Hadi ipucu: Görme engellilere yardımcı olan eğitimli köpeklere verilen ad nedir? Hadi 7 Ocak

Hadi ipucu sorusu yayınlandı. 7 Ocak hadi ipucu sorusu her zaman olduğu gibi hadi instagram hesabından açıklandı. Binlerce kişi hadi ipucu ile ilgili yapılan açıklamayı merak ediyor. Hadi instagram hesabından yapılan açıklamada; "Görme engellilere refakat ederek onların bağımsız hareket etmelerine yardımcı olan özel eğitimli köpeklere verilen ad nedir biliyor muyuz?" denildi. Peki, Görme engellilere yardımcı olan eğitimli köpeklere verilen ad nedir? İşte hadi ipucu sorusu 7 Ocak...

HADİ İPUCU SORUSU (7 OCAK 2019)

Soru: Görme engellilere yardımcı olan eğitimli köpeklere verilen ad nedir?

Cevap: REHBER KÖPEK

REHBER KÖPEK NEDİR?

Köpeğin sizde bulunduğu süre boyunca (Beklenmedik bir sağlık sorunu veya bakımı ile ilgili bir sıkıntı çıkmadığı sürece 8-10 yıl) mama, veteriner ve hatta gerekli oyuncaklarını rehber köpekler derneği karşılıyor.

REHBER KÖPEKLER HAKKINDA BİLGİ

Ne yapıyor?

En çok kullandığınız rotalarda sizi A noktasından B noktasına götürüyor. Bu rotalar eğer çalışıyorsanız evden-işe, işten-eve, evden – markete, evden- en sık gittiğiniz cafe veya restorana olabilir.

Tüm merdivenlerde, kaldırım uçlarında durarak size bir engel olduğunu haber veriyor.

Ama nerede olduğunu köpek hiçbir zaman bilmekle yükümlü değil. Bu görme engellilerimizin sorumluluğu. Rehber Köpek ve Hareketlilik Eğitmenimiz size yön bulma, adım sayma, trafiği dinleme gibi belirle şeyler de öğretiyor.

Yeni bir yere gidersem ne oluyor?

Köpek nerede olduğunu bilmiyor fakat şartlandığı için yine tüm kaldırım uçlarında duruyor, engellerde ve merdiven iniş çıkışlarında durarak size rehberlik edebiliyor.

Rotalardan çıktığınızda en önemli bilmeniz gereken nokta yeni ortam ve kokulardan dolayı köpeğin dikkati daha kolay dağılabilir. Robot olmadıklarının altını çizmemiz gerekli.

Sokak köpekleri ile nasıl başa çıkılacak?

Rehber köpekler tehditkar olmayan köpeklerdir, seçimleri buna göre yapılıyor. Bu nedenle sokak köpekleri ile karşılaşıldığında genel olarak diğer köpekler bu köpeklerin bir tehdit olmadığı anlıyorlar ve sizi rahat bırakıyorlar.

Fakat yine de bir tedbir olarak, zarar vermeyen bir aparat kullanıyoruz (köpek kovar) ve dernek karşılıyor. Bunun da yanınızda bulunmasını istiyoruz sizden. Nasıl çalışıyor? Bizim duyamadığımız bir frekans köpekleri rahatsız ediyor onlarda uzaklaşıyorlar. genellikle ev köpekleri bundan etkilenmiyor çünkü mikrodalga gibi ev aletleri de aynı frekansları yaydığı için ev köpekleri buna alışıklar ve rahatsız olmuyorlar.

Bir başka yaptığımız çözüm de eğer günlük kullandığınız rotalar tehditkar çok sokak köpeklerinin alanı içerisindeyse rotanızı değiştiriyoruz.

Nerede yaşıyor?

Kesinlikle evin içerisinde yaşamak zorunda. Evin bir bireyi olarak davranılmazsa görevini başarı ile tamamlayamaz. Bahçe ve balkon kabul edilmiyor . Bu nedenle köpek alabilmeniz için ev sahibiniz ile konuşmanız şartlarımızdan bir başkası.

Toplu taşımada nasıllar?

İlk olarak meclis de bekleyen bir yasa tasarımız var, rehber köpeklerin toplu taşımaya binebilmeleri, sizinle cafe ve restoranlara girebilmeleri için. Ayağınızın altında yatıyorlar ve saatlerce yatabilmek için eğitiliyorlar.

Eğitimin Evreleri

Bir rehber köpek adayının eğitimi 2 aylıktan itibaren bakıcı aileye verilmesi ile başlar. Bu süreç içerisinde eğitmen desteği ile yavru temel itaat öğrenir – otur, yat, bekle vs. Aynı zamanda sosyalleşmesi ve toplumun bir bireyi olması bu dönemde olur.

Eğitim ikinci evresi yavru bir yaşını doldurduğunda başlar. Aileden alınır ve 3 haftalık bir değerlendirme süreci başlar. Bu süreçte köpeğin tabiatı ve karakteri eğitim çalışmaları ile incelenir. Köpek rehber köpek olmaya uygun görülüyorsa ana eğitimi başlar ve yaklaşık 5 ay sürer. Eğitimin içerisinde kaldırımlarda durmak, hareket eden trafiği algılamayı öğrenmek, yol üzerinde ki engelleri göz önünde bulundurarak yürümek gibi önemli ve farklı farklı konseptler bulunmaktadır.

