken TÜKONFED Gıda Denetim Uzmanı Nurten Sırma önemli değerlendirmelerde bulundu.
31 Mart Yerel seçimlerinin yaklaşması ve Ramazan ayının başlamasıyla gıda fiyatlarında ani yükselişler meydan geldi. Geçtiğimiz yıla göre fiyatı yüzde 195 artan ürünler bulunuyor. A Haber muhabiri Vedat Sezer ürünün ilk çıkış noktasından fiyatları aktarırken ekibimizden Hasan Zahid Ezim vatandaşın alım yeri markete gitti ve aradaki değişimi ekrana taşıdı.
ZAMLAR SEÇİM AYARLI MI?
Gıda fiyatları küresel düzeyde 2,5 yılın en düşük seviyesine gerilerken Türkiye'de aralıksız yükseliyor. Peki fahiş fiyat artışları nasıl önlenecek, hangi adımlar atılacak? Üreticiden tüketiciye ulaşana kadar fiyatlar neden artıyor? Zamlar seçim ayarlı mı? Fahiş fiyatlar üzerinden seçim sonuçları manipüle mi edilmek isteniyor? Seçim öncesi zam silahını kimler çekti? Vatandaşın yanında olan marketler hangileri? A Haber stüdyosuna konuk olan TÜKONFED Gıda Denetim Uzmanı Nurten Sırma önemli değerlendirmelerde bulundu.
SÜT FİYATLARI
Vedat Sezer: Üretici gerçekten çok dertli. Kaliteli üretim oldukça zor bir iş. Bizler şu anda sütün üretildiği hayvancılığın yapıldığı yerdeyiz. Burada inek sütleri 15-16 TL arasında üreticiden alınıyor. Sütü işleyen ve mamül haline getiren sanayiciler bu fiyattan alım yapıyor. Keçi sütü 18-20 TL arasında oluyor. Koyun sütü de 25 ila 30 TL arasında değişiyor. Sanayicinin peşin avans dağıtarak süt aldığını söyleyebiliriz. Burada rakamlar arasında farklar olabiliyor.
PEYNİR VE ET FİYATLARI
Ezine peyniri tescil alan bir üründür. İnek peynirleri mandıradan 250 TL'den çıkış yapıyor. Parakende noktaya bu paraya gidiyor. Koyun ve keçi sütü karışık yapılan peynirler 300 TL civarında oluyor. Çanakkale bölgesinde Karkas et kesim fiyatları 350 TL civarında kasaplardan satılıyor. Kıyma fiyatları ise 300-350 TL arasında satılıyor.
VATANDAŞIN YANINDA DURAN MARKET
Hasan Zahid Ezim: Tarladan ya da üreticiden markete ciddi fiyat farkları var. Bazı marketler ise bu fiyat farkını 2 katına çıkarıyor. Bizler A Haber olarak şu anda vatandaşın yanında olan bir markete geldik. Ramazan ayı boyunca burada fiyatlar sabitlendi. Birçok üründe Ramazan ayına özel olarak indirimler yapılmış. Bu markette et ve süt ürünlerinde indirimler yapılmış durumda. Klasik peynir 195 TL'den satılıyor.
FIRSAT ENFLASYONU
Nurten Sırma: Gıda insanın geleceğini etkileyen bir etkendir. Ramazan ayında gıda ürünlerinde yüzde 25 fazla satış meydana gelir. Ancak fiyatlar vatandaşı oldukça zorluyor. Piyasanın altında olan Eminönü ve Mısır Çarşısı bile artık piyasaya ile aynı durumda. Piyasada soğan ve patates azlığı yaşandı. Denetimlerden sonra depolarda stoklar gördük. Ortam uygunsa fırsat enflasyonu yaratan kesim ortaya çıkıyor. Bunlar hep varlar. Bunlardan bazılarının ticari manevra kabiliyeti çok yüksek. Bunlar tekel oluşturabilecek kadar güçleri olan kesimler.
ÜRÜN BAĞLAMA KABİLİYETİ
Vatandaş ürünü marketlerde ya da benzeri satış yerlerinde buluyor. Ancak burada çoğunluk olarak market zincirlerinin herhangi bir mağazasına gidiliyor. 5-6 marka ve 55 bin mağazanda söz ediyoruz ve bu çok ciddi bir rakam. Perakende noktasında bir mağaza enflasyonu var. Normalde bu kadar güçlü bir yapıda fiyatın dip noktada olması gerekir. Düşük fiyatın oluşması için tam rekabet olması gerekir. Marketler daha ürünü çıkış noktasında bağlama kabiliyetine sahip.
DÖNEMSEL FİYAT OYNAMALARI
Dönemsel uğraşmalar yaşanıyor. Bunların ne olduğu ortada ve iyi niyetli değil. Gıda gerçek bir beka sorunudur. Burada bebeğin beslenmesinden başlayan bir durum var. Vatandaşlar yüksek fiyatlar altında eziliyor ve buna son verilmesi gerekiyor.
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
