Son dakika: Libya'da neler oluyor? Siyasi analistten çarpıcı yorum: Türkiye Hafter rüzgarını tersine çevirdi |Video

Libya'da, darbeci Hafter güçlerinin planları birer birer bozuluyor. Libya ordusu, başarılı operasyonlarla Hafter'in işgallerini sonlandırıyor. Washington'dan Orta Doğu uzmanı siyasi analist Giorgio Cafiero A Haber'e özel açıklamalarda bulundu. Cafiero, Türkiye'nin bölgede oynadığı rolün önemine dikkat çekti.

- Libya ordusu işgalci Hafter milislerinin Trablus'u işgal planlarına engel oldu. Son gelişmeleri nasıl okumak gerekiyor?

Libya'nın uluslararası tanınırlılığı olan hükümetine bağlı güçler çok sayıda kazanç sağladı. Türkiye'nin desteği sayesinde Trablus hükümeti güçlü bir pozisyonda. Bu bağlamda, Hafter ve Mısır rejimi politik bir anlaşmayı zorlamaya çalışıyor. Bunu "Kahire deklerasyonu"nda gördük. Bu bana, doğu Libya'da Hafter'i güçlendirmek isteyen bir adım gibi gözüküyor. Trablus hükümetinin ve onlara bağlı güçlerin Hafterle müzakere için masaya oturmak istemediği çok açık. Bence sahada daha fazla başarı elde etmek istiyorlar. Böylece masaya oturduklarında daha da güçlü bir pozisyonda olacaklar.

- Türkiye'nin bölgede üslendiği rolü hem oyun bozucu hem de oyun kurucu olarak niteleyebilir miyiz?

TÜRKİYE'NİN GÜCÜNÜN BİR SONUCU

Kesinlikle. Türk dronelarının başarısı Türkiye'yi Libya'da galip güç haline getirdi. Türkiye, Hafter'in Trablus'u almak için başlattığı kampanyanın başarısız olmasında kilit rol oynadı. Hafter'in henüz tamamen bittiğine inanmıyorum. Başkent de dahil olmak üzere batı Libya'yı domine etmeyi umut ediyor. Bu ihtimal tamamen yok oldu. Artık bunun olmasının ihtimali yok. Bu, Türkiye'nin gücünün bir sonucu.

- Libya ordusunun operasyonları sürüyor. İlerleyen süreçte nasıl bir tablo görmeyi bekliyorsunuz?

BİNGAZİ'NİN ALINMASI MÜMKÜN

Bence muhtemelen doğuya doğru ilerleyen ulusal mutabakat hükümeti güçlerinin daha fazla zafer kazandığını göreceğiz. Nihai sonucun ne olacağını öngörmek çok zor. Hafter'in destekçileri var. Doğu Libya'da Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Rusya ve Fransa'dan destek alan güçler var. Bunlar, ulusal mutabakat hükümeti güçlerinin Libya'nın her bir karesini almasını zorlaştırabilir. Ama bir noktada, Bingazi'nin alınması mümkün.

-Bir taraftan da, Libya'da Hafter'in işgaline destek veren dış güçler var. Onlardan biri de Rus güvenlik şirketi Wagner. Paralı askerler nasıl bir rol oynuyor?

RUS POLİTİKASININ OYUNCAĞI

Evet, Rusya bu çatışmada Hafter'in destekçileri arasında. Wagner grubu, Libya'da Rusya'nın çıkarlarını korumak için varlık gösteriyor. Bunu sadece Libya'da görmüyoruz. Wagner grubu, Rus politikasının oyuncağı olarak Afrika'da; Güney Afrika, Mozambik, Sudan, Orta Afrika Cumhuriyeti gibi ülkelerde faaliyet gösteriyor. Şunu aklımızda tutmak önemli, Hafter'in geleceği onu destekleyen dış güçlerin alacağı kararlarla ilişkili. Eğer Abu Dabi'deki, Riyad'daki, Moskova'daki, Paris'teki yetkililer, ona olan desteklerini kesmek isterlerse bir geleceği olacağını düşünmüyorum. Bu Libya krizi boyunca gördüğümüz bir durum. Libyalıları etkileyecek olan kararlar, Libyalılar tarafından alınmıyor. Dış güçler tarafından alınıyor. Libya, Afrika'da en petrol zengini ülke. Dünyadaki tüm büyük güçler için stratejik öneme sahip bir ülke. Avrupa, Afrika ve Arap dünyasının kesişiminde. Libya'nın konu kuzey Afrika ve akdeniz olunca güçlü bir jeopolitik pozisyonu var.

- Peki siz tüm bu süreç boyunca Birleşmiş Milletler'in bölgedeki rolünü nasıl değerlendiriyorsunuz?

BAŞARISIZ BİR ROL OYNADI

Ne yazık ki, eğer buna Libya perspektifinden bakacak olursak şunu söylemek oldukça adil olur: Birleşmiş Milletler, Libya konusunda başarısız bir rol oynadı. BM, pek çok basın açıklaması yayınladı ama günün sonunda Libya'ya barış ve istikrar getirmek için hiçbir şey yapamadı. Trablus'ta uluslararası tanınırlığı olan hükümet, sadece Türkiye'nin desteği sayesinde ayakta kaldı. Eğer Türkiye olmasaydı, Hafter Trablus'u alabilirdi. Birleşmiş Milletler, başka ülkelerin Libya'ya silah göndermesine engel olamadı. BM'nin dünyadaki her meselede başarısız olduğunu söylemiyorum ama Libya konusunda herhangi bir övgüyü hak ettiklerini düşünmüyorum.

-Bir taraftan da, Hafter'in işgalinden kurtulan yerlerde toplu mezarların ortaya çıktığını görüyoruz. Tüm bunlar Hafter'e bağlı milislerin savaş suçu işlediğinin kanıtı değil mi?

ÇOK CİDDİ SAVAŞ SUÇLARI İŞLEDİĞİNİ BİLİYORUZ

Evet, bu yeni bir bilgi değil. Benim gibi Libya'da yaşananları yıllardır takip edenler Hafter'in ve onun yanında savaşan güçlerin çok ciddi savaş suçları işlediğini biliyoruz. Bu zaten bilinen gerçeklerin onaylanması gibi. Konuyu dikkatle takip edenler için yeni bir bilgi değil.