Berat Gecesi ne oldu? Levh-i Mahfuz ve İnzal nedir, ne demek?

Her yıl Şaban ayının 15. gecesi kutlanan rahmet ve af kapılarının açıldığı Berat Gecesi'nde Müslümanlar vakitlerini ibadet ve dua ile geçirerek yüce Allah'ın hoşnutluğunu kazanmaya çalışırlar. Kadir Gecesi'nde Hz. Muhammed'e ilk kez ve parça parça indirilmeye başlanan Kur'an-ı Kerim'in Levh-i Mahfuz'dan Dünya semasına toptan indirildiği gecedir, Berat Kandili. Peki Berat gecesi ne oldu? Levh-i Mahfuz ve inzal nedir, ne demek?

LEVH-i MAHFÛZ NEDİR?

Bütün nesne ve olaylara ilişkin ilâhî ilim ve takdirin kayıtlı bulunduğu kitap. Sözlükte "yazı yazmaya uygun yassı ve düzgün yüzey" anlamındaki levh ile "korunmuş" mânasındaki mahfûz kelimelerinden oluşan levh-i mahfûz "üzerine yazı yazılan, silinmekten ve değişikliğe uğramaktan korunmuş düzgün satıh" demektir.

Levh-i mahfûz terkibi, Kur'an'ın çok şerefli ve değerli olduğu ve levh-i mahfûzda bulunduğu ifade edilen bir sûrede geçer (el-Burûc 85/21-22). Kur'ân-ı Kerîm'de levh-i mahfûz yerine "kitâb" (el-En'âm 6/38; Kāf 50/4), "kitâb mübîn" (Yûnus 10/61; Sebe' 34/3), "kitâb meknûn" (el-Vâkıa 56/78), "kitâb mestûr" (el-İsrâ 17/58; el-Ahzâb 33/6), "ümmü'l-kitâb" (er-Ra'd 13/39; ez-Zuhruf 43/4) terkipleri de kullanılır. Zira müfessirlere göre Kur'an'da bunlarla kastedilen şey levh-i mahfûzdur (İbnü'l-Cevzî, V, 450; VI, 189, 481; Fahreddin er-Râzî, XXIX, 237). Bu tür âyetlerin genel muhtevasından anlaşıldığı üzere kâinatta meydana gelecek bütün varlık ve olaylar bu kitapta yazılmıştır. Gökte ve yerde küçük büyük ne varsa, insanların ecelleri, fertlerin ve milletlerin başına gelecek musibetlerin tamamı Allah'ın ilminde yer almış ve levh-i mahfûz denilen bir kütüğe kaydedilmiştir.

Hadis literatüründe levh-i mahfûz terkibine rastlanmamışsa da levh kelimesinin geçtiği hadisten başka (Müsned, IV, 430-431) daha çok kader konusuyla bağlantılı olarak "kitâb" kavramının bu mânada kullanıldığı görülmektedir (Wensinck, el-Muʿcem, "ktb" md.). Bu tür hadis rivayetlerinde âlem henüz yaratılmadan tabiatla, ayrıca şuurlu şuursuz canlılarla ilgili her şeyin takdir edilip planlandığı ve bir kitapta kaydedildiği ifade edilmektedir.

