Lahey'de tarihi gün! Katil İsrail ilk kez soykırımla yargılanacak! Mahkemeden "ihtiyati tedbir" kararı
Katil İsrail'in Lahey'de görülen "soykırım" davası ile ilgili karar açıklandı. Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) bugün (26 Ocak 2024) açıkladığı kararda Güney Afrika'nın soykırım iddialarının somut delillere dayandığını ve İsrail'in davanın reddedilmesi ile ilgili başvurusunun kabul edilmediğini duyurdu. Mahkeme "ihtiyati tedbir kararı" aldı. Karar sonrası Filistin'den de bir açıklama geldi. Öte yandan Başkan Erdoğan, Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) katil İsrail'in Gazze'de uyguladığı soykırımla ilgili dava açan Güney Afrika Cumhurbaşkanı Ramaphosa ile bir görüşme gerçekleştirdi. Erdoğan görüşmede dava sürecini değerlendirirken, İsrail'in hak ettiği cezayı alması için azami çaba göstereceğini belirtti.
Uluslararası Adalet Divanı (UAD) Güney Afrika'nın açtığı soykırım davasında, "İsrail Devleti, Gazze'de yürüttüğü askeri operasyonları derhal durdurmalı" talebiyle ilgili, İsrail'in Gazze sakinlerine yönelik öldürme, saldırı ve yıkımla ilgili her türlü eylemden kaçınması ve soykırımı önlemek için tüm tedbirleri almasına hükmetti.
İSRAİL YARGILANACAK
UAD Başkanı ABD'li Yargıç Joan Donoghue, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin, İsrail'in Gazze'deki fillerinin Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle açtığı davadaki ihtiyati tedbir taleplerine ilişkin mahkeme kararını okudu.
İsrail'in 7 Ekim'den sonra Gazze'ye yönelik hava, kara ve denizden başlattığı askeri operasyonların çok büyük sivil can kaybına, sivil altyapının yıkımına ve Gazze nüfusunun büyük çoğunluğunun yerinden edilmesine neden olduğunu kaydeden Donoghue, "Divan, bölgede ortaya çıkan insanlık trajedisinin boyutunun son derece farkındadır ve devam eden can kayıpları ile insanların acılarından derin kaygı duymaktadır." ifadelerini kullandı.
Donoghue, UAD'nin İsrail'in Soykırım Sözleşmesi çerçevesindeki yükümlülüklerinin bazılarını ihlal ettiğine ilişkin ihtiyati tedbir kararı almaya yetkisi olduğunu da belirterek, Güney Afrika'nın İsrail aleyhine ileri sürdüğü iddiaları "makul seviyede" ispatladığına hükmetti.
İSRAİL OPERASYONLARINI DERHAL DURDURMALI
Filistinlilerin Soykırım Sözleşmesinin ikinci maddesinde işaret edilen etnik ve dini bir grup tanımı kapsamında değerlendirilebileceğini kaydeden Donoghue, Divan'ın Gazze'deki felaket boyutundaki insani durumun, tedbir kararını gerektirecek düzeyde "acil tehlike" teşkil ettiğine hükmettiğini de kaydetti.
UAD Başkanı Donoghue, Güney Afrika'nın açtığı soykırım davasında mahkemenin, "İsrail Devleti, Gazze'de yürüttüğü askeri operasyonları derhal durdurmalı" talebiyle ilgili, İsrail'in Gazze sakinlerine yönelik öldürme, saldırı ve yıkımla ilgili her türlü eylemden kaçınması ve soykırımı önlemek için tüm tedbirleri almasına karar verdiğini bildirdi.
UAD Başkanı ABD'li Yargıç Joan Donoghue, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin, İsrail'in Gazze'de Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle açtığı davada talep edilen ihtiyati tedbirlerle ilgili mahkemenin aldığı kararları okudu.
16 OYLA KABUL EDİLDİ
Buna göre Divan, İsrail'in Gazze sakinlerine yönelik öldürme, saldırı ve yıkımla ilgili her türlü eylemden kaçınması ve soykırımı önlemek için tüm tedbirleri almasına 2 aleyhte oya karşı 15 oyla hükmetti.
