Wagner lideri Yevgeniy Prigojin yaşıyor mu öldürüldü mü? Dünyanın merak ettiği konu | Dikkat çeken iddialar
Dünya, Moskova yönetimine isyan bayrağı açtıktan iki ay sonra düşen uçakta ölen Rus paralı asker grubu Wagner lideri Yevgeniy Prigojin'in akıbetini konuşuyor. Rus basını Prigojin’in cesedinin sol elindeki kesik parmağı sayesinde, Utkin’in de Nazi dövmelerinden teşhis edildiğini iddia etti. Dünya medyası ise 2019’da da bir uçak kazasında öldüğü açıklanan Prigojin’in bu seferki ölümüne de şüpheyle yaklaşıyor. Öte yandan ABD Savunma Bakanlığı, Prigojin'in "öldürüldüğünü" öne sürdü. Kremlin, Prigojin'in Kremlin emriyl öldürüldüğüne dair Batı'nın iddialarını yalanladı.
Rus paralı asker grubu Wagner'in lideri Yevgeni Prigojin'in Rusya'nın Tver bölgesinde düşen özel jetin yolcu listesinde olduğunun açıklanması ardından öldüğü duyuruldu. Dün enkaz bölgesinde gerçekleşen çalışmalarda, aralarında Prigojin ve diğer Wagner kurucusu Dmitri Utkin'in de bulunduğu yolcuların cesetlerine ulaşıldığı kaydedilirken, Rus basınında Prigojin'in cesedinin sol elindeki kesik parmağı sayesinde, Utkin'in de Nazi dövmelerinden teşhis edildiği öne sürüldü.
Prigojin ve Utkin ile birlikte uçakta 3'ü mürettebat toplam 10 kişi hayatını kaybetti. Rusya lideri Vladimir Putin, sessizliğini bozarak Prigojin de dahil olmak üzere kazada ölenlerin ailelerine başsağlığı diledi ve "Prigojin kaderi karmaşık, fakat yetenekli bir insandı" dedi.
Bu arada Wagner bağlantılı Telegram kanalı Gray Zone, jetin Rus ordusunca vurulduğunu iddia etti ve Prigojin'in "Rusya'ya ihanet edenler tarafından öldürüldüğünü" savundu. Wagner üyeleri ayrıca intikam yemini ettikleri bir video paylaştı. Videoda maskeli kişiler, "Şu anda Wagner Grubu'nun ne yapacağı hakkında çok fazla şey konuşuluyor. Size tek bir şey söyleyebiliriz, başlıyoruz, hazır olun, bizi bekleyin" dedi.
Wagner'le bağlantılı diğer Telegram kanalları da Prigojin'in ölümünün doğrulanması halinde Kremlin'i ele geçirme sözü verdi. Wagner'in Saint-Petersburg kentindeki merkezindeyse Prigojin ve Utkin için bir anma köşesi oluşturuldu. Çok sayıda ziyaretçi Wagner liderleri için buraya çiçek bıraktı, dua etti.
'EMİR DOĞRUDAN GELDİ!'
Washington merkezli Savaş Çalışmaları Enstitüsü (Institute for the Study of War), Putin'in Rus askeri liderliğine Prigojin'in uçağını düşürme talimatı verdiği iddia etti. Enstitü bunun "Wagner'in 24 Haziran'daki silahlı isyanının Putin'in yanı sıra Rusya Savunma Bakanlığı'nda yol açtığı aşağılanma hissinin intikamını almak için kamuya açık bir girişim" olduğunu öne sürdü. Uçağın düşmesinin arkasında Rus istihbarat servisi FSB'nin olduğu yönünde iddialar da bulunuyor.
Bu arada tüm açıklamalara rağmen, birçok kişi Priogjin'in öldüğüne hala inanmıyor. Bunun en büyük sebeplerinden biri de, Prigojin'in 2019'da yine bir uçak kazasında "ölmüş" olması. Wagner liderinin 2019'da Kongo'da düşen bir uçakta öldüğüne dair haberler yayılmış, ancak Prigojin 3 gün sonra ortaya çıkmıştı. Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'tan Keir Giles, "Uçakta Prigojin adında bir yolcunun olduğu açıklandı ancak birden fazla kişinin adını Prigojin olarak değiştirdiği de biliniyor" sözleriyle bu iddiayı gündeme getirdi. Giles, "Kısa süre sonra Afrika'dan yeni bir videoda ortaya çıkarsa şaşırmayalım" diye konuştu.
