Türkiye’de yalan haber ve sosyal medyadaki bilgi kirliliği nasıl önlenecek? Sosyal medya düzenlemesine "Almanya modeli"

Türkiye'de sosyal medya kullanıcı sayısı nüfusunun yüzde 70'lik kısmına tekabül ediyor. İnternette geçirdiğimiz süre ise günlük sekiz saati buluyor.

Tıklanma kaygısı ile yapılan internet haberciliğini gerçek hayattan büyük ve daha kuralsız bir "sanal" yaşama alanı gerçeğiyle karşı karşıyayız.
Yani bilgiyi internetten alıyoruz, internetten işlem yapıyoruz, burada eğleniyoruz, haberleşiyoruz, kısaca yeni hayatımız "internet" ve "yeni bilgi kaynağımız" ise sosyal medya.

İşte bu yeni normalle birlikte, sosyal medya herkesin mağduriyetine sebebiyet veren bir boyuta evirildi. Bu mağduriyetler sosyal medya şirketleri ile devletlerin arasındaki gerilimi arttırdı.

TÜRKİYE'DE SOSYAL MEDYA KULLANIMI
Ülkemizdeki sosyal medya merakı ve yoğun internet kullanımı, doğan sorunları diğer ülkelere nazaran daha yüksek seviyede hissettiriyor.

Manipüle edilmiş bilgiler, yalan haberler ise haber siteleri, iletişim uygulamaları, sosyal medya hesapları, video kanalları ile hızla yayılıyor.

Bu da yetmiyor kitleleri peşinden sürüklüyor ve ortayaysa "suni bir gündem" çıkıyor.

YALAN HABER VE ALGILARIN ÖNÜNE NASIL GEÇİLECEK?

Son dönemde orman yangınları ve sığınmacılar üzerinden yürütülen manipülasyonlar sosyal medyadan yapılan algı operasyonları, yabancı fon alan medya organları, hükümetin gündeminde. Yalan haberlere karşı düzenlemeler yapılması planlanıyor.

SOSYAL MEDYA DÜZENLEMESİNE "ALMANYA MODELİ"

Peki, yeni düzenlemeler düzenleme neleri içeriyor ve diğer ülkelerin tecrübeleri bize bu konuda ne söylüyor?

Bu bağlamda Türkiye'nin de üzerinde durduğu Almanya örneğine bir bakmakta yarar var.

ALMANYA'DA SÜREÇ NASIL İŞLİYOR?

Almanya'da, basın, internet ve sosyal medya kanunu ile iki milyondan fazla kayıtlı kullanıcıya sahip teknoloji şirketleriyle ilgili düzenlemeler getirildi.

Alman yasalarını açıkça ihlal eden içerikleri bu şirketlerden yirmi dört saat içinde kaldırması ve bu konularla ilgili altı aylık periyotlarda rapor yayınlaması isteniyor.

İLK CEZA FECEBOOK'A

Asalara uymayan ve sosyal medya platformlarında yayın yapan kimselere imkan sağlanması halinde de cezalar öngörülüyor.

Bu kapsamda ilk cezayı da Facebook aldı.

TÜRKİYE'DEN ÖNEMLİ HAMLE

Son günlerde gündemi meşgul eden yalan habercilik, dezenformasyon ve bunun sosyal medya üzerinden sistemli biçimde yürütülmesi meselesi hükümeti harekete geçirdi.

Bir taslak metin paylaşılmasa da yeni bir düzenleme yolda.

YALAN HABERE KARŞI DÜZENLEME! DÜZENLEME HANGİ HUSUSLARI KAPSAYACAK?

- Yalan haberin bilerek veya bilmeyerek yayılmasının önüne geçilmesi

- Hukuka aykırı içeriklerin uyarı sonrası kaldırılmasında daha etkin bir sisteme geçiş

- Dezenformasyon yapan kullanıcılara etkin ceza yaptırımının getirilmesi

- Suç işleyen kullanıcıların bilgilerinin hızlı ve etkin suretle paylaşılması

Tüm bunlar yapılırken, Avrupa birliği kriterleri ve diğer ülkelerdeki uygulamaların esas alınacağı ve eylem-yaptırım dengesinin, insan hakları ve özellikle "düşünce özgürlüğü"nün korunacağı ilgililerce belirtiliyor.