Son dakika: Kira artışlarına yüzde 25 sınır getiren önerge kabul edildi
Son dakika haberleri... Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, konut kiralarında yeni zam düzenlemesi hakkında açıklama yaptı. Bakan Bozdağ, "Konut kiraları bakımından 1 Temmuz 2023 yılına kadar yenilecek kira sözleşmelerinde bir önceki seneki kiranın yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde bir artış yapılması imkanı getiriliyor" ifadelerine yer verdi. Takvim gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, Kira artışına yüzde 25 sınırı herkes için mi? Kira artışına yüzde 25’e uyulmazsa ne olacak? sorularını A Haber canlı yayınında yanıtladı. Öte yandan kira artışını yüzde 25 ile sınırlandıran önerge Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ yaptığı açıklamada, "Konut kiraları bakımından 1 Temmuz 2023 yılına kadar yenilecek kira sözleşmelerinde bir önceki seneki kiranın yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde bir artış yapılması imkanı getiriliyor." ifadelerine yer verdi.
Bakan Bozdağ yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi;
Konut kiralarında, 1 yıl süreyle, bir önceki yılın kira bedelinin yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde artış yapılabilecek, üzerindeki artışlar geçerli olmayacak.
Konut kiraları bakımından 1 Temmuz 2023 yılına kadar yenilecek kira sözleşmelerinde bir önceki seneki kiranın yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde bir artış yapılması imkanı getiriliyor.
YÜZDE 25 SINIR HERKES İÇİN Mİ? KARARA UYULMAZSA NE OLACAK?
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ kiracıları yakından ilgilendiren bir açıklama yaptı. Bekir Bozdağ, 1 Temmuz 2023'e kadar kira artış oranın yüzde 25 olacağını açıkladı. Böylece kira artışlarında sabit oran yüzde 25 oldu. Peki 5 yılını dolduran kiracılara nasıl bir artış yapılacak. Bu ay artış yapanlar ne yapacak? Kira artışına yüzde 25 sınırı herkes için mi? Kira artışına yüzde 25'e uyulmazsa ne olacak? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan Takvim gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem değerlendirdi.
Faruk Erdem A Haber canlı yayınında, "Bu açıklamayı bekliyorduk çünkü bunun üzerinde çalışılıyordu. Fahiş kira artışlarının bir şekilde sınırlandırılması regüle edilmesi gerekiyordu. Rayiç bedellere bakıldığı zaman onun çok üstünde kira isteyen ev sahipleri vardı. Mahkemelerde bu konudaki davalar neredeyse 3'e katlanmış durumda." şeklinde konuştu.
İşte Erdem'in canlı yayında öne çıkan sözleri:
"Bazı emlakçıların da buradaki yönlendirmeleriyle ev sahipleri tarafından 'Evden çık' baskısı başlamıştı. Burada ev sahibine rakamlar konusunda yönlendirmeler yapıldı. Ev sahipleri bu hırsla hareket ederken burada bir fırsatçılık ortaya çıktı. Borçlar Kanunu'na geçici bir madde eklenecek. Yüzde 25 ile 1 yıl boyunca sınırlandırılacak. Önümüzdeki yıl 1 Temmuz 2023'e kadar kira artışları yüzde 25'e kadar sınırlandırıldı. Bu süre bittikten sonra yine yasada yer alan 12 aylık TÜFE'ye göre yapılan uygulama sürecek."
"5 yıl meselesi ev sahibi açısında bir hak doğuruyor. Burada ev sahibi 5 yılın sonunda rayiç bedele göre kira isteyebilir. Bunu da yüzde 25 olarak yapabilir. Ama burada ev sahibine kira tespit davası açma hakkı veriliyor. Mahkeme burada benzer kiraları inceleyerek makul bir seviyeye çıkarıyor. Yasadaki bu değişiklik kiracıların lehine gözüküyor ve burada ev sahiplerinden fedakarlık bekleniyor. Böylece piyasa regüle edilecek. Bu yasa ile her kiracı için 1 yıl içinde hak gelmiş olacak. Eğer buna uyulmazsa bir yaptırım olacak mı? Bunun detaylarına yasa içerine bakarak göreceğiz. Aynı zamanda kira uyuşmazlıklarına arabuluculuk şartı getiriliyor."
HEM EV SAHİBİNİN HEM DE KİRACININ HUKUKUNU KORUYAN ORTAK BİR FORMÜL
Bakan Bozdağ, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında kendisinin de yer aldığı toplantıda, bazı başlıklar üzerinde durulduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Birinci başlık ilk defa kiraya verecek ev sahibi ile kiraya tutacak kişi arasında kira miktarıyla ilgili nasıl bir ölçü konabilir, iki tarafın hukukunu koruyan bununla ilgili çalışma yapılması talimatını verdik. Arkasından oturanlarla ilgili artış oranı nasıl olacak, ne olacak, neye göre yapılacak, TÜFE, TEFE, diğer enflasyon rakamları, başka şeyler, bütün bunları da dikkate alarak hem ev sahibinin hem de kiracının hukukunu koruyan ortak bir formül. Bunlarla ilgili çalışmalar yapılıyor."
