Pelosi'nin uçağı Tayvan'a iniş yaptı! ABD ile Çin arasında yüksek gerilim
Dünyanın merakla takip ettiği ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin içinde olduğu uçak Tayvan'a indi. İnişinin ardından açıklama yapan Pelosi "Tayvan ziyareti hiçbir şekilde ABD'nin politikasıyla çelişmiyor." ifadelerini kullandı. Çin yaşanan ziyarete yönelik askeri operasyon başlatacağını duyururken, Pelosi'nin yarın Tayvan Meclisi'nde konuşma yapacağı açıklandı. Peki Pelosi neden Tayvan'ı ziyaret etti? ABD ile Çin arasında savaş mı çıkacak? İşte detaylar... İşte detaylar...
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetini taşıyan uçak Tayvan'a ulaştı.İki haftadır hakkında spekülasyon yapılan, ABD ile Çin arasında gerilime sebep olan ziyaret gerçekleşmiş oldu.
BÜYÜKELÇİLİĞE ÇAĞRILDI
22.16 ABD'nin Pekin Büyükelçisi Burns, Çin Dışişleri'ne çağrıldı
ÇİN UÇAKLARI TAYVANDA
20.08 Tayvan Savunma Bakanlığı: 21 Çin uçağı Tayvan'ın hava savunma sahasına girdi.
ABD UÇAK GEMİSİ TAYVAN'A DOĞRU YOLA ÇIKTI
19.26 ABD Ordusuna ait USS RONALD REAGAN CVN-76 uçak gemisi,Japonya Limanından Tayvan'a ilerlemek üzere ayrıldı.
TAYVAN'DAN ABD'YE KALP
19.10 Tayvan'daki Taipei 101 tower isimli dev kuleye Pelosi'ye hoşgeldin yazısı yansıtıldı. Tayvan ile ABD isimlerinin arasına da kalp emojisi konulması da dikkat çekti.
CANLI ATEŞLEME YAPILACAK
19.00 Çin Doğu Askeri Komutanlığı: Tayvan Boğazı'nda uzun menzilli canlı ateşleme yapacak
ATEŞLE OYNAYAN KENDİNİ YAKAR
18.47Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretini kınadı.
Bakanlık, Pelosi'yi taşıyan uçağın Tayvan'a ulaşmasının hemen ardından yayımladığı açıklamada, Çin muhalefetine ve protestolarına rağmen yapılan ziyaretin "tek Çin" ilkesinin ve Çin-ABD diplomatik ilişkilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri'deki taahhütleri ciddi şekilde ihlal ettiği belirtildi.
Çin'in ziyarete karşı olduğunun, kınadığının ve ABD'yi protesto ettiğinin vurgulandığı açıklamada, "Bu davranış, ateşle oynamak gibi, son derece tehlikeli. Ateşle oynayan kendini yakar." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, Pelosi'nin ziyaretinin Çin'in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal ettiği, Tayvan Boğazı'ndaki barış ve istikrarın altını oyduğu, Tayvan bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere yanlış mesaj verdiği belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
"Dünyada yalnızca tek Çin vardır ve Tayvan onun topraklarının ayrılmaz parçasıdır. Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) hükümeti tüm Çin'in tek meşru temsilcisidir. Tek Çin ilkesi uluslararası toplumun evrensel kabul görmüş mutabakatı, uluslararası ilişkilerin temel normudur."
ABD'nin 1979'da imzalanan Diplomatik İlişkilerin Kurulmasına İlişkin Çin-ABD Ortak Bildirisi'nde ÇHC hükümetini Çin'in tek meşru temsilcisi olarak tanıdığını ve bu bağlamda Tayvan halkı ile kültürel, ticari ve diğer gayrı resmi ilişkilerini sürdürmeyi vaat ettiğinin hatırlatıldığı açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Kongre, ABD hükümetinin parçası olarak, tek Çin politikasına uymakla ve Tayvan bölgesi ile resmi ilişki kurmaktan kaçınmakla yükümlüdür. Çin, ABD Kongresi üyelerinin Tayvan'ı ziyaret etmesine daima karşı çıkmıştır. Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi, Kongre'nin görevdeki liderlerinden olduğuna göre, Tayvan'ı ziyareti ve buradaki etkinlikleri, her ne biçim ve sebeple olursa olsun, ABD'nin resmi ilişkilerin seviyesini yükseltmeye yönelik büyük bir siyasi provokasyonudur. Çin bunu hiçbir zaman kabul edemez, Çin halkı bunu kesinlikle reddeder."
BEYAZ SARAY: EGEMENLİK İHMALİ SÖZ KONUSU DEĞİL
18.31 Beyaz Saray: Ziyaretin Çin'in egemenliğini ihlal etmesi söz konusu değil
ÇİN'DEN İLK AÇIKLAMA
18.15 Pelosi'nin devasa siyasi provokasyon oluşturan Tayvan ziyaretine yanıt olarak, devlet egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumak için gerekli tüm önlemleri alacağız, bunun sonuçları ABD ve Taipei'nin sorumluluğunda olacaktır.
