Rusya - Ukrayna arasında şimdi de sosyal medya savaşı! Batı medyası devrede! Bir füze kadar etkili algı operasyonları...
Rusya Ukrayna savaşında gerilim giderek tırmanırken bir yandan da sosyal medyada yayılan yalan haberler okurların doğru bilgilendirilmesinin önüne geçiyor. Özellikle batı medyası tarafından yapılan algı operasyonlarıyla Ukrayna'da çok sayıda gerçekleşmemiş olay yaşanmış gibi aktarılıyor. Sosyal medyada paylaşılan bir görselinbile bazen bir tank ya da füze kadar etkili olduğunu söyleyen SODİMER Başkanı Levent Eraslan,algı operasyonlarıyla insanların korkutulduğunun altını çizdi. İşte detaylar...
Rusya Ukrayna savaşı 7. gününde de devam ediyor. Bu sabah saatlerinde Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna'nın Herson kentini ele geçirdiğini duyurdu. Diğer yandan bugün gerçekleştirilecek müzakerelerin ertelendiği ifade edildi; ardından da Kremlin, "Biz müzakere için hazırız" mesajı verdi.
Öte yandan 7 gündür sosyal medyada dönen pek çok patlama ve facia görüntülerinin savaşın yıkıcı boyutunu gösterdiği iddia edildi. Ancak yetkili mercilerden bu görüntülerle ilgili yalanlamala haberleri peş peşe geliyor.
Yapılanlar bir algı operasyonu mu? Batı medyası olayları istediği gibi mi algılıyor? Rusya-Ukrayna savaşının seyri bu algı operasyonlarından nasıl etkilenir? Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan son durumu sabah.com.tr'ye değerlendirdi.
SOSYAL MEDYA ALGI YÖNETİMİ İÇİN İDEAL
Batı'nın algı operasyonlarından bahseden Eraslan, "Sosyal medya bir hibrit savaş aracı. Dünyanın 3'te2'si kullanıyor ve yoğun bir etkileşim var. Fakat sadece sosyal medya iletişim, ekonomi ve diplomasi için değil. Algı yöntemi için de ideal. Sosyal medya enformasyonun yanı sıra dezenformasyonun yapıldığı bir alan" diyerek sosyal medyayı tanımladı.
"KORKUTMA VE MOTİVASYON DÜŞÜRMEYE YÖNELİK HAREKETLER"
Rusya ve Ukrayna'nın sosyal medya durumlarını değerlendiren Eraslan, "Savaştan tam 1.5 ay önce, Rus sosyal medya hesapları ile yeni nesil zeka sistemiyle Rusların güçlü, Ukrayna'nın zayıf olduğuna yönelik haberler yapıldı. Rusların güçlü ve bir günde bir şehri alabileceğine dair bilgiler verildi. Korkutma ve motivasyon düşürmeye yönelik hareketlerde bulunuldu. Son iki haftadır ise Ukrayna ile ilgili içerik yayınlayan hesapların yüzde 56'sı sahte" dedi.
64 KİLOMETRELİK KONVOY YAKLAŞIYOR
"Sosyal medya tank, tüfek ve topla savaşanlardan daha büyük bir etki yaratıyor" diyen Eraslan, "Sığınaklardan gelen fotoğrafları görüyorsunuz. Herkesin elinde telefon var. Mesela bir haber yapılıyor, '64 kilometrelik konvoy yaklaşıyor' diye. Bu haberi görenler insani olarak korkuyor. Şu anki algı yönetimi bu" diyerek durum değerlendirmesi yaptı.
SAYILARLA VE İSTATİSTİKLERLE KORKU POMPALANIYOR
Şu anda en çok görülen şeylerden birinin fotoğaf ve video manipülasyonu olduğunu söyleyen Eraslan, "Sayılarla ve istatistiklerle korku veriliyor. '5 bin asker, binlerce ton ağırlığında patlayıcı' gibi haberlerle insanların endişe seviyeleri artıyor. Daha önce hiç videonun bu kadar çok kullanıldığı bir süreç olmamıştı, bu dünya tarihinde de bir ilk. Suriye olaylarında da bu kadar çok görsel kullanılmamıştı. Yalan haberler ve cımbızlama tekniği devrede" dedi.