İsrail'in ordunun soykırım eylemlerinde bulunmamasını sağlaması kararı da 15 lehte ve 2 aleyhte oyla kabul edilirken, İsrail'in soykırım kışkırtıcılığını önlemek veya cezalandırmak için elinden gelen tüm önlemleri almasına ilişkin karar 16'ya karşı 1 oyla kabul edildi.
Divan, İsrail'in Gazze'de Filistinlilerin içinde bulundukları olumsuz yaşam koşullarına karşı acilen ihtiyaç duyulan temel hizmetlerin ve insani yardımların sağlanmasını mümkün kılmak için acil ve etkili önlemler almasına da 16 lehte oyla hükmetti.
Ayrıca İsrail'in soykırımın delillerini muhafaza etmek için gerekli adımları atması gerektiğine de 15 lehte oyla karar veren Divan, hükmedilen tedbir kararların uygulanmasına ilişkin İsrail'in alacağı önlemler hakkında 1 ay içinde Divan'a bir rapor sunmasını kararlaştırdı.
İsrail hükümeti tarafından bu dava için mahkemeye ad-hoc hakim olarak atanan İsrail Yüksek Mahkemesi eski Başkanı Aharon Barak, tüm tedbir kararlarında aleyhte oy kullandı.
A HABER EKİBİ LAHEY'DE
Fatih Özyar- A Haber Muhabiri
Lahey'de bulunan Uluslararası Adalet Divanı önünde ki bekleyiş devam ediyor. Kalabalık hala dağılmış değil ve Filistin Bayrağını alan herkes bu alana geliyor. Yapılan konuşmalarda karar değerlendiriliyor ve olumlu bir şekilde karşılandığını net bir şekilde belirtebiliriz.
Bundan sonra gözler İsrail'e çevrilmiş durumda. Netanyahu nasıl bir adım atacak nasıl bir tepki gösterecek? Daha önce yaptığı açıklamalarda da bu karar uymayacaklarını açıklamış olsalar da uluslararası bir baskı olacağını ve bu baskıya ne kadar dayanacaklarını bekleyip görmek lazım.
Burada alınan kararla en azından İsrail'in soykırım ile yargılanmasının devam etmesi çok önemliydi. Soykırım sözleşmesinin 2. Maddesine uyması gerektiğini ve İsrail'in de bu maddeye imza atan 153 ülkeden biri olduğunu da belirtmemiz gerekiyor.
Burada çok sayıda vatandaş sabah saatlerinden beri Filistin'e desteğini belirtmeye devam ediyor.
Dün Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa ile Başkan Erdoğan'ın telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. Bu telefon görüşmesinde de Başkan Erdoğan Güney Afrika'nın yapmış olduğu soykırım suç duyurusunda da Türkiye'nin de desteğini kendilerine ilettiği söyledi.
Artık bugüne kadar İsrail'e verilen desteğin son verilmesine ve soykırıma son vermesi gerektiğine dair sloganlar atılıyor. Bu karar çok önemliydi ve karardan çıkan sonuç herkesi memnun etmiş durumda. Memnun olmayan varsa bu da İsrail'dir. Karara nasıl tepki verecekler belli değil.
FİLİSTİN'DEN İLK AÇIKLAMA
Kararın ardından Filistin Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yaptı. Açıklamada, Uluslararası Adalet Divanı'nın verdiği kararın memnuniyetle karşılandığı ifade edildi.
GÜNEY AFRİKA: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN BİR ZAFER
Güney Afrika Adalet Bakanı Ronald Lamola, Uluslararası Adalet Divanında (UAD) İsrail aleyhine alınan kararın uluslararası hukuk açısından zafer olduğunu belirtti.
Adalet Bakanı Lamola, Güney Afrika devlet televizyonu SABC'ye yaptığı açıklamada, "Divanın kararı, uluslararası hukuk açısından, Gazze halkı, çocukları ve kadınları açısından bir zafer." değerlendirmesinde bulundu.
"Nelson Mandela'nın şu anda mezarında bize gülümsediğine inanıyorum." ifadesini kullanan Bakan Lamola, mahkemenin tedbir kararlarının ateşkesi getireceğine ve İsrail üzerindeki baskıyı genişleteceğine inandığını vurguladı.
Mahkemeye inandıkları prensipler için gittiklerini ve tehditler aldıklarına dikkati çeken Lamola, hükümet üyeleri ve halkın verdiği güçle hareket ettiklerini belirtti.
