Asırlar sonra ortaya çıktı! İşte tarihi değiştirecek belge
Oxford Üniversitesi'nin hazırladığı kitapta tarihe "veba ölümü" olarak geçen Osmanlı elçisi Cordoani Mustafa'nın aslında bir cinayete kurban gittiği ortaya çıktı. Diplomatik vahşete ilişkin asırlar sonra yayınlanan belge niteliğindeki kitap adeta ezber bozdu. Tarihi skandalın son dakika detaylarının ortaya çıktığı kitap Türkçe'ye de çevrildi. İşte Venedik'te asırlar öncen işlenen ve bugün kayıtları değiştirecek o gelişme...
- Yaşam
- Giriş Tarihi: 15.11.2020 | 13:20
Venedik'te bundan 444 yıl önce vebadan öldüğü iddia edilen Osmanlı elçisi Cordoani Mustafa'nın bir suikasta kurban gittiği, aslında veba salgınından değil bir katliam neticesinde öldürüldüğü ortaya çıktı. Yeni bilgiler ışığında tarihi nitelikteki ayrıntılar tarihçi bilim insanlarını da yeni bir tartışma konusunun ortasında getirdi. Tarihi cinayete ilişkin son dakika detayları, Oxford University Press'in diplomatik belgelere dayandırarak yayınladığı ve geçtiğimiz ay Türkçe de basılan "Venedik Gizli Servisi" isimli kitapta yer aldı.
ONLAR KONSEYİ İSİMLİ KURUL SİYASİ SUİKASTLAR YAPMIŞ
Venedik 16. ve 17. yüzyıllarda Avrupa'nın en güçlü istihbarat teşkilatlarından birine sahipti. Bu teşkilat 'Onlar Konseyi' adlı kurul tarafından yönetiliyordu. Teşkilat sadece bilgi toplamıyor 'örtülü' suikastlar da yapıyordu. Buna göre Oxford University Press'in bastığı ve geçtiğimiz ay Kronik Kitap tarafından 'Venedik Gizli Servisi' adıyla Türkçe yayımlanan kitapta bu operasyonlardan biri anlatılıyor. Kitap Venedik arşivlerinden çıkan mektuplar ve diplomatik belgelere dayanılarak hazırlanmış.
MÜSLÜMAN OLDU MUSTAFA ADINI ALDI VE 'ONLAR KONSEYİ' DEVREYE GİRDİ!
Kitaba göre, Venedikli Cordoani, Müslüman olduktan sonra Mustafa adını aldı. Yetenek ve zekâsıyla öne çıkan Mustafa, devrin sadrazamı Sokullu Mehmet Paşa'nın maiyetinde çalışmaya başladı. Paşa'nın verdiği diplomatik nitelikli özel vazifeleri yapıyordu.
SOKULLU MEHMET PAŞA ESİRLER İÇİN GÖREVLENDİRMİŞTİ
Tarihi değiştirecek kayıtların yayınlandığı kitap ile ortaya çıkan son dakika bilgilerine göre 1574'te, Sokullu tarafından Venedik'teki esirlerin serbest bırakılması için görevlendirildi. İstanbul'daki Venedik elçisi Balio ülkesine yazdığı mektupta, asıl adı "Cordoani" olan Mustafa'nın Venedik aleyhine faaliyet gösteren 'zeki ve tehlikeli bir casus' olduğunu bildirdi.
ÖLDÜRME KARARI ALINDI FAKAT SEZİLMEMESİ GEREKİYORDU
Bunun üzerine istihbaratı yöneten 'Onlar Konseyi' Mustafa'yı öldürme kararı aldı. Ancak resmi elçi olduğu için bunu kimse sezmeden 'örtülü' bir şekilde yapmaları gerekiyordu. Zehirlemeye karar verdiler. Ancak iki ayrı zehir fayda etmedi. Üçüncü bir zehir hazırladılarsa da yine başaramadılar. Mustafa'yı İstanbul'a dönerken gemide zehirleme planı da başarısız oldu.
"VEBADAN ÖLDÜ" DEDİLER
1576'da 'şehri altüst eden yıkıcı veba esnasında' Mustafa tekrar 'resmi bir görev' için Venedik'e gitti. Konsey suikast için yine harekete geçti. Mustafa, 'Kaptan Trec' kod adlı kişi tarafından öldürüldü. Suikastın üzeri, salgın bahanesiyle örtüldü.
"İSTANBUL'A YALAN BİLGİ İLETİLDİ"
İstanbul'daki Venedik elçisi, gizli servisin istediği gibi Cordoani Mustafa'nın vebadan öldüğünü, cesedinin ise sokakta tesadüfen bulunduğunu İstanbul'a Topkapı Sarayına bildirdi. Tamamı kayıt altına alınan yazışmalar yıllar sonra ortaya çıkınca, suikast da aydınlatılmış oldu.Venedik İstihbaratı 'Ducale Palazzo' denilen saraydan yönetiliyor, dünyanın her tarafından bu saraya istihbarat akıyordu. Çapkınlıklarıyla tarihe geçen Giovanni Giacomo Casanova da Venedik istihbaratının en meşhur ajanlarından biriydi.
TÜRKÇE'YE DE ÇEVRİLDİ
Hürriyet'in haberine göre; Venedik'te gerçekleşen diplomatik vahşetin, suikast planından toplantılarına kadar tüm son dakika ayrıntılarının yayınlandığı kitap Türkçe'ye de çevrildi. Kitabın ismi orijinali ile aynı olan 'Venedik Gizli Servisi' olarak belirlendi. İşte Osmanlı elçisi Cordoani Mustafa'nın kurban gittiği suikastın anlatıldığı kitap.