Milyonlarca sigortalıyı ilgilendiren kritik bir değişiklik yürürlüğe girdi. Meclisten geçen yeni düzenlemeyle birlikte bazı sigortalılar için emeklilikte yaş şartı tamamen kaldırıldı. Bu hak sadece gelecekte değil hali hazırda çalışan birçok kişiyi de kapsıyor. Peki kimler hemen başvurabilecek, hangi belgeler istenecek, prim gün sayısı ne kadar olacak? İşte adım adım yeni emeklilik sistemi…
Takvim Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Faruk Erdem'in haberine göre, meclisten geçen yeni düzenleme ile vergi indirimi alanlar ve en az yüzde 60 oranında engelli olan sigortalılar yaş şartı olmadan emeklilik hakkına kavuşuyor. Sosyal güvenlik sistemindeki bu önemli değişiklik, milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiriyor.
Yaş Şartsız Emeklilik Hakkı
Sosyal güvenlik mevzuatına göre, engelli bireyler için erken emeklilik iki başlık altında değerlendiriliyor: malulen emeklilik ve vergi indirimi ile emeklilik. Yeni yasa ile birlikte bu alanlarda bazı kritik değişiklikler yapıldı.
Vergi indirimi kapsamında erken emekli olmak isteyenlerin en az yüzde 40 oranında engelli olması gerekiyor. Bu kişilere yaş şartı aranmaksızın, belirli prim ve sigortalılık süresiyle emeklilik imkanı sağlanıyor. Prim gün sayısı 3600 ila 4400 gün arasında değişirken, sigortalılık süresi 15 ile 20 yıl arasında belirleniyor. Bu süreler, kişinin işe giriş tarihi ve engellilik oranına göre farklılık gösteriyor.
Bağ-Kur ve Memura Yeni Haklar
1 Ekim 2008 sonrasında yapılan düzenlemeyle Bağ-Kur (4/B) sigortalılarına da engelli olarak erken emeklilik yolu açıldı. Yeni oranlar şöyle:
📌%60 ve üzeri engeli olanlar: 15 yıl - 3960 gün
📌%50-59 arası engeli olanlar: 16 yıl - 4320 gün
📌%40-49 arası engeli olanlar: 18 yıl - 4680 gün
Aynı şekilde devlet memurları da 1 Ekim 2008 sonrası bu haktan faydalanmaya başladı. Bu tarihten önce memuriyete başlayan ve en az yüzde 40 engeli bulunan memurlar 5400 prim günüyle emekli olabiliyor. 2008 sonrası başlayanlar için de engel oranına göre kademeli emeklilik şartları belirlendi.
Yeni Yasa Neler Getiriyor?
Yeni düzenlemeyle birlikte SSK'lılar için 2008 öncesi ve sonrası ayrımı kaldırılıyor. Önceden vergi indirimi belgesi aranırken artık çalışma gücü kaybı oranı dikkate alınacak. Böylece işlemler hızlanacak. Ayrıca artık Maliye'nin sağlık kurulu kararı değil, doğrudan SGK sağlık kurulu kararı esas alınacak.
Bu yenilikler şu an için sadece SSK'lılar için geçerli olacak. Bağ-Kur'lular ve memurlar için mevcut uygulama devam edecek.
Rapor Değerlendirme Sistemi Değişti
Eski sistemde kişinin sahip olduğu hastalıklar ayrı ayrı değerlendirilip toplam kayıp üzerinden bir oran belirleniyordu. Yeni sistemde ise sigortalının yaptığı işe göre doğrudan çalışma gücü kaybı hesaplanacak ve bu oran en az yüzde 40 olmalı.