Denetim mekanizması konusunda da çalışma yapıldığını aktaran Bozdağ, ana çerçeve üzerinde istişarelerin yürütüldüğünü, şu ana kadar da önemli mesafeler alındığını, bazı formüllerin ortaya konduğunu bildirdi.
"ORAN ÜZERİNDEN BİR BELİRLEME YAPACAĞIZ MİKTAR ÜZERİNDEN DEĞİL"
Borçlar Kanunu'nda bu konuda yeteri kadar düzenlemenin bulunduğuna işaret eden Bozdağ, mevcut mevzuattan da ilham alındığını dile getirdi.
Adalet Bakanı Bozdağ, "Oran üzerinden bir belirleme yapacağız. Miktar üzerinden değil. Çünkü oran üzerinden bir belirlemenin makul olacağını düşünüyoruz. Oran üzerinden yaptığımızda maliyet her miktara göre farklı şekilde oluşacaktır. Son aşamaya gelindiğini ifade etmek isterim. Bu, geçici bir düzenleme olacaktır, altını çizeyim. Kalıcı bir düzenleme değil, geçici bir düzenleme yapacağız. Süre bittikten sonra da bu eski hale devam edeceğiz." diye konuştu.
Bakan Bozdağ, soru üzerine kira ihtilaflarını arabulucuya devretmeyi, bu usulle uyuşmazlıkları çözmeyi hedeflediklerini belirtti. Bunun uyuşmazlıkların kısa sürede çözülmesini sağlayacağını kaydeden Bozdağ, taraflar arasındaki ihtilafın husumete dönüşmesinin de bu yolla engelleneceğini ifade etti.
"Değişken bir oran mı olacak?" sorusu üzerine Bozdağ, "Şimdi sabit bir oran olacak. Yine TÜFE vesaire gibi bir esas alınacak ama oran dediğimizde şu anda bu rakamlar yüksek. Bu yüksek rakamların her tarafın kabul edeceği makul bir orana çekilmesi." yanıtını verdi.
Makulü, herkesin kabul edebileceği çözümü aradıklarını vurgulayan Bozdağ, "Ev sahiplerinin, talep sahibi olan kiracıların da hukukunu koruyan, külfeti paylaştıran bir formülü ortaya koyacağız." görüşünü paylaştı.
Bekir Bozdağ, denetim mekanizmasının nasıl olacağı konusunda da çalışmaların sürdüğünü aktardı.
"CEZAİ YAPTIRIM DÜŞÜNÜLMÜYOR"
Sözleşme hürriyetinin korunması gerektiğini belirten Bozdağ, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
"Burada bir hassas terazi dengesi olduğunu ifade etmekte fayda var. Buradaki amaç birilerini cezalandırmak değil, teraziyi dengeli tutabilmek. Bu ihtilaflar hukuki ihtilaf, sonuçta yargıya gidecek. Cezayı gerektiren konu değil, herhangi bir ceza öngörülmesi de söz konusu değil. Sözleşmeden dolayı cezalar hürriyeti bağlayıcı, bir ceza konulmayacağı Anayasa'da açık bir şekilde ifade ediliyor. Herhangi bir cezai yaptırım düşünülmüyor."
İlk defa kiraya vereceklerle ilgili düzenlemenin nasıl olacağının sorulması üzerine Bozdağ, şunları kaydetti;
"Geçici olmak kaydıyla bir formül üzerinde çalışılıyor. Avrupa'nın bazı ülkelerinde uygulanan formüller var. Evin maliyeti üzerinden, emlak değeri üzerinden bir oranlamayla hesap yapan ülkeler var. Vergi geliri üzerinden oranlamayla hesap yapan yerler var. Bu konuda dünyada muhtelif örnekler var. Biz bu örnekleri inceliyoruz. Bize yakın, toplumumuzun kabul edebileceği, doğru olduğunu düşündüğümüz örneklerden istifade edebiliriz. Hollanda'da ve başka ülkelerde bu anlamda birtakım düzenlemeler var. Ev sahibinin hukukunu da kiracının hukukunu da koruyacak. Böylesi bir zamanda fırsatçılık yaparak, fahiş fiyatla hak etmediği kira bedeli almak isteyenin önüne geçilecek. Yoksa hak ettiği kira bedelini herkes alacak. Ülkedeki artan fiyatlar nedeniyle hak etmediği bir kirayı almaması sağlanacak. Yoksa herkes evini dilediği gibi kiraya verecek. Ona bir müdahale yok."
Bir çerçeve çizildiğini, konu üzerinde çalışmaların devam ettiğini dile getiren Bozdağ, "İlk defa kiraya vermede de devam eden kira sözleşmesi içerisinde kira artırımında da belli bir oranın konmasının faydalı olacağı değerlendirildi." ifadesini kullandı.
ÖNERGE KABUL EDİLDİ
TBMM Genel Kurulunda konut kira artışlarının, 1 Temmuz 2023'e kadar, bir önceki kira yılına ait bedelin yüzde 25'ini geçmemesine ilişkin düzenleme kabul edildi