İslâm âlimleri levh-i mahfûzun keyfiyeti hakkında farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. 1. Levh-i mahfûz gayb âlemine ait bir husus olup mahiyeti bilinmemektedir. Tasvirine ilişkin rivayetler asılsız ve felsefî teorilere bağlı yorumlar anlamsızdır. Sadece onun bütün nesne ve olayların ilâhî kalemle yazıldığına, Allah'ın tabii ve içtimaî kanunlarını ihtiva eden bir kitap olduğuna inanmak gerekir. Râgıb el-İsfahânî ile Selefiyye âlimleri bu görüştedir (İbn Kayyim el-Cevziyye, s. 39-41; Şerḥu'l-ʿAḳīdeti'ṭ-Ṭaḥâviyye, s. 159; Reşîd Rızâ, VII, 394-395, 471-472). 2. Levh-i mahfûz Allah ile melekleri arasında bir vasıtadır. Yedinci kat göğün üstünde olup arşta ve İsrâfil'in gözleri önünde bulunur. İçinde bütün nesne ve olayların bilgisi ayrıntılı olarak yazılmıştır. Allah bir şeyi yaratmayı dilediği zaman bu, levh-i mahfûz aracılığıyla İsrâfil'e intikal eder ve gerçekleşmesi için Cibrîl'e emir verilir. İbn Abbas'a atfedilen rivayetlere dayanan bu görüş Ehl-i sünnet çoğunluğuna aittir (Makdisî, I, 161-164; Gazzâlî, s. 212; Kurtubî, XIX, 198; İbn Kesîr, I, 14). 3. Levh-i mahfûz en büyük feleğe ait küllî nefistir. Bilginin âlimin zihninde ortaya çıkışı gibi varlık ve olaylar da levh-i mahfûzda zuhur eder. İbn Sînâ gibi bazı İslâm filozofları bu görüşü benimser (Gazzâlî, s. 212; İbn Teymiyye, IV, 255). Sünnî kelâmcılar, kıyametin kopması için İsrâfil'in sûra ilk defa üflemesinin ardından helâk olmayacak nesneler arasında levh-i mahfûzun da bulunduğunu kabul eder (Ebû Azbe, s. 24).

Gayb âlemine ilişkin bir konu olması dolayısıyla levh-i mahfûz hakkında benimsenecek görüş âyetlere ve sahih hadislere dayanmalıdır. Bu sebeple levh-i mahfûzun, Selefiyye âlimlerinin belirttiği gibi mahiyeti bilinmeyen ve ilâhî ilmi ihtiva eden bir kitap olduğu şeklindeki görüşün kabul edilmesi isabetli görünmektedir (ayrıca bk. KADER)

İNZAL NE DEMEK?

Değişik kelimeler üzerinden imza sözcüğü Türkçe kapsamında ifade edilir.

- İndirme

- İndirilme

Her iki şekilde de inzal kelimesi tek başına veya cümle içerisinde kullanılabilir.

İNZAL TDK SÖZLÜK ANLAMI NEDİR?

Türk Dil Kurumu açısından yeni aynı şekilde inzal kelimesi, 'İndirme ya da indirilme,' anlamları kapsamında ifade edilir. Ancak bu kelimelerin inzal sözcüğü yerine Türkçede daha fazla kullanıldığını söylemek mümkün. Aynı zamanda birçok farklı ve eski dönem eserleri ile beraber kaynaklarda karşı karşıya kalınan bir kelime olarak ön plana çıkıyor.

BERAT KANDİLİ'NDE DUALAR KADERİ DEĞİŞTİRİR Mİ?

Değişmez. Kader ezelde Levh-i Mahfuz adlı kitapta yazılmıştır. Sonradan bir şeyin yazılmadığı levh-i mahfuzda olacak değişiklikler de (ömrün uzaması ya da kısalması) ezelde yazılmıştır. Allah'ın ezelde takdir ettiği ilim nasıl ise, levhi mahfuzdaki değişiklikler de ona uygun olur. Yani Allah, ezelde her şeyi takdir etti. Bunlardan bir yıl içerisinde olacakları Berat Kandilinde meleklerine bildirir.

BERAT KANDİLİ GECESİ NE OLDU?

Berat Kandili, Kur'an-ı Kerim'in Levh-i Mahfüz'dan Dünya semasına toptan indirildiği mübarek gecedir. Buna "inzal" denilmektedir. Kadir Gecesi'nde Hz. Muhammed'e ilk kez ve parça parça indirilmeye başlanmıştır. Buna da "tenzil" denir.

Hazreti Muhammed'in, Berat Gecesine ilişkin şöyle buyurduğu ifade edilir: "Şaban ayının 15'inci gecesini ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve 'Yok mu tövbe eden, tövbesini kabul edeyim. Yok mu rızık isteyen, rızık vereyim. Yok mu şifa isteyen, şifa vereyim. Yok mu başka isteği olan ona da istediğini vereyim' şeklinde buyurur.