Lamola, UAD'nin kararının uluslararası topluma ders niteliği taşıdığını ancak hukuk temelinde hareket eden bir toplumun var olabileceğini dile getirdi.
Bakan Lamola, karardan memnun olduklarını, ateşkese hükmedilmemesi nedeniyle hayal kırıklığı yaşamadıklarını ifade etti.
Afrika Ulusal Kongresi lideri Fikile Mbalula da kararın Filistin'de barışı görmek isteyenler için dönüm noktası olduğunu belirtti.
İSRAİLLİ BAKANDAN SKANDAL TEPKİ
İsrail aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, ülkesi aleyhinde açılan soykırım davasında ihtiyati tedbir kararı alan Uluslararası Adalet Divanını (UAD) "antisemizm" ile suçladı.
Ben Gvir, Lahey'deki UAD'ın, İsrail'in Gazze'deki fillerinin Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle Güney Afrika Cumhuriyeti tarafından açılan soykırım davasında aldığı ihtiyati tedbir kararına ilişkin yazılı açıklama yayımladı.
UAD'yi "Yahudi karşıtlığı" ile suçlayan Ben Gvir, "Lahey'deki antisemit mahkemenin kararı, önceden bilineni kanıtlıyor: Bu mahkeme adalet değil, Yahudi halkına yönelik zulüm arıyor. Holokost sırasında sessiz kaldılar, bugün de ikiyüzlü bir şekilde devam ederek bir adım daha atıyorlar." ifadelerini kullandı.
Filistinlilere yönelik ırkçı, ayrımcı eylem ve söylemleriyle tanınan İsrailli Bakan, "İsrail devletinin varlığını tehlikeye sokan kararlara kulak asılmamalı ve tam zafere kadar düşmanı yenmeye devam etmeliyiz." değerlendirmesinde bulundu.
ERDOĞAN'DAN GÜNEY AFRİKA'YA DESTEK
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede, İsrail'in Filistin'e yönelik saldırıları, Türkiye ile Güney Afrika Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler, bölgesel ve küresel meseleler ele alındı.
Başkan Erdoğan görüşmede, Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) mazlum Filistin halkına yönelik işlenen soykırım suçunun cezalandırılması için İsrail aleyhine açtığı davadan duyduğu memnuniyeti ifade etti. Dava sürecinin değerlendirildiği görüşmede Başkan Erdoğan, Türkiye'nin bu haklı davanın uluslararası hukuk ve insan haklarına uygun şekilde sonuçlandırılması ve insanlık suçu işleyen İsrail'in hak ettiği cezayı alması için azami çaba göstereceğini belirtti.
HAMAS ULUSLARARASI ADALET DİVANININ KARARINDAN MEMNUN
Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas, Uluslararası Adalet Divanının (UAD) Tel Aviv aleyhinde açılan soykırım davasında aldığı ihtiyati tedbir kararına ilişkin memnuniyetini açıkladı.
Hamas, İsrail'in Gazze'deki fillerinin Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle Güney Afrika Cumhuriyeti tarafından açılan soykırım davasında aldığı ihtiyati tedbir kararına ilişkin yazılı açıklama yayımladı.
Bu kararın, Gazze'deki Filistin halkına yönelik her türlü saldırının durdurulması anlamına geldiğine dikkati çekilen açıklamada, "Uluslararası toplumu, düşmanı (İsrail) mahkeme kararlarını uygulamaya zorlamaya ve halkımıza karşı devam eden soykırım suçunu durdurmaya çağırıyoruz." denildi.
İsrail'i soykırım suçu, savaş suçları ve insanlığa karşı suç işlemekten mahkum eden mahkemenin nihai kararıyla İsrailli yetkililerin Uluslararası Ceza Mahkemesinde bu suçlardan sorumlu tutularak yargılanmasına gerektiği belirtilen açıklamada, aynı şekilde Filistin halkının kendi kaderini tayin etme, bağımsız devletini kurma ve zorla çıkarıldığı topraklara dönme haklarının tanınmasının yolunu açması gerektiği kaydedildi.
Hamas'ın Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Filistin davasına ve halkına yönelik "asil ve onurlu" duruşunun takdir edildiği açıklamada, Güney Afrika'nın dava açma kararını destekleyen tüm ülkelere de teşekkür edildi.