Vatandaş ‘Nerede o eski bayramlar’ diyor

Bayram temalı kamuoyu araştırmasına göre Türk halkının yüzde 81'i eski bayramları özlüyor. Ankete katılanların hemen hemen yarısı bayram denince akla ilk eş-dost-akraba ziyareti geldiğini söylüyor. Yüzde 66'lık bir kesim bayram tatilini yaşadığı yerde geçiriyor. Yüzde 18'lik bir kesim ise bayramı ile büyükleriyle geçiriyor. Yüzde 13'lük bir kesim için ise bayram demek tatil anlamına geliyor.

A&G'nin bayram araştırması kapsamında 25-27 Haziran 2016 tarihlerinde 3 bin 6 denekle görüşüldü. Araştırmada görüşüne başvurulanların, 1474'ünü kadınlar 1532'sini erkekler oluşturdu. Türkiye genelinde 7 Coğrafi bölgeyi kapsayan 42 ilde yüz yüze görüşme metoduyla yapılan araştırmanın sonuçları şöyle;

Katılımcıların yüzde 81,2'si, "İnsan ilişkileri zayıfladı, bayramların eski tadı kalmadı" görüşünü benimsiyor. Yüzde 18,8'i ise "Değişen bir şey yok, bayram aynı bayram" görüşlerine katıldıklarını ifade ediyor. Kadınlarda eski bayram arayışı erkeklere oranla daha fazla. Araştırmaya katılan kadınların yüzde 82,5'i bayramların eski tadının kalmadığını düşünüyor. Yaşın yükselmesiyle İnsan ilişkileri zayıfladı, bayramların eski tadı kalmadı diyenlerin oranı genel ortalamanın üzerine çıkmakta.

YÜZDE 35 YOLLARDA

Araştırmaya göre, toplumun yüzde 65,8'i bayramı yaşadığı yerde geçirecek. Aile büyüklerinin yanına gideceğini söyleyenlerin oranı yüzde 18,7, Akraba-arkadaş yanına başka bir yere gidecekler yüzde 6,4, Yurtiçi-Yurtdışı tatile gideceğim diyenlerin oranı ise yüzde 8,2. Kadınların yüzde 65,1'i, erkeklerin ise yüzde 66,5'i bayram tatilini yaşadığı yerde geçireceğini söylüyor. Yaşın gençleşmesiyle yurtiçinde tatile gideceğini söyleyenlerin oranı genel ortalamanın üzerine çıkıyor. eğitimin yükselmesiyle de yine aynı şekilde "tatile gideceğim" diyenlerin oranı hızla genel ortalamanın üzerine çıkmakta. Doğu ve Güneydoğu'da bayramı yaşadığı yerde geçireceklerin oranı genel ortalamanın oldukça üzerinde olarak tespit edidi.

EĞİLİM YÜZ YÜZE

Araştırmaya göre toplumun büyük kısmı aile yakınlarıyla yüz yüze bayramlaşacak. Araştırmaya katılan kadınların yüzde 98,2'si, erkeklerin ise yüzde 97,8'i bayramlarda ailesiyle yüzyüze gelerek bayramlaşacağını belirtirken, yaşın yükselmesiyle aile ve akrabalarıyla bayramlaşanların oranı genel ortalamanın üzerine çıkıyor. Üniversite mezunlarının yüzde 3,3'ü ailesiyle, yüzde 14,4'ü akrabalarıyla yüzyüze gelerek bayramlaşmıyor.

26 MİLYON KİŞİ YOLDA

Sonuçları değerlendiren A&G Araştırma'nın sahibi Adil Gür de şunları söyledi: "Turkcell ile birlikte bayramdan bir hafta önce 42 ilde geniş kapsamlı bir çalışma yaptık. İnsanlar acaba bayramda ne kadar yer değiştiriyor, bayramlaşma gelenekleri nasıl devam ediyor, teknoloji bayramlaşma geleneğimize ne etkilerde bulundu bunları ölçmek istedik. Gördük ki; toplumun yaklaşık yüzde 35'i bu bayramda bulunduğu yaşadığı şehirden, köyden, kasabadan başka bir yere gidecek. Yani 78 milyon nüfusa sahip Türkiye'de yaklaşık 26 milyon kişi yaşadığı yeri değiştirdi. Bunun içinde anne-babasının yanına gidenler de var, tatile gidenler de. Çalışmanın belki de uzunca yıllardır Türkiye'de konuşulan ama bir türlü rakamlara dökülmeyen yönü ise, eski bayramlara duyulan özlem oldu. Katılımcılara 'Şimdiki zamanlardaki bayramlar mı? Geçmişteki bayramlar mı daha güzel?' diye sorduk. Halkın yüzde 80'inden daha fazlası 'Komşuluk, eş dost, akraba ilişkileri zayıfladı. Nerede o eski bayramlar?' cevabını verdi. Eski bayramlara bir özlem söz konusu. Araştırmaya göre, ekonomik durumu iyi olanlar ve eğitimliler bayramda daha çok tatile gitmeyi tercih ediyor. Kırsal kesimlerde yaşayanlar akraba ziyaretlerine giderken, metropollerde yaşayanların yüzde 17'si tatile gideceğini söyledi. Eğitim ve gelir durumu yükseldikçe toplumda akraba ziyaretleri önem sırasını kaybediyor. Bu araştırmanın en çarpıcı sonucu bu. Bir diğer çarpıcı sonuç ise, bayramda mektup ve tebrik kartı göndermek ya da bire bir bayramlaşmak artık sona eriyor. Her 100 kişiden 30'una yakını, akraba ve dostlerına toplu mesaj attığını söyledi. Yani, teknoloji de bayram geleneklerimizi değiştiriyor ve başka şekiller almasına neden oluyor."

BAYRAM DENİLİNCE

Araştırmaya göre 'Bayram' denilince, nüfusun yüzde 48,5'inin aklına eş-dost-akraba ziyareti, yüzde 23,1'inin aile, yüzde 13,1'inin tatil, yüzde 8,6'sının çocukluğu, yüzde 4,7'sinin masraf-harcama, yüzde 2'sinin ise hediyeleşme geliyor. Kadınların yüzde 50,0'sinin aklına eş-dost-üile ziyareti gelirken, erkeklerin yüzde 5,8'inin ise masraf-harcama aklına geliyor. Yaşın gençleşmesiyle tatil, yükselmesiyle Eş-Dost-Akraba ziyareti diyenlerin oranı genel ortalamanın üzerine çıkıyor, Büyükşehirlerde tatil, çocukluğum, masraf-harcama cevapları genel ortalamanın üzerine çıkıyor.

YARISI MESAJ GÖNDERMİYOR

"Bayram tebriği için cep telefonu mesajı gönderir misiniz? Gönderiyorsanız, daha çok toplu mesaj mı, kişiye özel mesaj mı gönderiyorsunuz?" sorusuna katılımcıların yüzde 50,8'i 'mesaj göndermem' yanıtını verirken, yüzde 27,6'sı toplu mesaj, yüzde 19,7 ise kişiye özel ayrı ayrı mesaj gönderdiğini söyledi.
Milliyet