Eğitimin tüm evrelerinde köpeklerin karaterleri ve tabiatları, görme engelli rehber köpek bekleyen adaylarımız ile karşılaştırılır.

Eğitimin son aşamasında ise görme engelli köpek bekleyen adaylarımızdan seçilen kişi köpek ve eğitmen ile beraber 2 ile 4 hafta arasında değişebilen eğitim sürecine başlar. İlk 1 veya 2 hafta Ankara'da köpek ile beraber yaşarken, temel komutları, köpek bakımını ve beslemeyi öğrenir. Sonra ki 3. Veya 4. Haftalar da ise görme engellinin evine gidilir ve kişinin gittiği yerlere olan rotalar köpeğe öğretilir.

Kullanılan ırklar?

Rehber Köpekler Derneğinde kullanılan ırklar Golden Retriever, Labrador retriever ve Labrador/Golden ırklarının kırmalarıdır. Bunun sebebi ise genelleme yapıldığında aşağıda ki kriterlere en çok uyan ırkların bunlar olmalarıdır.  Istekli ve Dengeli Tabiat  Ortalama boyutlara sahip olmaları; özellikle bir insana göre  Çift kürklü oldukları için birçok iklime uyum sağlayabilmeleri.

Tuvaletini, gezmesini nasıl yapacağım?

Eğitmenlerimiz size bunu öğretiyorlar. Siz sabit duruyorsunuz ve uzayan tasma olduğu için o bir yeşil alanda gezinerek işlerini halledebiliyor.

(Büyük tuvaletini toplamak zorundasınız. Vücut şeklinden yaptığını anlayabiliyorsunuz.)

Ön değerlendirme nedir?

Ön değerlendirme köpeğe uygun olup olmadığınızı karar vermek için sorduğumuz sorulardan oluşuyor. Bunun yanı sıra dengenize, yön yeteneyinize de bakıyor, size doğru köpeği verebilmemiz için ön değerlendirme çok önemli.

Yaşam alanınızı görüyoruz, köpeğe uygunsanız nerede tutacaksınız, ev sahibinizle konuştunuz mu, görme engeliniz ne kadar ileri gibi sorulardan oluşuyor.

Biz gelmeden önce yapabileceğiniz en iyi şey neden köpek istediğinizi düşünmek. Doğru veya yanlış cevap yok fakat herkesin köpek ile yaşama uygun olmadığıda bir gerçek.

Uygunluk ve Eşleştirme Nedir?

Uygunluk ve eşleştirme eğitimin en başından en sonuna kadar devam eden bir süreçtir. Rehber köpek bekleyen görme engelli adaylarımızın değerlendirmelerine göre köpeklerin tabiatları, boyutları ve karakterleri hep göz önünde bulundurularak eğitim yapılır.

Doğru köpeğin doğru insana verilmesi en önemli hususlardan biridir. Bu neden ile kimsenin köpek seçme şansı olamamaktadır. Bu seçim yapılırken değerlendirilen noktalar, köpeğin ve görme engelli kişinin yürüyüş hızından, yaşadığı bölgeden, ses tonuna kadar ve daha fazlası ele alınan noktalardandır.

Doğru köpek doğru kişiye verilmezse ne köpek işini doğru yapabilir ne de mutlu olur. Bu da tabii ki görme engellinin mutsuzluğuna yol açar.

Bakıcı Aile Nedir?

Bakıcı ailelerimizden biri olmak hem topluma hem de görme engellilerimize destek vermek demektir.

Yavrularımız seçildikten sonra ve annelerinden ayrılma zamanları geldiğinde, yani yaklaşık 2 aylık olduklarında, başvurmuş ve kriterleri yerine getirebileceklerinden emin olunmuş ailelere teslim edilirler.

Ailelerimizin görevi, eğitmen desteği ile birlikte, sosyalleştirmektir. Sosyalleştirmek, kısaca, olabildiğince pozitif bir biçimde yavrularımızı insanlarla ve hayvanlarla karşı karşıya getirmek demektir. En önemli aylarında, özellikle üç ve dört aylıklarken, yavruları yeni ortamlara, seslere ve kokulara alışmaları için olabilidiğince farklı ortamlara götürmek çok önemlidir. Bu yapıldığı sürece yavru kendine güvenli, rahat ve arkadaş canlısı büyüyecektir.

Bu yüzden en önemli görevi yani sosyalleştirmeyi yerine getiren bakıcı ailelerimiz rehber köepk adaylarımızı toplumun bir parçası haline getirebilmek için Rehber Köpekler Derneğinin en büyük destekçileridir.

Önemli noktalar:

Aileniz ile beraber yaşıyor olsanız bile köpeğin tuvalet ihtiyacı, temizliği, maması ve suyunun verilmesi tamamen görme engelli kişiye ait. Eğitimi aile almadığı için onların yapmasına müsade etmiyoruz ve yapmaları köpeği sizden geri almamız için yeterli bir neden olacaktır. Tüm bakımı, mama ve su ihtiyacının karşılanmasını eğitmenlerimiz size öğretiyor.

Çalışıyorsanız işvereniniz ile konuşmanız gerekecektir. Eğer iş yerinize köpeğinizi götürmeniz konusunda yardımcı olmayacaklarsa köpek veremeyiz. Her zaman sizinle olmak üzere yetişiyorlar çünkü ve iş yerinizde de ayağınızın altında yatıyorlar.