PELOSİ: POLİTİKALARIMIZDA ÇELİŞMİYOR
18.07 Pelosi, Tayvan liderliğiyle görüşmelerinin ortak çıkarları destekleyeceğini vurgulayarak "Singapur, Malezya, Güney Kore, ve Japonya dahil Hint-Pasifik bölgesindeki ziyaretlerimiz ortak güvenlik, ekonomik ve demokratik yönetim odaklıydı. Tayvan liderliğiyle görüşmelerimiz, ortağımıza desteğimizi yeniden teyit edip özgür ve açık Hint-Pasifik bölgesini ilerletmek de dahil olmak üzere ortak çıkarlarımızı destekleyecek. Ziyaret, ABD'nin Tayvan'ın demokrasisini destekleme konusundaki sarsılmaz taahhüdünü onurlandırdı." ifadesini kullandı.
Ziyaretin önemine işaret eden Pelosi, "Dünya otokrasi ve demokrasi arasında seçimle karşı karşıya kalırken, ABD'nin 23 milyon Tayvanlıyla dayanışması bugün her zamankinden daha önemli." değerlendirmesinde bulundu.
Pelosi, Tayvan ziyaretinin hiçbir şekilde 1979 Tayvan İlişkileri Yasası ve uzun süredir devam eden ABD politikasıyla çelişmediğine işaret ederek ABD'nin statükoyu değiştirmeye yönelik tek taraflı çabalara karşı çıkmaya devam ettiğini kaydetti.
NÜKLEER SAVAŞ MI ÇIKACAK?
18.01 Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Eray Güçlüer: Orduların karşılıklı olarak savaşacağı, nükleer silahların kullanılacağı bir savaş olmayacak. Bir küresel mücadele olacak. ABD, Çin'in bütün hamlelerine karşı diplomatik bir adım attı. Çin ise askeri bir adım atıyor. Burada bir dengesizlik var.
ZİYARETİN AMACI NE?
17.50 A News Yayın Koordinatörü Orhan Sali: Tayvan hava sahasını Çin uçakları ihlal ediyor. ABD'nin bu tavrı dünyada provokatif bulundu. Gerilim bölgede daha da artacak. Peki ABD neden böyle bir ziyaret gerçekleştirdi? Çin'in biraz daha istikrarsızlaştırma çabası var. Bu ziyaret aslında siyasi bir sonucu yok. Bölgede tansiyon önümüzdeki giderek yükselecek.
TAYVAN BOĞAZI'NI GEÇTİ
17.42 ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin içinde olduğu düşünülen uçak Tayvan'a yaklaşırken, Çin devlet medyası Çin'e ait savaş uçaklarının Tayvan Boğazı'nı geçtiğini bildirdi.
KREMLİN'DEN AÇIKLAMA VAR
14.10 Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin olası Tayvan ziyaretinin bölgedeki gerginliği artırdığını belirterek, "(Pelosi'nin Asya turu) Bu turla ve olası bir Tayvan ziyaretiyle bağlantılı her şey tamamen kışkırtıcı niteliktedir. Durumu kışkırtırken, gerginliğin artmasına yol açıyor." dedi.
Peskov, başkent Moskova'da, gündemdeki konulara ilişkin gazetecilere değerlendirmelerde bulundu.
TAYVAN'DA ÇİN ALARMI
12.36 Tayvan ordusu, Çin'in gerçekleştirdiği tatbikatlara yanıt olarak askeri tedbirleri arttırdı.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Asya gezisi çerçevesinde Tayvan'ı ziyaret edeceğine ilişkin haberlerin ardından Çin ile Tayvan arasındaki gerilim artmaya devam ediyor. Tayvan'a en yakın noktalardan biri olan Fuzhou eyaletinde askeri tatbikatlar yapmaya başlayan Çin ordusuna yanıt olarak Tayvan tarafı da Çin'den gelebilecek ani bir saldırıya karşı bugün itibarıyla askeri güvenlik önlemlerini arttırdı.
ASYA PİYASASINI ETKİLEDİ
11.05 Asya borsalarında, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin olası Tayvan ziyaretine ilişkin endişelerle haftanın ikinci işlem gününde sert düştü.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin Hint-Pasifik ülkelerine yapması beklenen ziyaret jeopolitik risk algısını artırdı.
ZİYARET İDDİALARI GÜNDEME GELDİ
10.08 ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin, Pasifik ülkeleri turunda Malezya'daki temaslarının ardından bu akşam Tayvan'ı ziyaret etmesinin beklendiği iddia edildi.
Tayvan gazetesi China Times'ın haberinde, Pelosi'nin bugün yerel saatle 22.30'da (TSİ 17.30) Taipei'ye geleceği ve geceyi Ada'da geçireceği ileri sürüldü.
NE OLMUŞTU?
Pelosi'nin gezi kapsamında Tayvan'ı ziyaret edeceğine ilişkin söylentiler, ABD-Çin ilişkilerinde gerilime sebep olmuştu.
Olası ziyaret nedeniyle ABD ve Çin ordularının Tayvan yakınlarındaki askeri hareketliliği arttığı gözlenmişti.
ABD donanmasının Pasifik'teki 7. filosuna bağlı görev yapan Ronald Reagan savaş gemisi, hafta başında harp filosuyla Singapur'dan ayrılarak kuzeydoğu yönünde Güney Çin Denizi'ne doğru hareket etmişti.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu donanması da hafta sonunda Tayvan Adası'nın karşı kıyısındaki Fucien ve Güney Çin Denizi kıyısındaki Guangdong eyaletlerinde tatbikatlar düzenlerken, bölgeler gemi trafiğine kapatılmıştı.
NİSANDA PLANLANAN ZİYARET İPTAL EDİLMİŞTİ
82 yaşındaki Pelosi'nin nisanda Tayvan'a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19'a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, "25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı" olacak. Daha önce 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.