Olay sonrası yeniden ortaya çıkan bir videoda, Utkin'in Prigojin'e "Ölüm bir son değil, başka birşeyin başlangıcı" dediği duyuluyor, Prigojin ise "Hepimiz cehenneme gideceğiz ama orada da en iyi olacağız" sözleriyle yanıt veriyor.
ABD BAŞKANI, PUTİN'İ İŞARET ETTİ
ABD Başkanı Joe Biden ilgili "Rusya'da Putin'in dahil olmadığı çok az şey var" dedi. Prigojin'in ölümünü resmen ilan etmeyen Kremlin spekülasyonların ortasında kaza için soruşturma başlattığını duyurmakla yetindi.
PENTAGON PRİGOJİN'İN "ÖLDÜRÜLDÜĞÜNÜ" İDDİA ETTİ
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Tver'de düşen özel jette hayatını kaybeden Rus paralı savaşçı grubu Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin'in "öldürüldüğünü" öne sürdü.
The Hill'in haberine göre, Pentagon Sözcüsü Tuğgeneral Pat Ryde, Prigojin'in ölümüne ilişkin basına açıklamalarda bulundu.
Ryde, ABD'nin Prigojin'in öldürüldüğünü düşündüğünü vurgulayarak, "Çeşitli faktörlere dayalı ilk değerlendirmemiz onun muhtemelen öldürüldüğü yönünde." dedi.
Düşen özel jete "karadan havaya füzenin ateşlendiği yönündeki iddiaları doğrulayacak hiçbir bilgi olmadığını" aktaran Ryde, jetin içinde bir bombanın patlayıp patlamadığı konusunda ise yorum yapmaktan kaçındı.
İKİNCİ UÇAK MUAMMASI
Prigojin'in ölümüyle ilgili kuşkuların odağında bölgede Wagner'e ait ikinci bir uçağın bulunması var. Daha önce de benzer şaşırtma taktikleri uygulayan Prigojin'in bu ikinci uçakta olduğuna dair iddialar bulunuyor. İkinci uçağın, Prigojin'in uçağı düştükten sonra zig-zag çizerek ilginç bir rota seyretmesi de dikkat çekiyor. Moskova yakınlarında izi kaybedilen bu ikinci uçağın numarası RA-02748 olarak veriliyor.
Uçakla ilgili bir iddia ise, kalkıştan hemen önce bir tamir yapıldığıyla ilgili. Kazada hayatını kaybeden hostes Kristina Raspopova'nın bir akrabasının, Telegram'da yayınlanan ifadesine göre, hostes uçuş öncesi akrabalarını arayarak uçakta acil onarım yapıldığını ve tamirat bitince Moskova'ya uçacağını söyledi.
DİKKAT ÇEKEN YOLCU LİSTESİ
Düşen uçaktaki yolcu listesi olukça dikkat çekti. Prigojin'in yanı sıra yardımcısı ve Wagner'in kurucularından Dmitri Utkin ile Sergey Propustin, Yevgeniy Makaryan, Aleksandr Totmin, Valeriy Çekalov, Nikolay Matuseyev'in isimleri yer aldı.
3 kişilik mürettebatın da Aleksey Levşin, Rustam Karimov ve Kristina Raspopova olduğu açıklandı. Dimitri Utkin, Wagner'in kilit isimlerin, Prigojin'in de yakın müttefikiydi. Wagner'in yöneticiliği için ismi geçen kuruculardan biriydi.
Utkin'in Suriye'deki petrol sahalarını korumakla görevli paralı asker birliğinde yer aldığı ve 'silahlı isyan' sırasında başkent Moskova'ya yürüyen konvoyu organize ettiği ileri sürülüyordu.
NE OLMUŞTU?
* Haziran'da Prigojin, Rus ordusunun kendi savaşçılarını hedef aldığını ve 2 binini öldürdüğünü iddia ederek Rus Silahlı Kuvvetleri yöneticilerini devirme sözü verdi.
* Moskova'ya doğru yürümeye başlayan Wagner askerleri, Rusya'nın güneyindeki Rostov kentini ele geçirdi.
* Belarus lideri Aleksandr Lukaşenko arabuluculuğunda Kremlin ile Prigojin arasında yapılan görüşmeler sonucunda Wagner ilerlemesini durdurdu.
* Anlaşma kapsamında suçlamalar düşürüldü ve Prigojin, Wagner üyeleriyle birlikte Belarus'a geçip Minsk'in ordusunu eğitmeyi kabul etti.
* Prigojin son olarak Afrika'dan bir video paylaşmıştı. Ayaklanmadan bu yana ilk kez sessizliğini bozan Prigojin, yeniden Afrika'ya odaklanacaklarını söylüyordu.