"TEYİT MEKANİZMALARINI DEVREYE SOKMAK"
Sosyal medyada dolaşan yalan yanlış bilgilere karşı ne yapmamız gerektiğini de açıklayan Levent Eraslan dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle anlattı:
"Sosyal medyada gördüğümüz her tweet, ileti ve olayı paylaşmanın anlamı yok. Paylaşım nereden gelmiş, resmi kaynaklar teyit etmiş gibi bazı ilkeler belirlemek gerekiyor. Çok yalan haber ve manipülasyon çok büyük etkilere neden olabiliyor. Soğukkanlı olarak şüphe ve teyit mekanizmalarını ilerletmeliyiz."
"TÜRKİYE SALDIRILARI ANBEAN TAKİP EDİYOR"
Siber savaşlara da dikkat çeken Eraslan, "Putin'in askeri hacker grupları var ve saldırıları var. Ancak bazı hacker gruplarıda saldırılar düzenleyerek Rusya Savunma Bakanlığı ve televizyon sistemlerini hackleyip bilgileri internete sızdırdılar. Bunun dışında DDOS denilen dağınık ataklar yapılıyor. DDOS denilen dağınık ataklar yapılıyor. Örneğin, 200 bin kişi taş atıp sistemlere saldırıyorlar. Bu 200 bin kişinin kim olduğunu bulmam mümkün değil. Ancak Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi şu anda bu saldırıları anbean takip ediyor. Ülkemize dönük bir şey var mı dikkate alınıyor ve inceleniyor" sözlerine yer verdi.
"ARTIK SAVAŞLAR DEĞİŞTİ"
Twitter, Google ve YouTube gibi mecraların da adımlar attığını anlatan SODİMER başkanı, "Artık 21. yüzyıl savaşları sahada tank, tüfek, top ve askerle değil, dijital saldırılarla ortaya konuluyor. Bu yüzden de buna göre önlem almak gerekiyor" dedi.
"BİR TANK KADAR ETKİLİ"
Sosyal medyanın savaşa etkilerinden bahseden Eraslan, "Sosyal medya tarafların gücünü artırabilir, propaganda gücünü artırır. Belki bir füzeye yön vermez, ancak kamuoyu yaratarak füzenin atılmasını engeller. Bir tank bir tüfek kadar etkilidir" dedi.
İLGİNÇ BİR NOKTA
Ayrıca ilginç bir noktada dikkat çeken Eraslan, Rusya'nın Rus halkının tepkisini çekmemek için yaptığı bir şeyden şöyle bahsetti:
"Normalde savaşlarda kutsal alanlarda yıkım görüntüleri olur. Ancak iki Ortodoks inancına sahip ülke savaşıyor. Bu nedenle yapılırsa halk Putin'e direkt olarak tepki gösterir. Ukraynalıları bir kilisenin yıkıldığına dair görüntüleri servis ederse işte bu algı yönetimidir"
"TÜRKİYE'YE DE BENZER ŞEYLER YAPILDI"
Daha önce Türkiye'nin Suriye'ye yaptıkları harekatlarda, yapılanları çarpıtan haberlerle Rusya Ukrayna savaşının benzer yönlerini değerlendiren Eraslan, "Benzer yönleri çok var. Savaşın bu boyutu devam ediyor" dedi.
BAŞKAN ERDOĞAN'IN SÖZLERİNE DİKKAT ÇEKTİ
Batı'nın tek yanlı yayın yapması ve Sputnik ile RT gibi Rus kanallarına erişim engeli getirmesinden de bahseden Eraslan, "Batı'nın elbette burada bir oyunu var. İkiyüzlülüğünü yine gösteriyor. Zamanında Türkiye'ye niye yapmadılar, Başkan Erdoğan da benzer bir şeyi söyledi zaten geçtiğimiz günlerde" sözlerine yer verdi.