Emeklinin zam hesabı

Ekonomi yönetimi bugünlerde emeklilerin maaş farklılıklarını masaya yatırarak bir çözüm üretmeye çalışıyor. Daha önce yapılan intibak çalışmaları ile bu makas bir nebze kapatılmıştı. Özellikle zam sistemiyle ilgili bir çalışma yapılması da gerekiyor. Emekliler yılda iki kez zam alıyor. SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ocak ve temmuz aylarında bir önceki 6 aylık enflasyon kadar zam veriliyor. Memur emeklileri ise ocak ve temmuzda toplu sözleşmeyle belirlenen rakamı alıyor ve bunun üzerinde bir enflasyon oluşursa da fark ödeniyor.

TEMMUZDA ÖDENECEK
Önümüzde temmuz zamları var. Bunun için ocak ayından temmuza kadar oluşacak 6 aylık enflasyon belirleyici olacak. İlk 4 aylık enflasyon bize bununla ilgili bir ipucu verdi. Buna göre, yüzde 5.71'lik 4 aylık enflasyon önemli bir veri.

Bunun üzerine mayıs ve haziran enflasyonları da eklenecek. İki aylık veri artı çıkarsa oran artacak. Eksi çıksa bile SSK ve Bağ-Kur emeklileri için yüzde 5 civarında bir zam oluşacak. Memur emeklileri ise toplu sözleşme gereği yüzde 4 temmuz zammı alacak. Ocak ayındaki yüzde 3'lük zamların üzerinde enflasyon oluşursa bunu da fark olarak maaşlarında görecek. Yüzde 5.71'e göre 2.71'lik bir fark şimdiden ortaya çıkmış durumda.

YENİ ÜCRETLER
Yüzde 5.71 zam ile en düşük maaş; 2000'den önce emekli olan SSK'lılarda bin 402 liradan bin 482 liraya, 2000'den sonra emekli olan SSK'lılarda 836 liradan 883 liraya, Bağ-Kur esnaf emeklilerinde bin 218 liradan bin 287 liraya, Bağ-Kur tarım emeklilerinde 950 liradan bin 5 liraya yükselecek. Halen bin 500 lira alan emeklinin maaşı 85 lira artışla bin 585 liraya, 2 bin lira alanın maaşı 114 lira artışla 2 bin 114 liraya çıkacak. Mevcut rakama göre, en düşük memur emeklisi aylığı yüzde 2.71 enflasyon farkı ve yüzde 4 zam ile bin 658 liradan bin 771 liraya çıkacak.
EŞİT ARTIŞ OLUR MU?
Tüm kurumlar Sosyal Güvenlik Kurumu çatısı altında birleşmesine rağmen emeklilerin zam hesapları farklı uygulanıyor. Bu konuda da aynen promosyonda olduğu gibi bir norm birliği sağlanabilir. Bunun için toplu sözleşmelerde sadece memur emeklisi değil tüm emekliler göz önüne alınırsa hem zam oranları önceden belirlenmiş olur hem de tüm emekliler enflasyon farkı alabilir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
29.01.1971 doğumluyum. 01.04.1986 SSK girişim var. Bag-Kur'a geçişim 02.11.1997. 6554 gün. 31.01.2016 tekrar sigortaya geçişim oldu. 1693 günüm var. Sami KIR
İlk sigorta girişiniz staj değilse 25 yıl 49 yaş şartınız var. SSK (4A) olarak devam ederseniz ve son 7 yılda bin 260 gün kalırsanız priminiz tamam. Tekrar Bağ-Kur'a geçerseniz 9 bin gün prim gerekir.
05.10.1971 doğumluyum. 18.10.1991 tarihinde sigortalı oldum ve halen çalışmaya devam ediyorum. 6 bin günden fazla primim var. Yeşim ŞANLI
20 yıl 48 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. Yılınız ve priminiz tamamlanmış. Yaşınızın dolacağı 05.10.2019 tarihinde emekli olursunuz.
19.12.1967 doğumluyum. 1987 yılında askerlik yaptım. 05.04.1989 tarihinde ise işe girdim. Halen çalışıyorum. Emekli olabilir miyim? Hakan KURU
25 yıl 51 yaş ve 5 bin 450 gün şartınız var. Yıl ve prim tamam. Yaşı bekliyorsunuz. 11 aylık askerlik borçlanması yaparsanız 50 yaşında 19.12.2017'de emekli olursunuz.
Maaş ödenmez
20.01.2015 tarihinde başladığım işimden 31.05.2017 tarihinde evlilik sebebi ile ayrılacağım. İşsizlik maaşı alabilir miyim? Asuman DURMAZ
Evlilik sebebiyle işten ayrılırsanız, maalesef işsizlik maaşı alamazsınız. Ancak evliliğin üzerinden 1 yıl geçmemişse tazminat alabilirsiniz.
Tazminat ödersiniz
4 yıldır çalıştığım işyerimden istifa edeceğim. İşveren benden tazminat talep edebilir mi? Musa K.
İş sözleşmesi sona ererken, her iki tarafın da bildirim zorunluluğu var. Kıdeme göre belli sürelerde bildirim yapmak gerekiyor. Sizin için bu süre sekiz hafta. Yoksa bu süre kadar ücret ödersiniz.
Taksitle ödeme olmaz
Bir özel şirkette çalışıyorum. İşveren beni çıkarttı. Ancak tazminatımı taksitle ödemek istiyorlar. Buna hakları var mı? Aslan KARA
İş Kanunu'na göre, tazminatın tek seferde ödenmesi gerekir. Dolayısıyla taksitle veya para olmayan bir şeyle ödenemez. Taksit işçi ile işveren anlaşırsa mümkün olabiliyor.
Sorularınızı bekliyoruz
Sorularınızı bizesorun@ sabah.com.tr ve faruk.erdem@sabah.com. tr adresine gönderebilirsiniz. Ayrıca bize Twitter'dan @ farukerdem adresinden ulaşabilirsiniz.