ÖZEL RÖPORTAJ | A Haber Dış Haberler Editörü Eda Tuğrul sordu Dünya Sağlık Örgütü Sözcüsü Tarık Jasarevic yanıtladı.

Soru: Koronavirüs salgını 1 yılı aşkın süredir dünyanın bir numaralı gündem maddesi. Peki aşılama programlarının devreye girmesinden bu yana nasıl bir ilerleme kaydedildi? Aşılama programları nasıl sonuç veriyor? Küresel olarak baktığınızda Kovid-19 vakalarında düşüş söz konusu mu? Tüm merak edilenleri Dünya Sağlık Örgütü Sözcüsü Tarik Jasarevic yanıtladı.

Jasarevic: Şu anda küresel olarak yeni enfeksiyonların tırmandığını görüyoruz ama halen daha dünyanın bazı yerlerinde çok sayıda insan enfekte oluyor. Çok sayıda ülkede aşılama programları yürütülüyor ancak ne yazık ki, dünyanın farklı yerlerinde aşılama dengesizlik içerisinde. Kayıtlı aşıların yüzde 78'inin yalnızca 10 ülkeye verildiğini görüyoruz. Bazı düşük gelirli ülkeler sağlık çalışanları gibi öncelikli grupları bile aşılayamadı. Ellerinde ekstra dozu olan ülkelerden covax programı aracılığıyla bunu paylaşmalarını istiyoruz. Böylece her ülke, öncelikli grupları aşılayabilir.

HİNDİSTAN'DAKİ MUTASYON SALGINI OLUMSUZ ETKİLER Mİ?

Soru: Hindistan'daki önlenemeyen vaka artışı ve virüsün mutasyona uğraması dünyanın geri kalanını da endişeye sevk etti. Sizce Hindistan, salgına karşı önemli bir ilerleme kaydetmiş ülkeler için de bir risk faktörü mü?

Jasarevic: herhangi bir ülkedeki salgın, tüm dünya için tehdit oluşturuyor. Şunu söylemeye devam ediyoruz; "herkes güvende olana kadar kimse güvende değil." dünyanın farklı bölgelerinde, virüs mutasyona uğrayabiliyor, değişebiliyor. Bu da, durumun iyi gittiği ülkeleri de etkileyebiliyor. Bu yüzden, aşıya eşit şekilde erişime ihtiyacımız var. Çünkü küresel ekonomiden bahsediyoruz. Ekonomiyi ülke ülke açamayacağımız gibi pandemiyi de birkaç ülkeyle yenemeyiz.

Soru: Dünya Sağlık Örgütü, kısa süre önce "çift yönlü pandemi" uyarısında bulundu. Bu ne anlama geliyor?

Jasarevic: Bazı yüksek gelirli ülkeler, daha az önceliğe sahip olan grupları aşılamaya başladı. Gençleri hatta çocukları. Bazı ülkelerde ise, öncelikli gruplar bile aşılanamadı. Bazı ülkelerde durumu riske atıyoruz. Elbette bu yanlış. Bunun geri dönüşü herkes için kötü olacak.

Soru: Bir taraftan da, salgındaki üçüncü dalganın özellikle çocuklar üzerinde etkili olabileceği konuşuluyor. Aşılama olmadan çocukları nasıl koruyabiliriz?

Jasarevic: Kovid-19, tüm popülasyonu etkiliyor. Çocuklar da etkilenebilir. Çocuklar da virüsü bulaştırabilir. Ama genel olarak Kovid-19'dan daha az etkileniyorlar. Elbette tüm popülasyonu korumamız gerekiyor. Ama hastaneye yatış oranlarını azaltmaya ihtiyacımız var. Böylece dünyanın dört bir yanında hastanelerin yükünü hafifletebiliriz. Bunu başarmamıza yardımcı olacak şey de, tüm ülkelerdeki öncelikli grupların aşılanması.

MASKELERİ NE ZAMAN ÇIKARACAĞIZ?

Soru: En çok merak edilen soru hiç şüphesiz ki maskelerle ilgili. Maskeleri ne zaman çıkaracağız?

Jasarevic: Bu, belli bir bölgede bulaşmanın ne kadar olduğuna bağlı. Uluslararası seviyede olmasına gerek yok. Bölgesel seviyede de olabilir. Bulaşma oranı ne kadar fazla? Alınan önlemler neler? Kaç kişi aşılandı? Halkı kamu sağlığı konusunda uyaran bir sistem var mı? Bunun gibi şeylere bağlı. Bulaşma riskini azaltmak için alınan önlemlerin bir parçası olarak maskelerin önemli olduğunu biliyoruz.

"AŞILAR GÜVENLİ, ETKİLİ VE HAYAT KURTARIYOR"

Soru: Aşılama programları hızla ilerliyor olsa da, aşı yaptırma konusunda halen tereddüt yaşayanlar da var. Aşıların güvenliği konusunda kafasında soru işaretleri olanlara ne söylemek istersiniz?

Jasarevic: Aşı şüphesinin sıklıkla konuştuğumuz kadar önemli olmadığını anlamamız gerekiyor. Bundan daha büyük problemlerimiz var. Aşılara erişim, aşıların teslimatı için gerekli sistemlerin hazırlığı gibi... Aşıların güvenliği konusunda soruları olanlara doğru cevapları vermemiz gerekiyor. İnsanlara hızlı bir şekilde geliştirilen aşıların güvenlikten ödün vermediğini anlatmamız gerek. Aşılar güvenli, etkili ve hayat kurtarıyor.