Yunanistan, GKRY ve İsrail’e soğuk duş! ABD neden EastMed projesinden vazgeçti?
Akademisyen Dr. Eray Güçlüer, projenin detaylarını anlatırken, ABD'nin neden askıya alma kararını aldığını da açıkladı.
Akademisyen Dr. Eray Güçlüer'in açıklamaları şu şekilde:
Haritada da görüldüğü üzere 1.900 KM uzunluğu, 3 KM deniz derinliğinde planlanmış. Maliyeti de yaklaşık 7 milyar dolar olarak düşünülmüştü tabii artık bu proje bir 'çöp'. Baştan söyleyelim. Aslında ABD'nin bu konuda ters bir tavır koymasından önce de zaten bu çöptü. Biz bunu defalarca anlattık. Sebebi şu; 3 KM derin deniz geçişi olduğu için burada yüksek basınç nedeniyle geçirilen doğal gazın maliyeti 3 katına çıkıyor. O zaman da bu proje rantabl olmaktan çıkıyor.
Eğer bu hat geçirilseydi siyasi ve ekonomik kazanımları İsrail, GKRY ve Yunanistan elde edecekti ama olmadı. Bu projenin ABD'den önce rafa kalkmasının temel sebebi derin deniz geçişi nedeniyle artan maliyetler. Proje için ödeyecekleri para doğal gazdan daha fazla olduğu için rantabl olmuyordu dolayısıyla burada çok zorlandılar.
ŞİFRE: 2 OCAK!
Bu proje için 2 Ocak 2020'de Atina'da İsrail, GKRY ve Yunanistan Başbakanları imza attılar. Ne tesadüftür ki 2 Ocak 2022'de Kazakistan'daki olayların başlangıcıdır. Diyeceksiniz ki nasıl hoca bir bağlantı kurdunuz? Bu işin kısaca bir geçmişine değinmek istiyorum. Aslında bu iş 2003'te başlamış bir meseledir. 2003 yılından itibaren GKRY bu bölgede Yunanistan'la birlikte, Türkiye'nin uluslararası deniz hukuku sözleşmesine göre kıta sahanlığını hiçe sayıp Meis Adası'nı esas alarak kendi kıtan sahanlıklarına göre bir proje getirmeye çalıştılar. Bu projenin geçtiği yer, Türkiye'nin deniz yetki alanlarının olduğu yerlerdir.
Türkiye'nin özellikle itirazı şuydu; Eğer böyle bir şey yapacaksınız bizim de olmamız gerekiyor. Ama tek taraflı olarak 2003'ten beri GKRY ve Yunanistan bu bölgelerde önce kendi Meis Adası'na göre kıta sahanlıklarını daha sonra 2010 tarihinde de GKRY ve İsrail kendi arasında münhasır ekonomik bölge anlaşmasını imzalayarak öncellikle bu projenin altyapısını oluşturmaya çalıştılar.